ทุ่งข้าวสาลีฝรั่งเศสขุมทรัพย์เจ้าสัว | คมชัดลึก

 

          “สำหรับผมที่ดินเกษตรกรรมฝรั่งเศสเป็นการลงทุนเชิงยุทธศาสตร์ที่อธิปไตยของเราต้องพึ่งพิง ดังนั้นเราคงยอมไม่ได้ที่จะให้ที่ดินหลายล้านเฮคแตร์ ถูกอำนาจต่างชาติซื้อไปโดยไม่รู้เป้าหมายของการซื้อเหล่านั้นเลย” มาครงกล่าวเรื่องนี้ระหว่างเลี้ยงอาหารกลางวัน เกษตรกรรุ่นใหม่ราว 1,000 คน ที่ทำเนียบฌองเอลีเซ ซึ่งถูกมองว่าเป็นการซื้อใจ ก่อนงานเกษตรแฟร์เมื่อวันเสาร์ ที่ประธานาธิบดีฝรั่งเศสต้องไปร่วมงานตามธรรมเนียมทุกปี

          แต่ไปถึงในงานผู้นำฝรั่งเศสก็เผชิญกับเกษตรกรส่งเสียงโห่ฮาและเป่านกหวีดใส่ เพื่อแสดงความไม่พอใจในหลายเรื่อง พวกเขารู้สึกว่าผู้นำประเทศไม่เหลียวแลชนบท เอาใจแต่เมืองใหญ่และภาคส่วนอื่นที่มีเติบโตคึกคัก แต่โดยหลักคำสัญญานี้มีขึ้นหลังจากมีข่าวว่า มหาเศรษฐีจากแดนมังกร หู เคอชิน เข้าไปซื้อพื้นที่ปลูกข้าวสาลีอันอุดมสมบูรณ์อย่างเงียบๆ 1.68 หมื่นไร่ ในภูมิภาค อาลีเย และแอ็งดร์ ทางภาคกลาง ในช่วง 4 ปีที่ผ่านมา และเป็นการซื้อที่จุดกระแสไม่พอใจอย่างมากในหมู่ชาวไร่ชาวนา จนสมาคมตัวแทนเรียกร้องให้รัฐบาลสกัดกั้นการเข้าไปถือครองที่ดินทำกินของนักลงทุน

 

 

          แต่ที่หมู่บ้านทีล ซูร์-อาโคแลง อันเงียบสงบ เกษตรกรวัยเกษียณ มาร์ แบร์กนาร์เดต์ ยังตัดสินใจไม่ถูกว่าควรจะคิดอย่างไรดีที่จะได้มหาเศรษฐีจีนเป็นเพื่อนบ้าน เขาบอกกับสำนักข่าวเอเอฟพี ว่ามรดกฝรั่งเศสส่วนหนึ่งกำลังถูกคนอื่นเอาไป แต่มันก็เป็นกระแสโลกาภิวัตน์ เป็นแนวโน้มในปัจจุบัน หากไม่ใช่จีนก็คงจะเป็นใครสักคนอยู่ดี

          หู เคอชิน เป็นประธานรีวอร์ด กรุ๊ป บริษัทที่ก่อตั้งในปี 2538 และกลายเป็นอาณาจักรสินค้ามากมายตั้งแต่ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาด เคมีภัณฑ์ การท่องเที่ยว อสังหาริมทรัพย์และนมผง นิตยสารฟอร์บส์ ประเมินว่า หูและครอบครัว มีทรัพย์สินสุทธิ 1,220 ล้านดอลลาร์

          ฝันใหญ่ล่าสุดของมหาเศรษฐีวัย 57 คือสักวัน ที่ดินกว้างใหญ่ที่ซื้อไปจะผลิตแป้งสาลีป้อนร้านขนมปังฝรั่งเศสในจีน 1,500 แห่ง ตอบสนองความต้องการชนชั้นกลางจีนที่กำลังเฟื่องฟู โดยเขาเองก็รู้ดีว่าโครงการของเขาถูกมองด้วยความสงสัยแคลงใจ เกษตรกรที่นั่นคิดว่าที่ดินที่เคยเป็นของครอบครัวตกทอดกันมากำลังถูกคุกคามจากการกว้านซื้อของนักลงทุน แต่เขายืนยันว่าจะดูแลเอาใจใส่ที่ดินอย่างดีเยี่ยม และใช้คนฝรั่งเศสเท่านั้นทำการเพาะปลูก

 

 

          “มีนักลงทุนต่างชาติมากมายที่เข้าไปซื้อที่ดินในฝรั่งเศสแล้วเราต่างจากคนเยอรมัน หรืออังกฤษตรงไหน เราไม่ได้แตกต่าง เราเหมือนรายอื่นที่กระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่นให้เกิดการพัตนา”

          หู ใช้ช่องโหว่กฎหมาย ค่อยๆ ซื้อที่ดินทีละผืนแทนซื้อรวดเดียว เพื่อเลี่ยงกฎหมายที่จะเปิดช่องให้รัฐบาลขัดขวางการซื้อขายที่ดินเกษตรได้ แต่เขายืนยันว่าแผนการต่างๆ ที่เดินมาถึงวันนี้ ได้รับการสนับสนุนเป็นอย่างดีจากรัฐบาลฝรั่งเศสที่ให้ความสำคัญอันดับแรกกับการกระตุ้นเศรษฐกิจ

 

          ขณะนี้ รีวอร์ด กรุ๊ป กำลังสำรวจลู่ทางร่วมมือกับบริษัทหลายแห่ง โดยหัวใจของแผนการลงทุนคือการครองตลาดบาแก็ตในจีน ด้วยการเป็นหุ้นส่วนกับ Axereal สหกรณ์ธัญพืชใหญ่สุดของฝรั่งเศส เพื่อป้อนแป้งสาลีและองค์ความรู้ผลิตขนมปัง

          แต่นี่เป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้นของข้อตกลงธุรกิจในอนาคตอีกหลายรายการของรีวอร์ด กรุ๊ป เช่น การทำความตกลงด้านนำเข้ากับบริษัทผู้ผลิตชีสยี่ห้อ ลาฟฟิง คาว (ฉลากรูปวัวแดงหัวเราะ) และผู้ผลิตเนื้อรายใหญ่สุดของฝรั่งเศส

          ในปีที่ผ่านมา รีวอร์ด กรุ๊ป ของหู เคอชิน ยังเข้าไปซื้อกิจการผู้ผลิตสบู่กลิ่นลาเวนเดอร์ “เลอ ชาเตอลาร์ 1802” ทางใต้ของฝรั่งเศส และเดินหน้าเจรจากับเครือข่ายร้านเบเกอรี่ กับบริษัทแปรรูปธัญพืชและถั่วเหลือง

          นอกจากฝรั่งเศสแล้ว หู เคอชิน ยังกำลังเล็งที่ดินในโรมาเนีย และซื้อโรงงานผลิตเครื่องสำอางสหรัฐด้วย

 

 

          ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับร้านขนมปัง การได้ส่วนประกอบการผลิตนำเข้าจากฝรั่งเศส คือการรับประกันกับผู้บริโภคชาวจีนที่วิตกเรื่องความไม่ปลอดภัยอาหารได้ทางหนึ่ง

          เดิมร้าน Chez Blandine ของหู เปิดบริการเฉพาะในย่านช็อปปิ้งของกรุงปักกิ่งเท่านั้น ตัวร้านออกแบบโดยสถาปนิกชื่อดัง ซาฮา ฮาดิด

          แม้ขนมปังไม่ใช่ส่วนหนึ่งของมื้ออาหารประจำวันในประเทศที่กินข้าวเป็นหลัก และร้านเบเกอรี่ท้องถิ่นยังทำขนมปังสอดใส้ปรับรสชาติเข้ากับลิ้นชาวจีนเป็นส่วนใหญ่ แต่หูมองเห็นโอกาสทอง และจะทำให้ผู้บริโภคในแดนมังกรติดใจบาแก็ตฝรั่งเศสแท้ๆ ในยุคที่ชนชั้นกลางชาวจีนเดินทางไปยุโรปเป็นว่าเล่น “ผมฝากความหวังไว้กับคนรุ่นใหม่ที่เกิดในคริสต์ทศวรรษหลังปี 2523 และ 2533 นักเดินทางและเด็กรวมถึงคนรุ่นก่อนด้วยที่นิสัยการกินกำลังเปลี่ยนไป”

          ทุนจีน:นักช็อปที่ดินเกษตรต่างแดนรายใหญ่
          การซื้อพื้นที่ปลูกข้าวสาลีกว้างใหญ่ในฝรั่งเศสของมหาเศรษฐีหู เคอชิน เป็นส่วนหนึ่งในกระแสการซื้อที่ดินผลิตอาหารของกลุ่มทุนจีน ตอบสนองความต้องการของประชากรแดนมังกร 1,400 ล้านคน ซึ่งคิดเป็นสัดส่วน 1 ใน 5 ของประชากรโลก แต่มีที่ดินเพาะปลูกได้ไม่ถึง 10% ของโลก
นอกจากการบริโภคที่เพิ่มขึ้นแล้ว ความวิตกเรื่องความปลอดภัยของอาหารก็เป็นอีกปัจจัยที่เพิ่มความนิยมในสินค้านำเข้า

          สถิติจากสถาบันอเมริกันเอนเตอร์ไพรซ์ และมูลนิธิเฮอร์ริเทจ ในสหรัฐ พบว่าการลงทุนด้านเกษตรกรรมของจีนในต่างประเทศ เพิ่มสูงขึ้นอยู่ที่ 9.4 หมื่นล้านดอลลาร์เป็นอย่างน้อย นับจากปี 2553 เป็นต้นมา โดยเกือบครึ่งเป็นการลงทุนในช่วงไม่กี่ปีมานี้

 

 

          การลงทุนของบริษัททางการและเอกชนจีนครอบคลุมพื้นที่ 56.25 ล้านไร่ ในประเทศกำลังพัฒนา แต่ในระยะหลังความสนใจขยับย้ายไปที่ออสเตรเลีย สหรัฐอเมริกาและยุโรป

          ตัวอย่างโครงการลงทุนด้านการเกษตรในต่างแดนของจีนที่มีมูลมากที่สุด เช่น
          -ปี 2559 บริษัทอสังหาริมทรัพย์ ซ่างไห่ ซีอาร์อีดี (Shanghai CRED) ร่วมกับกลุ่มบริษัทเหมืองท้องถิ่น ซื้อไร่ปศุสัตว์ใหญ่สุดในโลก เอส คิดแมน แอนด์ โค เจ้าของฝูงปศุสัตว์ 1.85 แสนตัว และครอบครองที่ดินเกษตรในออสเตรเลีย 2.5% ข้อตกลงนี้มีขึ้นหลังจากบริษัทจีนอีกแห่ง เข้าซื้อไร่ฝ้ายใหญ่สุดของออสเตรเลียเมื่อ 4 ปีก่อนหน้านั้น

          -ที่นิวซีแลนด์ แดนอุตสาหกรรมผลิตภัณฑ์จากนม กลุ่มบริษัทยักษ์ใหญ่อาหาร “ไบรท์ ฟูด อีลี่ แอนด์ เผิงซิน” ซื้อฟาร์มโคนมนิวซีแลนด์หลายสิบแห่ง ปัจจุบันส่งออกไปขายในจีนและถือเป็นสินค้าที่ได้รับความไว้วางใจ

          -กลุ่มผู้ผลิตเนื้อสุกร ดับเบิลยูเอช กรุ๊ป หรือ ซวงฮุ่ย อินเตอร์เนชั่นแนล โฮลดิงส์ ซื้อสมิทฟีลด์ ฟู้ด มูลค่า 4,700 ล้านดอลลาร์สหรัฐเมื่อปี 2556 หากรวมมูลหนี้ด้วย ข้อตกลงซื้อขายครั้งนั้นอยู่ที่ 7,100 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

 

 

          - ในปีเดียวกัน มีรายงานว่า ยูเครน ที่ถือเป็นแหล่งอาหารของยุโรปเตรียมตกลงให้กลุ่มบริษัทจีนแห่งหนึ่งเช่าซื้อที่ดิน 18.75 ล้านไร่ จุดประเด็นถกเถียงร้อนแรงในประเทศ แต่รัฐบาลยูเครนออกมาปฏิเสธรายงานในท้ายที่สุด