เที่ยวงานออกพรรษาลุ่มน้ำปากพนัง! ชมประเพณีลากพระ-แข่งเรือเพรียว | คมชัดลึก

 แม้ประเพณีลากพระของเมืองปากพนังจะมีมาตั้งแต่สมัยใดไม่ปรากฏชัด แต่เชื่อได้ว่าสืบทอดประเพณีดังกล่าวมาจากเมืองปากพนังซึ่งมีหลักฐานยืนยันว่าในปี พ.ศ.1272 ได้มีประเพณีลากพระอยู่แล้วในเมืองนครศรีธรรมราช

 อย่างไรก็ตามการลากพระของเมืองปากพนังเพิ่งมาจัดยิ่งใหญ่เมื่อไม่กี่สิบปีนี่เอง โดยสมัยก่อนการลากพระจะทำในแม่น้ำปากพนัง ซึ่งจะเริ่มด้วยการ “คาดเรือพระ” หมายถึงนำเรือมาเทียบเคียงกันเข้า 2 หรือ 3 ลำ แล้วยึดเรือโยงกันให้มั่นคงแข็งแรง

 จากนั้นจึงเริ่มสร้าง "บุษบก" หรือที่ชาวใต้เรียกว่า “นมพระ” (นม คือ พนม) โดยจะมีการตกแต่งแข่งขันกันเพื่อความสวยงามก่อนจะอันเชิญ “พระลาก” (พระพุทธรูป) ลงประดิษฐานบนบุษบกกลางลำเรือ

 พอถึงวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 ก็จะใช้เรือแจว เรือพายหลายๆ ลำ มาช่วยกันลากเรือพระในช่วงที่พระภิกษุเสร็จจากฉันเช้าแล้ว จากนั้นจะมีการประชุมเรือกันที่ “บ้านบางนาว” เพื่อถวายภัตตาหารเพลแด่พระสงค์ที่ไปกับเรือพระ ตกบ่ายก็จะช่วยกันลากพระกลับมาไว้หน้าวัด

 ส่วนวันแรม 2 ค่ำ เดือน 11 ก็จะมีการลากพระอีกครั้งหลังพระฉันเช้า โดยจะลากเรือตามน้ำไปทางปากน้ำและทอดสมออยู่ในอ่าว ในวันนี้จะมีเรือแจวและเรือพายเป็นจำนวนมากที่จะพากันมาร่วม “ซัดหลุด” (การขุดเอาขี้โคลนในอ่าวมาใส่เรือแล้วไล่ปากัน) ซึ่งเป็นการละเล่นพื้นบ้านที่สนุกสนานมาก และพอตกบ่ายชาวบ้านก็จะลากเรือพระกลับวัดแล้วรื้อเครื่องประกอบเรือขึ้นเก็บไว้ใช้ในปีต่อไป

 อย่างไรก็ตามประเพณีนี้ยังอาจทำให้เกิดการกระทบกระทั่งกันถึงขั้นฆ่าแกงกันได้ง่ายๆ โดยเฉพาะการใช้ไม้พายที่ใช้พายเรือตีกัน ดังนั้นจึงมีความเชื่ออย่างหนึ่งว่าถ้าไม่อยากให้คนตีกันในวันลากพระ ให้ใช้ "ลิ่มอัดตีนพระ” (ลิ่มหนุนพระบาทของพระพุทธรูปในเรือพระ) มาแทนฝีพาย

 นอกจากนี้ยังจัดกิจกรรมอื่นๆ เข้าไปแทน เช่น การละเล่นโบราณ ส่วนประเพณีซัดหลุดก็ไม่ปรากฏในประเพณีลากพระอีกต่อไป และมีประเพณี "การแข่งขันเรือเพรียว (เรือยาว)" ซึ่งจัดได้ดี ดูสนุก ตื่นเต้น จนมีนักท่องเที่ยวหลั่งไหลเข้ามาดูมากขึ้นทุกปี

 จุดเริ่มต้นของการแข่งขันเรือเพรียวที่ปากพนังเกิดขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2526 โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานถ้วยรางวัลจำนวน 3 ถ้วย เพื่อเป็นรางวัลชนะเลิศแก่เรือเพรียวรุ่นเล็ก รุ่นกลาง รุ่นใหญ่

 ชัยณรงค์ สวัสดีนฤนาท นายกเทศมนตรีเมืองปากพนัง จึงฝากเชิญชวนให้มาเที่ยวชมงานประเพณีลากพระและแข่งเรือเพรียวชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ประจำปี 2552 ระหว่างวันที่ 2-6 ตุลาคม 

 โดยปีนี้งานจะจัดขึ้น ณ ศาลาประชาสันต์ ริมเขื่อนแม่น้ำปากพนัง อ.ปากพนัง จ.นครศรีธรรมราช โดยในพิธีเปิดอย่างเป็นทางการจะจัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ในวันที่ 2 ตุลาคม เวลา 16.30 น. โดยจะมีขบวนแห่ถ้วยพระราชทาน และการแสดงในพิธีเปิดที่สวยงามตระการตา แต่ที่ดึงดูดความสนใจที่สุด คือการประกวดเรือพระที่แต่ละชุมชนจะจัดตกแต่งประชันขันแข่งกันอย่างสวยงาม โดยแต่ละปีจะมีเรือพระเข้าร่วมไม่น้อยกว่า 100 ลำ ท่ามกลางพุทธศาสนิกชนทั้งใกล้และไกลที่แห่แหนมาอย่างเนืองแน่นเพื่อร่วมงานบุญอันยิ่งใหญ่นี้

"กฤษณะ ทิวัตถ์สิริกุล"