ใจถึง, พึ่งได้...โกงไม่เป็นไร

เป็นการสำรวจวิจัยเชิงคุณภาพ จากการตรวจเตรียมโครงร่าง 1 ปี ใช้เวลา 6 เดือน ลงพื้นที่ สัมภาษณ์ประสบการณ์ ทัศนะ และความเห็นตำรวจทั่วประเทศ โดยเป็นการเปิดเผยในงานสัมมนาเมื่อวันที่ 25 กันยายน

 โดย พ.ต.ท.เกษมศานต์ โชติชาครพันธ์ รักษาการรองคณบดีคณะรัฐประศาสนศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ หรือ นิด้า ซึ่งเป็นคนทำงานวิจัย มีรายละเอียดมากมายที่น่าสนใจ ซึ่งควรจะไปติดตามหาอ่านกัน

 ข้อสรุปที่ พ.ต.ท.เกษมศานต์ ยกประเด็นที่ควรจะเป็นอุทาหรณ์ที่จะให้ทุกฝ่ายในประเทศได้รับรู้ และนำไปแก้ไข

 พ.ต.ท.เกษมศานต์ บอกว่า สิ่งที่น่าเป็นห่วงอย่างยิ่งคือ วัฒนธรรมของตำรวจ จากการวิจัย สอบถามความเห็นของตำรวจ พบว่า ผู้บังคับบัญชาที่ดีในสายตาตำรวจ ไม่ใช่คนที่ทำงานตรงไปตรงมา ซื่อสัตย์ แต่ต้องเป็นคนที่ "ใจถึง พึ่งได้" ทัศนคติเช่นนี้ ย่อมเป็นที่น่ากังวลอย่างมาก

 เรื่องนี้จะว่าไปแล้ว ไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่เป็นวัฒนธรรมที่น่าเป็นห่วงเป็นใยมาตลอด ไม่มีใครคิดว่า จะแก้อย่างไรได้ เพราะว่า ถ้าตำรวจเชื่อว่า เจ้านายหรือผู้บังคับบัญชาที่ดี คือ คนที่ใจถึง พึ่งได้ โดยไม่จำเป็นต้องซื่อสัตย์ สุจริต ก็แปลว่า ถ้าหากทุจริต แต่เป็นเจ้านายที่ใจถึง พึ่งได้ แปลว่า กล้าได้ กล้าเสีย ช่วยลูกน้อง ไม่ว่าถูกหรือผิด ปกป้องเจ้านาย ไม่ว่าจะดี หรือ เลว ไม่ว่าจะซื่อสัตย์ หรือคอรัปชั่น ไม่เกี่ยว นี่คือค่านิยม ซึ่งแน่นอนครับ อาจจะไม่ใช่อยู่แค่วงการตำรวจอย่างเดียว อาจจะแพร่กระจายไปสู่สังคมไทยหลายๆ ส่วนด้วยซ้ำไป

 แต่เนื่องจากตำรวจเป็นผู้พิทักษ์สันติราษฎร์ มีอำนาจตามกฎหมาย และมีบทบาทสำคัญในกระบวนการยุติธรรมของสังคม

 ฉะนั้น ทัศนคติเช่นนี้ วัฒนธรรมเช่นนี้ จึงเป็นอันตรายต่อความถูกต้องเป็นธรรมของสังคมเป็นอย่างยิ่ง

 จะแก้อย่างไร เป็นเรื่องที่คนทั้งประเทศต้องช่วยกัน ตั้งแต่การศึกษาในระดับประถมศึกษา จนกระทั่งถึงกระบวนการที่สร้างตำรวจ หรือเปิดโอกาสให้ใครต่อใครมาเป็นตำรวจในเครื่องแบบ เพราะเมื่อมาเป็นตำรวจแล้วก็มีอำนาจและมีหน้าที่ และมีส่วนเกี่ยวข้องอย่างยิ่งกับการทำให้สังคมนี้เป็นธรรมมากน้อยแค่ไหนอย่างไร หรือไม่

 น่าเป็นห่วงจริงๆ อย่างที่ พ.ต.ท.เกษมศานต์ ทำการวิจัยเรื่องนี้ และไม่เพียงแต่ตำรวจเท่านั้น หรือนักวิชาการเท่านั้นที่เป็นห่วงในเรื่องนี้ แต่เป็นเรื่องที่คนทั้งประเทศต้องช่วยกันเป็นห่วง และต้องช่วยกันแก้ปัญหานี้ ก่อนที่คนในเครื่องแบบตำรวจทั้งหมดจะถูกมองอย่างไม่เป็นธรรมว่า เป็นอย่างนี้ไปทั้งสิ้นทั้งปวงหรือไม่

 เพราะแท้ที่จริงแล้ว ตำรวจที่เชื่อว่า ผู้บังคับบัญชาที่ดีต้องใจถึง พึ่งได้ ไม่ต้องซื่อสัตย์ก็ได้นั้น หวังว่า คงจะเป็นส่วนน้อย มิใช่ส่วนใหญ่ของวงการตำรวจหลายแสนคนนะครับ

สุทธิชัย หยุ่น