
"คูน"ต้นไม้ของพ่อ สัญลักษณ์ประจำชาติไทย
โดย - โต๊ะข่าวเกษตร
จากอดีตที่ผ่านมากว่า 50 ปี ทางราชการมีความพยายามหลายครั้งในการกำหนด ให้มีสัญลักษณ์ประจำชาติไทยโดยเฉพาะการกำหนด ต้นไม้ และดอกไม้ประจำชาติ
ปี พ.ศ.2494 รัฐบาลมีมติให้ถือวันที่ 24 มิถุนายน เป็นวันต้นไม้ประจำปีของชาติ มีการชักชวนให้ปลูกต้นไม้ที่มีประโยชน์มากมาย กระทั่งในปี พ.ศ.2506 มีการประชุมเพื่อกำหนดสัญลักษณ์ต้นไม้และสัตว์ประจำชาติเป็นครั้งแรก โดยกรมป่าไม้เสนอให้ ต้นราชพฤกษ์ หรือ ต้นคูน ไม้มงคลที่มีประโยชน์และรู้จักกันอย่างแพร่หลาย เป็นต้นไม้ประจำชาติ
พ.ศ.2530 มีการส่งเสริมให้ปลูกต้นราชพฤกษ์อีกครั้ง เพื่อเฉลิมพระเกียรติฯ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 เนื่องในวโรกาสทรงเจริญพระชนมพรรษาครบ 5 รอบ โดยมีการส่งเสริมให้ปลูกต้นราชพฤกษ์ทั่วประเทศ จำนวน 99,999 ต้น
พ.ศ.2544 คณะกรรมการเอกลักษณ์ของชาติ เสนอให้มีการกำหนดสัญลักษณ์ประจำชาติ 3 สิ่งคือ ดอกไม้ประจำชาติ ได้แก่ ดอกราชพฤกษ์ สัตว์ประจำชาติ ได้แก่ ช้างไทย และสถาปัตยกรรมประจำชาติ ได้แก่ ศาลาไทย
ทั้งนี้ ด้วยต้นราชพฤกษ์ ออกดอกสีเหลืองชูช่อ ดูสง่างาม อีกทั้งยังมีสีตรงกับ สีประจำวันพระราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ จึงถูกตั้งชื่อว่าเป็น "ต้นไม้ของในหลวง" จึงมีการลงนามให้ต้นราชพฤกษ์ เป็น 1 ใน 3 สัญลักษณ์ประจำชาติไทย ดังกล่าว
อย่างไรก็ตาม เหตุผลที่เลือก ดอกราชพฤกษ์ เป็นดอกไม้ประจำชาติเพราะเหมาะสมในหลายด้าน คือ เป็นต้นไม้ที่มีอายุยืน ทนทาน ปลูกขึ้นได้ดีทั่วทุกภาคของประเทศ เป็นต้นไม้พื้นเมืองที่รู้จักแพร่หลาย เป็นไม้มงคลถูกนำมาใช้ประโยชน์ในพิธีสำคัญๆ เช่น ลงหลักเมือง ลงเสาเอก ทำคฑาจอมพลและยอดธงชัยเฉลิมพลของกองทหาร
อนึ่ง "คูน" เป็นต้นไม้ขนาดกลาง สูงประมาณ 10-20 เมตร ออกดอกเป็นช่อสีเหลืองอร่าม แต่ละช่อยาวประมาณ 20-40 เซนติเมตร โดยกลีบดอกจะเป็นสีเหลือง 5 กลีบ มีผลยาวประมาณ 30-60 เซนติเมตร มีกลิ่นฉุน และมีเมล็ดที่เป็นพิษ นิยมปลูกด้วยเมล็ด โดยจะเติบโตช้าช่วง 1-3 ปีแรก แต่หลังจากนั้นจะเติบโตเร็วขึ้น และออกดอกตอนอายุ 4-5 ปี
แหล่งที่มาข้อมูล : สารานุกรมไทย,panmai.com,