
"มะเขือยาว"ลดความดัน-แก้หนองใน!
โดย - นายสวีสอง
“มะเขือยาว” หรือชื่ออื่น มะเขือไข่ม้า มะแขว้ง มะแข้งคม มะเขือขาว มะเขือจานมะพร้าว มะเขือกระโปกแพะ มะเขือจาน ฯลฯ พบเห็นได้ทั่วไปตามริมรั้ว ที่โล่งแจ้ง ทั้งที่ตั้งใจหรือไม่ตั้งใจปลูกก็ตาม เป็นผักพื้นบ้านธรรมดาๆ แถมราคาแสนจะถูก หากินได้ง่ายๆ บางคนชอบ บางคนไม่ชอบ ที่ไม่ชอบก็จะมองผ่านเลยไป แต่ขอบอกใช่ว่ามันจะมีประโยชน์เพียงแค่นำผลมาทำเป็นอาหารเท่านั้น ทว่า เกือบทั้งต้นมีคุณค่าทางสมุนไพรและมีสรรพคุณทางยามากมายชนิดที่คุณคาดไม่ถึงเลยทีเดียว
เป็นไม้ล้มลุก ในวงศ์ Solanaceae ชื่อวิทยาศาสตร์ Solarium melongena ต้น สูง 0.5-1 เมตร มีขนนุ่มสั้นปกคลุมทั่ว หรืออาจมีหนามเล็กๆ ส่วนบนแตกกิ่งก้านหนาทึบ
ใบ ใบเดี่ยวออกสลับกัน ค่อนข้างกลม โคนใบเบี้ยว ปลายแหลม ขอบหยัก หลังและใต้ท้องใบจะมีขนนุ่มปกคลุม ขนาดของใบยาว 2.5-7 นิ้ว กว้าง 1.5-5 นิ้ว ก้านใบยาว 1 นิ้ว
ดอก เป็นดอกเดี่ยว แต่รวมกันเป็นช่อ สีม่วง กลีบดอก 5 กลีบ โคนกลีบเชื่อมติดกัน ส่วนปลาย แยกจากเป็น 5 แฉก ปลายแหลม กลางดอกมีเกสรตัวผู้ 5 อัน และตัวเมีย 1 อัน อยู่ติดกับกลีบดอกก้านเกสรและอับเกสรเป็นสีเหลือง
ผล กลมยาว สีเขียวอ่อน สีม่วงคล้ำ หรือเป็นสีขาว ผิวเปลือกจะเรียบเกลี้ยงเป็นมัน ตรงขั้วผลมีกลีบเลี้ยงสีเขียว ด้านในผลมีเมล็ดเล็กๆจำนวนมาก
ขยายพันธุ์ เพาะเมล็ด เติบโตได้ดีในดินร่วน ต้องการนํ้า ความชื้นปานกลาง แสงแดดเต็มวัน
คุณค่าทางอาหาร : เป็นผักที่นำมาปรุงอาหารสุดแสนอร่อยได้หลากหลายเมนู ทั้งผัด แกง ไข่เจียวมะเขือยาว หรือเมนูยอดนิยมอย่างยำมะเขือเผา ฯลฯ เพราะมีคารโบไฮเดรต เส้นใยอาหารโปรตีน แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก โพแทสเซียม วิตามินเอ วิตามินบี2 วิตามินซี เป็นต้น
สรรพคุณทางยา-สมุนไพร : ช่วยขับปัสสาวะ สมานแผล แก้ท้องเสีย ท้องร่วง แก้ปวด รักษาอาการตกเลือดในลำไส้ ขับเสมหะ แก้บิดเรื้อรัง รักษาอุจจาระเป็นเลือด บำรุงสุขภาพ บำรุงกระดูก บำรุงเลือด มะเขือยาวยังมีสารไกลโคอัลคาลอยด์ (Glycoalkaloid) สารต้านอนุมูลอิสระ ชื่อเทอร์ปิน (terpene) ช่วยรักษาหลอดเลือดหัวใจ ลดความดันในเลือด ลดอาการบวม ช่วยขับปัสสาวะ
วิธีใช้ : ผล : ใช้ผลแห้ง นำมาทำเป็นยาเม็ด กินเป็นยาแก้ปวด แก้ตกเลือดในลำไส้ ขับเสมหะ อุจจาระเป็นโลหิต หรือใช้ผลสด นำมาตำให้ละเอียดใช้พอกบริเวณที่เป็นแผลอักเสบที่มีหนอง เป็นโรคผิวหนังเรื้อรัง และผดผื่นคัน เป็นต้น
ลำต้นและราก : ใช้ลำต้นและรากแห้งประมาณ 10-15 กรัม นำมาต้มเอาน้ำกินเป็นยาแก้บิดเรื้อรัง บิดอุจจาระเป็นเลือดหรือใช้ลำต้นและรากสดนำมาตำให้ละเอียดคั้นเอาน้ำทาหรือล้างบริเวณที่เป็นแผลที่ถูกความเย็น แผลเท้าเปื่อยอักเสบ เป็นต้น
ใบ : ใช้ใบแห้งนำมาตำให้เป็นผงละเอียดกินประมาณ 6-10 กรัม เป็นยาแก้โรคบิดอุจจาระเป็นโลหิต แก้ปัสสาวะขัด แก้โรคหนองใน แก้ตกเลือดในลำไส้ ใช้ภายนอกนำเอามาต้มเอาน้ำใช้ล้างแผลหรือใช้พอกบริเวณที่เป็นแผลบวมเป็นหนอง และแผลที่เกิดเนื่องจากถูกความเย็น
ดอก : ใช้ดอกสดหรือดอกแห้งนำมาเผาให้เป็นเถ้าแล้วบดให้เป็นผงละเอียด ใช้บริเวณที่ปวดเป็นยาแก้ปวดฟัน ฟันผุ และบริเวณแผลที่มีหนอง เป็นต้น
ขั้วผล : ใช้ขั้วผลที่แห้ง ประมาณ 60-90 กรัม นำมาต้มหรือเผาให้เป็นเถ้าบดให้ละเอียดกิน เป็นยาแก้ตกเลือดในลำไส้ อุจจาระเป็นโลหิตหรือใช้ขั้วผลสดนำมาตำให้ละเอียดใช้พอกหรือทา บริเวณที่เป็นแผลบวมมีหนอง แผลในปาก ปวดฟัน หรือเป็นฝี เป็นต้น
ข้อมูลเพิ่มเติม (Tips)
1. สำหรับผู้หญิงหัวนมแตกเจ็บ ให้ใช้ผลแก่จัดนำมาตากในร่มจนแห้งแล้วนำไปเผาให้เป็นเถ้า จากนั้นก็บดให้ละเอียดผสมกับน้ำ แล้วใช้ทาบริเวณที่เจ็บ
2. แผลที่เกิดจากพยาธิปากขอ เจาะไชเท้าให้ใช้ใบนำไปต้มเอาน้ำล้างบริเวณแผล
3. เป็นฝีหลายหัวบริเวณที่หลังหนองยังไม่แตก ให้ใช้ใบสดนำมาตำให้ละเอียดผสมกับน้ำส้มสายชูสีดำ นำมาต้มแล้วพอกในบริเวณที่เป็น
4. เป็นปื้นขาวหรือแดงบริเวณบนผิวหนัง ให้ใช้ขั้วผลที่แห้งแล้วคลุกผสมกับกำมะถัน จากนั้นก็บดให้เป็นผงละเอียดใช้ทาบริเวณที่เป็น
5. สำหรับเด็กที่เป็นวัณโรค อาเจียนเป็นโลหิต ไอ ท้องเสีย อาการที่พึ่งเป็น หรืออาการที่ยังไม่รุนแรงให้ใช้หนอนลำต้นมะเขือเทศ (ต้นที่ไม่ได้ฉีดยาฆ่าแมลง) นำมาผสมกับอาหารให้เด็กรับประทาน
แหล่งข้อมูล : ชีวอโรคยา เรียบเรียงจาก n3k.in.th อ้างอิงจาก chuankin ,โรงพยาบาลบางมูลนาก 2 หมู่ 9 ต.หอไกร อ.บางมูลนาก จ.พิจิตร