ต้นตำรับเทียนหอม...เงินล้าน! | คมชัดลึก

             ศิลปประดิษฐ์ในโหมด “เทียนหอม” ส่วนใหญ่มาจากแหล่งผลิตทางภาคเหนือ แต่ด้วยสมองสองมือของสาวเก่งหัวใจแกร่งอย่าง “ชาลิดา พูลทรัพย์” เธอได้ทุ่มเทสุดหัวใจบุกเบิกงานนี้ขึ้นที่บ้านเกิด จ.อุบลราชธานี ในชื่อแบรนด์ “เทียนหอมเดชอุดม” อันสวยงาม ประณีต วิจิตรบรรจง ที่ปัจจุบันผลงานไม่เฉพาะสร้างอาชีพ สร้างชื่อให้แก่ท้องถิ่นเท่านั้น แต่ยังโด่งดังไกลไปต่างแดน ในฐานะต้นตำรับผลิตเทียนหอมเงินล้าน

             ชาลิดา เป็นชาวเมืองอุบลฯ โดยกำเนิด หลังจบ ปวช.ได้ไปเรียนต่อคณะวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (มช.) จากนั้นทำงานด้านออกแบบให้แก่บริษัทผลิตสินค้าแฮนด์เมดส่งออกแห่งหนึ่งในเมืองเชียงใหม่ ทำอยู่หลายปี จนเมื่อ 14 ปีที่แล้ว จึงตัดสินใจกลับมาอยู่บ้านเกิดที่ อ.เดชอุดม จ.อุบลราชธานี พร้อมมองหาธุรกิจเล็กๆ

             ด้วยความโดดเด่นเรื่องการหล่อเทียนของชาวอุบลราชธานี โดยเฉพาะมีชื่อเสียงด้าน “เทียนพรรษา” ทว่า มีข้อจำกัดคือกลุ่มผู้ทำจะมีเฉพาะช่างผู้ชาย รูปแบบก็จะเป็นเทียนถวายพระ ทั้งขายได้ในช่วงเทศกาลเข้าพรรษาเท่านั้น เธอจึงคิดอยากทำงานเทียนให้เป็นสินค้าที่ขายได้ทั้งปีและมีรูปแบบต่างจากในท้องตลาดทั่วไป เลยคิดถึงงานเทียนหอม ซึ่งเวลานั้นถือเป็นเรื่องใหม่มากใน จ.อุบลราชธานี ยังไม่เคยมีใครทำมาก่อน

             แม้จะเรียนด้านศิลปะมาโดยตรง ทว่า ชาลิดา ไม่เคยมีความรู้เรื่องการทำเทียนหอมมาก่อนเลย ต้องเรียนรู้ใหม่ด้วยตัวเองทั้งหมด อาศัยหาข้อมูลจากหนังสือต่างๆ แล้วใส่ดีไซน์เฉพาะตัวเข้าไป เน้นดีไซน์เลียนแบบธรรมชาติ สีสันสวยงาม และเก็บรายละเอียดได้ดียิ่ง

             ด้านการผลิต ช่วงแรก เข้าไปสอนอาชีพแก่แม่บ้านในท้องถิ่นเพื่อใช้เป็นแรงงาน สร้างรายได้เสริมช่วงเว้นว่างจากการทำนา เบื้องต้นมีสมาชิกที่มาเป็นแรงงาน 4-5 คน แต่หลังจากมีออเดอร์เข้ามามากขึ้นจึงได้ขยายการผลิต ปัจจุบันมีช่างประจำ 15 คน และมีเครือข่ายป้อนงานให้ รวมๆ แล้วกว่า 100 คน ในนามกลุ่มเทียนหอมเดชอุดม ซึ่งตั้งอยู่ที่ 209/2 ถ.สนามม้า ต.เมืองเดช อ.เดชอุดม

             “เอกลักษณ์เด่นของเรา คือ ความละเอียด เหมือนจริงมากกว่าสินค้าประเภทเดียวกันโดยทั่วไป ยกตัวอย่างเช่น ใบไม้ของเรา ก็จะมีเส้นลายใบไม้อยู่ด้วย หรือดอกไม้ชนิดต่างๆ ก็จะมีรายละเอียดที่ลึกกว่าทั่วไป ซึ่งการทำงานลักษณะนี้ ค่อนข้างยาก ใช้เวลานาน และต้นทุนสูง” ชาลิดา เผย

             ความประณีต สวยงามของ "เทียนหอมเดชอุดม” หลากหลายนับพันดีไซน์ อีกทั้งผลงานการันตีเป็นสินค้าโอท็อป 4 ดาวปี 2546 เป็นสินค้าโอท็อประดับพรีเมียม ของกรมส่งเสริมการส่งออกกระทรวงพาณิชย์ และได้ใบรับรอง มผช. จากกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม ทำให้มีออเดอร์ต่างประเทศต่อเนื่อง ทั้งจากทวีปยุโรป อเมริกา เอเชีย

             ขณะที่ตลาดในประเทศมีตัวแทนรับไปจำหน่ายต่อตามแหล่งท่องเที่ยวและย่านธุรกิจต่างๆ ในโหมดสินค้ากลุ่มของขวัญ ของฝาก ของประดับตกแต่งบ้าน สนนราคามีตั้งแต่หลักร้อย หลักพันบาท จนถึงสูงสุด 1.5 ล้านบาท ซึ่งนั่นคือ ผลงานรถแห่เทียนหอมพรรษา ขนาดใหญ่อลังการ ความยาว 14 เมตร ที่คว้ารองอันดับ 2 มาครองได้ 2 ปีรวด จากการประกวดเมื่อปี 2556 และปี 2557

             ด้วยในภาคอีสาน กลุ่มเทียนหอมเดชอุดม นับเป็นผู้ผลิตเทียนหอมอย่างจริงจังเพียงเจ้าเดียว ทาง อ.เดชอุดม มาขอให้เราทำรถแห่เทียนพรรษา ในนามวัดเมืองเดช ที่มีแนวคิดบอกเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับปีพุทธยันตี 2600 ปี เข้าร่วมประกวดประจำปี

             "ยอมรับตามตรงว่าไม่เคยทำมาก่อน แต่เมื่อได้รับมอบหมายจึงพยายามทำอย่างเต็มที่ ซึ่งที่ผ่านมาๆ ส่วนใหญ่ช่างศิลป์จะเน้นสไตล์ดั้งเดิม แต่พอเรามาทำก็พลิกให้เป็นสไตล์เรา ด้วยนำเทียนหอมธรรมชาติมาผสมผสานเกิดเป็นสีสันแปลกตา จนเป็นรถแห่เทียนหอมพรรษารายแรกและรายเดียวของประเทศ” ชาลิดา แจง

             พร้อมยอมรับว่า แม้จะเหนื่อยและใช้เวลาในการผลิตแรมเดือน แต่ก็ถือว่าได้ตอบแทนคุณบ้านเกิด ไม่ได้หวังจะได้รับรางวัลแต่อย่างใด ทว่า ต้องการกระตุ้นให้ชาวบ้านเห็นความสำคัญของประเพณีวัฒนธรรมที่มี่อยู่ในท้องถิ่น และนำถ่ายทอด สืบต่อภูมิปัญญาให้ลูกหลานได้ภาคภูมิใจ

             ทว่า ช่วงปีที่ผ่านมา เธอตั้งข้อสังเกตว่าบรรยากาศการหล่อเทียนเข้าพรรษาของ จ.อุบลราชธานี ไม่คึกคัก ชาวบ้าน และนักท่องเที่ยว ให้ความสนใจน้อยลง ทั้งที่จังหวัดเป็นต้นกำเนิดประเพณีเทียนเข้าพรรษา จึงมีแนวคิดปลุกกระแสให้ชาวเมืองอุบลฯ หันมาสนใจการทำเทียนมากขึ้น จึงออกแบบผลิตภัณฑ์เทียนหอมในแนวพุทธศิลป์หล่อเป็นพระพุทธรูป และพระพิฆเนศ จำหน่ายให้พุทธศาสนิกชนนำไปเป็นพุทธบูชา

             โดยเธอได้พยายามโยงร้อยให้ชาวบ้านมองเห็นความสำคัญ ช่วยกันรักษาประเพณี วัฒนธรรมการหล่อเทียนเข้าพรรษาให้คงความโดดเด่น มีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น อีกทั้ง การหล่อเทียนเป็นพระพุทธรูปเพราะเห็นว่าพุทธศาสนาเป็นเรื่องใกล้ตัว ที่ผ่านมาจึงเจาะกลุ่มคนไทยที่นำไปเป็นพุทธบูชาตั้งในห้องพระ ไม่ได้ขายให้ต่างชาติเพราะเขาจะนำไปแต่งบ้าน ผิดวัตถุประสงค์ ซึ่งก็ได้รับการตอบรับจากกลุ่มลูกค้าคนไทยเป็นอย่างมาก

             อย่างไรก็ตาม ตลอด 14 ปี ที่กลุ่มเทียนหอมเดชอุดม ร่วมสร้างสรรค์ผลงานหลากหลายรูปแบบ ชาลิดา พูลทรัพย์ ยอมรับว่า แต่ก็หนีไม่พ้นกับปัญหาสินค้าถูกเลียนแบบ ทั้งจากผู้ผลิตจีน ผู้ผลิตในประเทศ มีการขายตัดราคา กระทบถูกแย่งลูกค้าไปบ้าง ทว่า เธอย้ำหนักแน่นจะเดินต่อไป โดยยึดมั่นรักษาจุดยืนของตัวเองที่จะทำผลงานให้ออกมาสวยงามที่สุด ไม่เปลี่ยนแปลง

             “ไม่รู้สึกว่าต้องแข่งขันกับใคร เพราะเราเชื่อว่า คุณภาพ ความสวยงามของชิ้นงานมีค่ามากกว่ายอดจำหน่าย ซึ่งสิ่งนี้ทำให้เรายืนอยู่ได้อย่างมั่นคงมาถึงทุกวันนี้" สาวแกร่งหัวใจศิลปะ กล่าวในตอนท้าย พร้อมฝากผลงานไว้ให้ชมใน www.mutitacandle.com

             ทำเทียนหอมใช้เอง ...

             ส่วนผสม 1.พาราฟินแวกซ์ 2.โพลีเอททีลีนแวกซ์ ทำให้เทียนจุดติดได้นานขึ้น 3.ไมโครแวกซ์ แผ่นเทียนเนื้อนิ่ม 4.น้ำมันหอม 5.สีผสมเทียน 6.ยู.วี.71 เป็นผงสีขาวใช้ใส่ในเนื้อเทียนทำให้สีเทียนไม่ซีด 7.ไส้เทียนทำจากฝ้าย 100%

             วิธีทำ 1.นำส่วนผสมทุกอย่างยกเว้นไส้เทียนลงต้มไฟอ่อนๆ เมื่อทุกอย่างละลาย เทลงถาด ความหนา 1/3 ซม.

             2.เมื่อเทียนเริ่มแข็งใช้บล็อกเหล็กกดกลีบเป็นรูปทรงตามบล็อกที่ต้องการ แล้วนำแผ่นเทียนขึ้นซับให้แห้ง

             3.เริ่มขึ้นดอกด้วยปั้นตัวตุ้มเป็นรูปหยดน้ำ วิธีการคือนำไส้เทียนที่มีขนาด 3 นิ้ว มาห่อด้วยแผ่นกลีบที่บล็อกทำไว้ การจะนำแผ่นกลีบมาปั้นหรือดัดทุกครั้ง ต้องนำลงชุบในน้ำเทียนที่ต้มไว้เพื่อแผ่นเทียนจะได้อ่อนตัวแล้วดัดง่าย

             4.เมื่อทำตุ้มเสร็จเริ่มเข้ากลีบรูปทรงต่างๆ จนได้ตามที่ต้องการ

             5.บรรจุลงในบรรจุภัณฑ์ที่เตรียมไว้ เช่น กะลามะพร้าว ไม้แกะสลักเรือ กระติบข้าว เชือกฝั้นจากต้นกก และอื่นๆ

             6.บรรจุหีบห่อสวยงาม เสร็จเรียบร้อย