เจษฎาบดินทร์จอมราชันล้นเกล้ารัชกาลที่3 | คมชัดลึก

 

      43 ปี หลังจากพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่ รัชกาลที่ 3 เสด็จสวรรคต ปรากฏเหตุการณ์ ร.ศ.112 ประเทศสยามต้องจ่ายค่าปฏิกรรมสงครามให้ฝรั่งเศส เพื่อไถ่คืนจังหวัดตราดและจันทบูร ในวันที่ 22 สิงหาคม 2436 ด้วยเงินมหาศาล และเงินส่วนสำคัญที่นำมาใช้ในครั้งนี้ก็คือ “เงินถุงแดง” มรดกจากรัชกาลที่ 3 ที่ช่วยให้สยามประเทศรักษาเอกราช ผ่านวิกฤตกาล รศ.112 มาได้

 

      ที่กล่าวมาในข้างต้นนั้น เป็นเพียงส่วนหนึ่งในพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 หากแต่ยังมีพระราชกรณียกิจอีกนานัปการที่คนไทยรุ่นหลังยังไม่เคยทราบถึง แต่นับเป็นที่น่ายินดีที่ รศ.คึกเดช กันตามระ ได้ศึกษารวบรวมข้อมูลของพระบาทสมเด็จ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว มาเขียนใหม่ในรูปแบบนวนิยายอิงประวัติศาสตร์ ออกสู่สายตานักอ่านผ่านหนังสือ “เจษฎาบดินทร์จอมราชัน” โดยเมื่อเร็วๆ ศูนย์หนังสือจุฬาฯ และสำนักพิมพ์แห่งจุฬาฯ ได้จัดการเปิดตัวหนังสือเล่มนี้ขึ้น ในงานจัตุรัสจามจุรีบุ๊คแฟร์ ครั้งที่ 7 : มหัศจรรย์วันหนังสือ ณ อาคารจามจุรีสแควร์ โดยมีวิทยากรที่เกี่ยวข้องกับหนังสือเล่มดังกล่าว

 

      รศ.คึกเดช กันตามระ ได้กล่าวว่า เนื้อหาของหนังสือเล่มนี้ ดำเนินเรื่องผ่านจดหมายเหตุรายวัน ของนายมี (หมื่นพรหมสมพัตสร) มหาดเล็กผู้รับใช้ใกล้ชิดรัชกาลที่ 3 ตั้งแต่สมัยยังดำรงตำแหน่ง กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ (พระองค์ชายทับ) โดยศึกษาผ่านงานเขียนและกวีนิพนธ์ของนายมีหลายเรื่อง ที่กล่าวถึงรัชกาลที่ 3 ไว้อย่างละเอียด ซึ่งเป็นเกร็ดทางประวัติศาสตร์ที่น้อยคนนักจะทราบเกี่ยวกับรัชกาลที่3 โดยมุ่งเน้นประเด็นสำคัญในเรื่อง “เงินถุงแดง” ซึ่งเกิดจากพระราชกรณียกิจสำคัญทางด้านการค้าพาณิชย์นาวี ด้วยพระปรีชาญาณ และสายพระเนตรที่ยาวไกล ในการจะสร้างความมั่นคงและ สร้างเสถียรภาพทางการเงิน การคลัง ให้แก่สยามประเทศ ผ่านการค้าสำเภาทั้งสำเภาหลวงและสำเภาของพระองค์เอง เงินกำไรที่ได้จากการค้าได้นำขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายพระราชบิดา (รัชกาลที่ 2) เพื่อใช้สอยในราชการแผ่นดิน จนสามารถขจัดความขัดสนในประเทศให้หมดสิ้นลงได้ อาจกล่าวได้ว่าเป็นยุคที่มีความเจริญรุ่งเรืองที่สุดในการทำการค้ากับต่างประเทศ ก่อให้เกิดรายได้เป็นเงินในพระคลังข้างที่ไว้ในถุงแดง เป็นจำนวนถึง 40,000 ชั่ง ซึ่งในสมัยนั้นนับเป็นเงินมูลค่ามหาศาล ราวกับจะทรงหยั่งรู้เหตุการณ์ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต โดยเงินถุงแดงที่ถูกสะสมไว้มาจนถึงรุ่นลูกรุ่นหลานนั้น ได้ช่วยให้สยามไม่เสียดินแดน จังหวัดตราดและจันทบูร (จันทบุรี) ให้แก่ฝรั่งเศส เป็นประเทศเดียวในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่รอดพ้น จากเป็นเมืองขึ้นของต่างชาติในเหตุการณ์ รศ.112

 

      นอกจากพระราชกรณียกิจทางด้านการค้าพาณิชย์นาวีแล้ว ในรัชสมัยของรัชกาลที่ 3 ถือเป็นยุคที่รุ่งเรืองที่สุดของงานศิลปะในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นเลยก็ว่าได้ ทรงโปรดการสร้างวัดโดยมีทั้งการสร้างวัดขึ้นมาใหม่และการบูรณะขึ้นมา เช่น วัดราชนัดดาราม ที่มีสถาปัตยกรรมงดงามแปลกตาหนึ่งเดียว ในโลกอย่างโลหะปราสาท ซึ่งยังคงปรากฏความงดงามให้ทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติได้เห็นจนถึงปัจจุบัน

 

      “หวังเป็นอย่างยิ่งว่านวนิยายอิงประวัติศาสตร์เล่มนี้ จะเป็นแรงกระตุ้นให้คนรุ่นใหม่ที่ละเลยการศึกษาประวัติศาสตร์ จะหันกลับมาสนใจอีกครั้ง จึงดำเนินเรื่องให้มีความกระชับ ชวนติดตาม มีบทเจรจาให้ชวนคิดถึงความฉลาดในการใช้คำของคนในสมัยก่อน สอดแทรกความรู้เชิงประวัติศาสตร์ ที่ง่ายต่อการศึกษาทำความเข้าใจ สามารถอ่านได้ทุกเพศทุกวัย” รศ.คึกเดช กล่าวทิ้งท้าย