เรตติ้งดี มีกำไรจริงหรือ ? | คมชัดลึก

 

                        วงการสื่อสารในประเทศไทยหยุดนิ่งอยู่กับที่นานหลายสิบปี ด้วยเหตุผล “เพื่อความมั่นคง” จึงทำให้การก่อตั้งสถานีวิทยุ, สถานีโทรทัศน์ โดยเอกชนเป็นสิ่งที่เป็นไปไม่ได้มานาน อย่างเก่งก็ให้เอกชนเข้าไปทำสัญญาประมูลเช่าเวลาเพื่อผลิตรายการ ภายใต้การกำกับดูแลจากเจ้าหน้าที่ของรัฐเท่านั้น

 

                        เมื่อนักธุรกิจสมองใสเข้ามาโลดเต้นในวงการการเมือง ทำให้มองเห็นช่องทางว่าหากครอบครองสื่อได้ ก็จะเท่ากับมีอาวุธอันสำคัญอยู่ในมือ เพราะจะสามารถส่งข้อมูลข่าวสารไปยังประชาชนทั่วไปได้ตามที่ตนเองต้องการ โดยไม่ต้องไปสนใจสิ่งที่เรียกกันว่าจรรยาบรรณ และแม้ว่าจะถูกต่อต้านจากสังคมอย่างหนักหน่วง ก็ยังไม่ลดละความพยายามที่จะมีสื่อเอาไว้เป็นอาวุธร้ายในมือให้ได้ สถานีวิทยุชุมชนและสถานีโทรทัศน์ดาวเทียมจึงถูกจัดตั้งขึ้นมามากมายนับร้อยนับพันสถานี

 

                        ต่อมาเมื่อเทคโนโลยีก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว ประเทศไทยจึงเกิดสถานีโทรทัศน์ที่เรียกกันว่า “ทีวีดิจิทัล” ขึ้นมาอีกยี่สิบกว่าสถานี โดยแต่ละสถานีได้ประมูลโดยเสนอผลตอบแทนให้แก่ภาครัฐถึงสถานีละนับพันล้านบาท เพราะทุกคนต่างเชื่อมั่นว่าสถานีของตนเอง จะสามารถช่วงชิงรายได้จากการขายโฆษณา ที่หมุนเวียนอยู่กับสี่ห้าสถานีโทรทัศน์รายเดิมมาเป็นของตัวเองได้

 

                        การเกิดขึ้นมาของ “ทีวีดิจิทัล” โดยที่สถานีโทรทัศน์หลักเดิม ก็ยังคงดำเนินการออกอากาศและหารายได้จากให้เช่าช่วงเวลาและขายโฆษณาอยู่ต่อไป อีกทั้งสถานีโทรทัศน์ดาวเทียมที่เกิดขึ้นราวกับดอกเห็ดในฤดูฝนช่วงก่อนหน้านี้ การแย่งชิงทั้งตัวบุคลากรและรายได้จากโฆษณาจึงเกิดขึ้นอย่างจ้าละหวั่น ส่วนรายได้จากการขายหรือให้เช่าช่วงเวลาก็เริ่มลดน้อยลง จนถึงขั้นหลายสถานีที่มีเสนอให้เวลาฟรีแก่ผู้ผลิตรายการที่สามารถเรียกเรตติ้งได้

 

                        ทุกวันนี้จึงมีความพยายามกันอย่างสูง ที่จะกล่าวอ้างว่าการวัดจำนวนผู้ชมหรือที่เรียกกันว่าเรตติ้งของสถานีตนเองนั้น นำหน้าสถานีอื่นๆ โดยหวังว่าจะทำให้เม็ดโฆษณาไหลตามเรตติ้งเข้ามาด้วย แต่ก็ยังเห็นได้ชัดว่าแม้บางช่องจะได้รับการจัดอันดับว่ามีเรตติ้งดี แต่ผลประกอบการจริงๆ กลับยังไม่ดีพอ ที่จะประคองตัวให้รอดพ้นจากการขาดทุนในระยะนี้ได้

 

                        เจ้าของสถานีบางรายเคยเป็นผู้ผลิตรายการป้อนให้สถานีดั้งเดิมหลายแห่งที่มีผู้คนเข้าชมคับคั่ง ทำให้มีรายได้จากการขายโฆษณาหลังจากแบ่งให้สถานีแล้วปีละหลายร้อยล้านบาท แต่เมื่อดึงรายการเหล่านั้นกลับมาทำป้อนให้สถานีของตนเองซึ่งประมูลมา กลับไม่สามารถหาโฆษณาเข้ามาได้แม้เพียงครึ่งหนึ่งจากที่เคยขายได้อยู่เดิม ในขณะที่บางสถานีแม้ผลการจัดอันดับหรือเรตติ้งจะไม่อยู่ขั้นหัวแถว แต่ด้วยความที่ต้นทุนไม่สูงมากนัก ไม่ต้องจ่ายเงินจำนวนมากเพื่อซื้อตัวบุคลากรมาจากที่อื่น แม้จะไม่สามารถหารายได้เข้ามาได้เป็นกอบเป็นกำ แต่หากดูจากผลประกอบการก็ยังพอที่จะประคองตัวอยู่ต่อไปได้

 

                        เรตติ้งจึงแม้จะเป็นเครื่องมือที่ใช้ประกอบการอ้างอิงเพื่อตั้งราคาขายโฆษณา แต่บางครั้งเรตติ้งที่อ้างกันว่าดีมีคนดูเยอะ เอาเข้าจริงๆ ก็ยังไม่ใช่หลักประกันที่มั่นคงว่าธุรกิจจะเดินหน้าต่อไปได้อย่างมีผลกำไรอันงดงาม

 

 

 

 

 

-----------------------

 

(ขมน้ำตาล หวานบอระเพ็ด : เรตติ้งดี มีกำไรจริงหรือ ? : โดย...พัฒนเดช อาสาสรรพกิจ)