คนข่าวจีนในไทย | คมชัดลึก

               ค วามสัมพันธ์ระหว่างนักข่าวไทย-จีน นับว่าแนบแน่นอย่างยิ่ง มีการติดต่อไปมาหาสู่กันมายาวนาน ในสภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติมีโอกาสต้อนรับคณะจีนหลายครั้ง ตัวแทนสภาการหนังสือพิมพ์ฯ ได้ร่วมคณะไปกับสมาคมนักข่าวนักหนังสือพิมพ์แห่งประเทศไทย มีการให้ทุนนักศึกษาไทยไปเรียนภาษาจีนที่ประเทศจีน ด้วยการประสานของ คุณผุสดี คีตวรนาฏ รองประธานสภาหนังสือพิมพ์ฯ คนที่ 1 ที่เชี่ยวชาญเรื่องจีน และใช้ภาษาจีนได้ดี ในขณะเดียวกัน หนังสือพิมพ์ภาษาจีนฉบับหลักในประเทศไทย 6 ฉบับ ก็เป็นองค์กรสมาชิกสภาหนังสือพิมพ์ฯ

               เมื่อราว 2 สัปดาห์ก่อน มีความเคลื่อนไหวในวงการสื่อมวลชนจีน-ไทย ที่น่าสนใจ คือ การก่อตั้งสมาคมผู้สื่อข่าวไทย-จีน มีสมาชิกเป็นทั้งนักข่าวไทย และนักข่าวจีนที่ปฏิบัติหน้าที่อยู่ในประเทศไทย คุณชัยวัฒน์ วนิชวัฒนะ แห่งฐานเศรษฐกิจ เป็นนายกสมาคม และกรรมการทั้งฝ่ายไทยที่ผมคุ้นเคย กับกรรมการฝ่ายจีน 

               ภายใต้ระบอบสังคมนิยมเข้ม นักข่าวจีนกับรัฐบาลจีนแทบจะเป็นหนึ่งเดียวกัน ไม่ว่าพวกเขาจะไปปรากฏตัวที่ไหน หรืออยู่ในสถานะของกรรมการในนิติบุคคลไทย แต่การปกป้องรัฐบาลและผลประโยชน์ของรัฐบาลจีน ถือเป็นหน้าที่สำคัญ นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งของประเทศจีน เคยมาขอสัมภาษณ์ผม ถามถึงประเด็นหรือช่องทางที่สังคมไทยจะได้รับรู้ข่าวคราวจากจีน  พวกเขาแสวงหาแนวทางในการเข้าถึงวงในของ วงการสื่อสารมวลชนไทย การเข้าเป็นกรรมการของสมาคมผู้สื่อข่าวไทย-จีน ก็อาจเป็นส่วนหนึ่ง

               คนข่าวจีนในไทยต่างทำมาหากินในวิชาชีพสื่อมวลชน ภายใต้กรอบจริยธรรมของสภาการหนังสือพิมพ์แห่งชาติมาไม่ต่ำกว่า 10 ปี นสพ.เกียฮั้วตงง้วน (ศิรินคร) ซิงจงเอี๋ยน ซิงเสียนเยอะเป้า ตงฮั้ว สากล และเอเชียนิวส์ไทม์ องค์กรสมาชิกสภาหนังสือพิมพ์ฯ

               ทุกฉบับมีวงปีของชีวิตหลายสิบปี บางฉบับมีอายุรุ่นราวคราวเดียวกับ ไทยรัฐ แต่คนเหล่านี้เป็นสื่อจีน ที่ไม่ได้เกี่ยวข้องรัฐบาลจีน

               ซิงจงเอี๋ยน เดิมชื่อ ตงง้วน ก่อตั้งกลางปี 2481 โดยอื้อจือเหลียง บิดาของนายอุเทน เตชะไพบูลย์ ตระกูลเอี่ยมสุรีย์ ตระกูลเศรษฐภักดี เป้าหมายคือ ต่อต้านการรุกรานของญี่ปุ่น เมื่อกองทัพญี่ปุ่นเดินทัพเข้าประเทศไทย ญี่ปุ่นได้ยึดตงง้วน คนทำตงง้วนหนีไปทำหนังสือพิมพ์ใต้ดิน จนกระทั่งญี่ปุ่นแพ้สงครามตงง้วนก็คืนกลับมาเป็นของผู้ก่อตั้งอีกครั้ง จนกระทั่งถึงยุคจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ ตงง้วนถูกสั่งปิด จากนั้น 16 ปี หนึ่งปีหลังเปิดสัมพันธ์ทางการทูตไทย-จีน ทีมกองบรรณาธิการตงง้วนก็เกิดใหม่ในชื่อ ซิงจงเอี๋ยน

               เอเชียนิวส์ไทม์ พิมพ์ครั้งแรกราวปลายปี 2536 เพื่อเป็นทางเลือกให้แก่คนไทยเชื้อสายจีนในการติดตามข่าวสารบ้านเมือง ซึ่งในขณะนั้นมีหนังสือพิมพ์ภาษาจีนอยู่แล้ว 5 ฉบับ พวกเขายืนยันว่า เป้าหมายคือการทำหนังสือพิมพ์ภาษาจีนที่ยึดมั่นในกรอบจริยธรรม และการสร้างสรรค์ความสัมพันธ์อันดีระหว่างจีนกับไทย อีกฉบับที่มีอายุยาวนาน คือ ซิงเสียนเยอะเป้า ก่อตั้ง 1 มกราคม 2493 โดยนายหู เหวิน หู่ ชาวจีนโพ้นทะเล จากการบริหารยุคเถ้าแก่ วันนี้ซิงเสียนเยอะเป้าได้ปรับองค์กรเข้าสู่ยุคสมัยใหม่

               ตงฮั้ว เป็นหนังสือพิมพ์ภาษาจีน เก่าแก่ ก่อตั้งเมื่อวันที่ 16 มีนาคม 2504 โดยนายสาคร กยาวัฒนกิจ ต่อมาได้พัฒนาเป็นกลุ่มสื่อจีน ที่ขยายฐานธุรกิจออกไปอย่างกว้างขวาง เช่น ธุรกิจการจัดงานนิทรรศการและคอนสตรัคชั่น ในชื่อบริษัททีซี เอ็กซ์ซิบิชั่น เซอร์วิส มีเว็บไซต์ข่าวรายวันภาษาจีน ซึ่งน่าจะเป็นเว็บไซต์แรกของหนังสือพิมพ์ภาษาจีนในไทย

               ทั้งหมดนี้เป็นหนังสือพิมพ์จีน และคนข่าวจีน ที่ไม่ได้มีจุดเชื่อมต่อกับทางการจีน มีคนชวนให้ติดตามสมาคมผู้สื่อข่าวไทย-จีน โดยเฉพาะหากมีบทบาทที่เกี่ยวข้องกับสังคมไทย เช่น การเคลื่อนไหวในเรื่องเสรีภาพสื่อ ซึ่งอาจเป็นบทบาทหนึ่งของสมาคมนักข่าว ไม่ว่าจะเป็นข่าวประเภทใด เมื่อถึงเวลาที่นักข่าวจีน สังกัดรัฐบาลจีน มามีบทบาทในแวดวงสื่อไทย จึงเป็นเรื่องที่ต้องจับตา