การกลับมา'พรรคฝ่ายเจ้า'และ'หมู่บ้านเอดส์'พระตะบอง | คมชัดลึก

                ต้อนรับศักราชใหม่ ด้วยคอลัมน์ 'โอ้ละหนอ...เออีซี' ที่ต้องการนำเสนออีกด้านหนึ่งของประชาคมอาเซียน และอาจเป็นด้านที่หลายคนมองข้าม

                ข่าวใหญ่รับปีแพะของคนกัมพูชาคือ สมเด็จกรมพระนโรดมรณฤทธิ์ พระราชโอรสพระองค์ที่ 2 ในพระบาทสมเด็จพระนโรดมสีหนุ อดีตกษัตริย์แห่งกัมพูชา กลับเข้าสู่ตำแหน่งประธานพรรคฟุนซินเปก

                พรรคฟุนซินเปก เป็นพรรคการเมืองฝ่ายเจ้า โดยเจ้ารณฤทธิ์ ได้นำพรรคฟุนซินเปกได้รับชัยชนะในการเลือกตั้งเมื่อปี 2536 หลังจากนั้นพรรคฝ่ายเจ้าก็เข้าสู่ยุคถดถอย สมาชิกทยอยหนีออกจากพรรคไปซบพรรคประชาชนกัมพูชา ของสมเด็จฮุน เซน

                เมื่อ 8 ปีก่อน เจ้ารณฤทธิ์ลาออก ด้วยข้อกล่าวหาเกี่ยวกับการยักยอกเงินจากการขายสำนักงานใหญ่พรรค และการคืนสู่พรรคเก่าในคราวนี้ เจ้ารณฤทธิ์ตรัสว่า พรรคฟุนซินเปกจะทำงานอย่างใกล้ชิดกับพรรคประชาชนกัมพูชา เพื่อพัฒนาชาติ และแก้ปัญหาความยากจน

                นี่เป็นวาทะของนักการเมือง ที่โปรยคำหวานว่าจะทำให้ชาวบ้านพ้นทุกข์พ้นจนมาในทุกฤดูกาลเลือกตั้ง แต่ในความเป็นจริง ชาวกัมพูชายังจมปลักอยู่กับความล้าหลังและยากไร้

                ปลายปีที่แล้ว มีเรื่องเศร้าราวโศกนาฏกรรมของ 'คนเป็น' จากกัมพูชา เมื่อมีข่าวพบ 'ชาวบ้านติดเชื้อเอดส์ทั้งหมู่บ้าน' อันเนื่องมาจากเข็มฉีดยาของ 'หมอเถื่อน'

                เริ่มจากวันที่ 16 ธันวาคม 2557 เอเอฟพีอ้างรายงานจากเจ้าหน้าที่สาธารณสุขกัมพูชา ว่ามีชาวบ้านในหมู่บ้านแห่งหนึ่งใน จ.พระตะบอง ติดเชื้อเอชไอวีพร้อมกันกว่า 80 คน อาจเป็นเพราะใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน ทำให้ชาวบ้านหมู่บ้านอื่นๆ ตื่นตระหนก และแห่มาที่สถานีอนามัย เพื่อขอตรวจเลือดนับร้อยคน

                มีหนังสือพิมพ์ท้องถิ่น ได้นำเสนอข่าว 'หมู่บ้านเอดส์' โดยระบุว่า ต้นเหตุมาจากหมอเถื่อน และการใช้อุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ไม่สะอาด หรือไม่ได้มาตรฐาน

                ข่าวจริงผสมข่าวลือ ทำเอาชาวบ้านตกอกตกใจ สมเด็จฮุน เซน นายกรัฐมนตรีกัมพูชา อยู่นิ่งเฉยไม่ได้ ต้องแถลงผ่านสถานีโทรทัศน์ ขอความร่วมมือให้ประชาชนอยู่ในความสงบ และอย่าตื่นตระหนกกับข่าวเรื่องชาวบ้านจำนวนมากในเขตชนบททางตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศ ติดเชื้อเอชไอวีเป็นจำนวนมาก

                ผู้นำกัมพูชายังเรียกร้องขอให้ประชาชน อย่าเพิ่งตั้ง 'ศาลเตี้ย' ตัดสินหมอเถื่อนคนดังกล่าว จนกว่ากระบวนการสอบสวนของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะเสร็จสิ้น

                ตลอดช่วงปลายเดือนธันวาคม สื่อทุกสำนักของกัมพูชา พุ่งเป้าไปที่ ต.รกา อ.สังแก จ.พระตะบอง อันเป็นจุดเกิดเหตุ และชาวบ้านพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า น่าจะติดเชื้อเอดส์มาจากเข็มฉีดยาของหมอประจำตำบล ที่มารับจ้างฉีดยาและให้น้ำเกลือ

                หมอเถื่อนคนนั้นชื่อ แยม จริน อายุ 55 ปี ที่เดินเร่ฉีดยา ให้น้ำเกลือแก่ชาวบ้าน ต.รกา มานาน โดยหมอเถื่อนรายนี้รับสารภาพต่อเจ้าหน้าที่ตำรวจว่า ตนขี้เหนียว จึงไม่ยอมเปลี่ยนทั้งเข็มและกระบอกฉีดยา

                หลังเกิดเหตุชาวบ้านติดเชื้อเอดส์ ศูนย์โรคเอดส์ของกระทรวงสาธารณสุขกัมพูชา ได้ส่งเจ้าหน้าที่ลงพื้นที่เพื่อตรวจเลือดประชาชนในหมู่บ้านรกา 556 คน พบว่า มีผู้ติดเชื้อ 72 คน ในจำนวนนี้เป็นเด็ก 14 คน ถือว่าเป็นสัดส่วนที่สูงผิดปกติ บางส่วนยังเป็นหญิงชราในวัย 70-80 ปี ซึ่งเป็นไปไม่ได้ที่จะติดเอดส์จากทางอื่น น่าจะเกิดจากการใช้เข็มฉีดยา

                ต่อมาตรวจเพิ่มเป็น 775 คน ปรากฏผลเลือดเป็นบวกมากถึง 160 คน และเรื่องมันเศร้าหนักไปกว่านั้น ชาวบ้านรการายหนึ่ง หลังจากทราบผลตรวจเลือดได้ตัดสินใจผูกคอตายทันที เพราะครอบครัวมีฐานะยากจน และเชื่อว่าโรคนี้รักษาไม่หาย

                ในส่วนของ มอม บุนเฮง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขของกัมพูชา ได้ร้องขอประชาชนทุกคนในหมู่บ้านให้อยู่ในความสงบ เช่นเดียวกับนายกฯ ฮุน เซน

                "เราทุกคนควรให้ความเคารพความเป็นส่วนตัวกับครอบครัวผู้ติดเชื้อ และต้องไม่ทำให้พวกเขาได้รับความอัปยศหรือถูกกีดกันจากสังคม"

                พร้อมกันนี้ กระทรวงสาธารณสุขของกัมพูชา องค์การอนามัยโลก และองค์การยูเอ็นเอไอดีเอส ได้ส่งทีมไปที่หมู่บ้านดังกล่าว พร้อมให้มีการสืบสวนหาสาเหตุ รวมถึงให้บริการตรวจเลือดและรักษาฟรี

                จากการสอบสวนของตำรวจ พบว่า แยม จริน ใช้เข็มฉีดยาที่มีการเจือปนของเชื้อโรค และใช้เข็มอันเดียว ต้มในน้ำร้อนรักษาคนไข้ ซึ่งตำรวจท้องถิ่นได้ส่งตัวเขาไปศาลเมื่อบ่าย 2 โมง วันที่ 21 ธันวาคม 2557

                ศาลประจำจังหวัดพระตะบองตั้งข้อหา แยม จริน ผู้ไม่มีใบอนุญาตประกอบวิชาชีพแพทย์ว่า แพร่กระจายเชื้อไวรัสเอชไอวี, ก่อเหตุฆาตกรรมอย่างทารุณ และข้อหาละเมิดจริยธรรมแพทย์

                ด้านอัยการประจำจังหวัดพระตะบอง บอกชายคนนี้จะได้รับโทษจำคุกตลอดชีวิต หากถูกตัดสินว่ามีความผิดจริง

                แยม จริน เป็นเพียงแพทย์ฝึกหัด ซึ่งเคยได้รับการฝึกฝนด้านการรักษาพยาบาลที่ค่ายผู้อพยพในปี 2521 และตลอด 20 ปีที่ผ่านมา เขาได้รักษาอาการป่วยหลากหลายให้แก่คนจำนวนมากใน ต.รกา

                ผ่านมาถึงวันที่ 4 มกราคม 2558 การตรวจเลือดชาวบ้านยังดำเนินต่อไป และพบผู้ที่ติดเชื้อเอดส์แล้ว 226 คน ส่วนกระทรวงสาธารณสุขกัมพูชา ยังส่งเจ้าหน้าที่เดินทางมาปลอบขวัญชาวบ้านที่ติดเอดส์จากเข็มฉีดยาของหมอเถื่อน โดยภาครัฐรับปากจะรักษาฟรีตลอดชีวิต และเบื้องต้นก็แจกถุงยังชีพให้คนละถุง

                กรณี 'หมอเถื่อน' และ 'หมู่บ้านเอดส์' คือภาพสะท้อนชีวิตของชาวเขมรในเขตชนบท ที่ยากจนและไร้การศึกษา ซึ่งเป็นวิถีที่ดำเนินมาอย่างนี้นับแต่ยุคสงครามภายในประเทศ

                คนแบบหมอเถื่อน และความเชื่อผิดๆ ยังมีอยู่มากในสังคมกัมพูชา นี่คือภาพจริง ไม่ใช่ภาพฝันของนักการเมือง