ขี้นกช่วยทำนายโรค! | คมชัดลึก

 

                          หนึ่งในสิ่งที่หมอนกต้องมองหาเมื่อตรวจโรคนกป่วย คือ “ขี้นก” ที่ต้องพยายามรู้ให้ได้จากขี้นกก็เพื่อช่วยการวินิจฉัยโรคนั่นเอง

 

 

 

ขี้นกปกติจะประกอบด้วย 3 ส่วนคือ

 

 

                          1.น้ำและสาระลายน้ำ เป็นน้ำที่ขับออกมา และสารต่างๆ จากไตนก ปริมาณน้ำแปรเปลี่ยนไปตามสุขภาพนก เจ็บป่วยหรือสมบูรณ์

 

                          2.ยูเรท เป็นสารสีขาวขับจากไตเป็นกรดยูริกไม่ละลายน้ำ

 

                          3.ขี้ (เนื้ออึ) เศษอาหารที่เหลือผ่านการย่อยและดูดซึมไปแล้วอาจมีสีจากดำ น้ำตาล หรือเขียว มีลักษณะแข็งเป็นเส้น

 

 

                          การรู้จักลักษณะขี้นกปกติที่ถ่ายจากนกชนิดต่างๆ กันย่อมทำให้บอกความผิดปกติได้ ซึ่งแต่ละชนิดก็จะมีลักษณะแตกต่างกันไป เช่น

 

                          - ขี้นกหงส์หยก และนกคอกคาทีลมีขนาดเล็ก แห้ง รูปทรงเป็นตัวคอมม่า

 

                          - ขี้นกแก้วมาคอว์ มีปริมาณกองใหญ่ มีความชื้นสูง

 

                          - ขี้นกแก้วลอรีคีท ขี้ส่วนใหญ่เป็นของเหลวเสียมาก

 

ฯลฯ

 

 

                          ตัวขี้ (เนื้อขี้จริง) จะบ่งบอกถึงอาหารที่นกกินเข้าไป เช่น หากกินผลไม้และผักจะมีขี้เปียกกองใหญ่ ส่วนพวกกินเม็ดจะเป็นกองเล็กแห้งๆ

 

 

 

ลักษณะขี้นกผิดปกติแบบต่างๆ

 

 

                          1.ขี้เป็นน้ำ ; มักพบในโรคไต โรคตับ โรคประสาท (อารมณ์ จิตใจ)

 

                          2.ยูเรทเปลี่ยนสี ; จากขาวเป็นเขียว หรือเหลือง เนื่องจากน้ำดีที่ขับออกมา เช่น กรณีโรคไข้นกแก้ว หรือเกิดตกเลือดภายใน ฯลฯ

 

                          3.ท้องร่วง ; ขี้นกทั้ง 3 ส่วนปนเปและเหลวรวมกันไป อาจพบในกรณีนกเครียด กลัว กังวล ติดเชื้อแบคทีเรีย พยาธิลำไส้ หรือไวรัสบางชนิด

 

                          4.มีเลือดปน ; เลือดอาจมาได้จาก 2 ระบบคือ ระบบปัสสาวะและระบบทางเดินอาหาร สาเหตุที่มีเลือดปน เช่น ตะกั่วเป็นพิษ ลำไส้กลืนกัน ติดเชื้อแบคทีเรีย ติดเชื้อไวรัส มีพยาธิ เป็นบิดหรือเนื้องอก

 

                          5.เมล็ดพืช ; ที่ไม่ย่อยออกมาทั้งเมล็ด มักพบในกรณีกลุ่มอาการกระเพาะพักโป่ง ในนกแก้ว นกมาคอว์ และนกกระตั้ว หรือปรสิตบางชนิด

 

                          6.ไม่มีขี้ มีแต่ยูเรท ; สาเหตุจากขาดอาหาร หรือทางเดินอาหารอุดตัน

 

                          7.ขี้หรือยูเรท (ฉี่) มีสีแปลกๆ ; พบได้ในกรณีกินอาหารนกสำเร็จรูป มีเม็ดสีจากวัตถุดิบที่ใช้ประกอบอาหาร หรือยาบางชนิด

 

ฯลฯ

 

 

                          เห็นหรือยังครับความสำคัญของ “ขี้” ที่มีต่อนก ฉะนั้นหากพานกไปหาหมอขอให้เก็บขี้นกไปด้วยโดยใส่ในถุงพลาสติกอย่าให้แห้ง เก็บสดๆ ยิ่งดี จะช่วยหมอได้มากเลยครับ!

 

 

 

 

 

-----------------------

 

(พิชิตปัญหาสัตว์เลี้ยง : ขี้นกช่วยทำนายโรค! : โดย ... รศ.น.สพ.ปานเทพ รัตนากร)