'กระแจะ'ดับพิษร้อน
ไม้ดีมีประโยชน์ : 'กระแจะ' ดับพิษร้อน : โดย...นายสวีสอง
"กระแจะ" ชื่ออื่นๆ พญายา (กลาง ราชบุรี) ขะแจะ (เหนือ) ตุมตัง (ตะวันออกเฉียงเหนือ) ตะนาว (มอญ) พุดไทร ชะแจะ กระแจะจัน พินิยา ฮางแกง ชื่อวิทยาศาสตร์ Hesperethusa เป็นพรรณไม้เก่าอีกชนิด ที่ทุกวันนี้หาดูได้ยาก จะพบได้บ้างตามสวนพฤกษชาติต่างๆ ที่อนุรักษ์ไม้นี้ไว้ มีสรรพคุณทางยาคือ แก่นดับพิษร้อน แก้กษัย ต้นแก้โรคผิวหนัง ปวดตามข้อ ขณะที่เปลือก แก้ไข้ บำรุงจิตใจ
เป็นไม้ยืนต้นในวงศ์ RUTACEAE สูง 3-8 เมตร ลำต้นตรง เปลือกสีเทา ตามกิ่งก้านมีหนามแต่ไม่ไม่แอหลมนัก
ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก ออกเรียงสลับตามกิ่ง มีใบย่อย 6-12 ใบ ทรงรี ก้านใบแผ่เป็นปีก เนื้อใบเมื่อขยี้มีกลิ่นหอมอ่อนๆ
ดอก ออกเป็นช่อขนาดเล็กกระจุกตามกิ่งและซอกใบ กลีบดอกสีขาวอมเหลือง กลิ่นหอมเย็น
ผล กลมเล็ก ผลสดสีเขียว เมื่อแก่จัดสีม่วงคล้ำ ข้างในผลมีเมล็ดเล็กๆ
ขยายพันธุ์ เพาะเมล็ด ชอบดินร่วน แสงแดดเต็มวัน
--------------------------
(ไม้ดีมีประโยชน์ : 'กระแจะ' ดับพิษร้อน : โดย...นายสวีสอง)