
ศุกร์กับเซ็กส์ : ยาคุมฉุกเฉิน
ศุกร์กับเซ็กส์ : ยาคุมฉุกเฉิน : พญ.ชัญวลี ศรีสุโข [email protected]
สวัสดีค่ะ ประจำเดือนมาวันที่ 30 สิงหาคม มาอีกที 5 ตุลาคม มีเพศสัมพันธ์วันที่ 7 ตุลาคมตอนเที่ยง ทานยาคุมฉุกเฉินวันที่ 9 ตุลาคมประมาณ 2 ทุ่ม ประจำเดือนมาอีกทีวันที่ 15 ตุลาคมเป็นเวลา 3 วัน และมาอีกครั้งวันที่ 29 ตุลาคม ปวดท้องหน่วงๆ เล็กน้อย แต่มาน้อยเป็นสีน้ำตาลดำเหนียวคล้ายเจลลี่ อยากทราบว่าท้องหรือเป็นอะไรไหมคะ ขอบคุณค่ะ
ตอบ วันนี้มาเรียนรู้รายละเอียดของยาคุมฉุกเฉินกันนะคะ ยาคุมฉุกเฉิน (Emergency pill) ประกอบไปด้วยตัวยาลีโวนอร์เจสเตรลซึ่งเป็นฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนระดับสูง จำนวน 0.75 มิลลิกรัมต่อเม็ด ชื่อการค้าเช่น พอสตินอร์ (Postinor) มาดอนน่า (Madonna ) และแมรี่พิงค์ (Mary Pink) ให้รับประทาน 2 เม็ดภายใน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ สมัยก่อนเรียกยาคุมฉุกเฉินว่ายาคุมหลังร่วมเพศ หรือยาคุมที่กินหลังตอนเช้า (Morning-after pill) ต่อมาเปลี่ยนมาเป็นชื่อยาคุมฉุกเฉิน ก็เพื่อให้ใช้ในเวลาที่ฉุกเฉิน ไม่ใช่การคุมกำเนิดทั่วไป นั่นคือ ใช้เมื่อมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้วางแผน หรือเมื่อโดนข่มขืน หรือเมื่อการคุมกำเนิดตามปกติพลาด เช่น ลืมกินยาคุมกำเนิด เลยกำหนดฉีดยาคุมกำเนิดตามนัด ถุงยางอนามัยรั่ว ห่วงอนามัยหลุด เป็นต้น เหตุผลที่ไม่ควรใช้เป็นการคุมกำเนิดประจำคือ
1.ยาคุมฉุกเฉินคุมกำเนิดได้ผลร้อยละ 75-85 ต้องกินเร็วกินทันทีหลังมีเพศสัมพันธ์จึงจะมีประสิทธิภาพดี ขณะที่การคุมกำเนิดมาตรฐาน (ยาเม็ดคุมกำเนิด ยาฉีดคุมกำเนิด ยาฝังคุมกำเนิด ห่วงอนามัย แผ่นแปะคุมกำเนิด วงแหวนคุมกำเนิดฯลฯ) คุมกำเนิดได้ดีถึงร้อยละ 99.9
2.หากคุมกำเนิดด้วยยาคุมฉุกเฉินแล้วประจำเดือนขาดหายไป ต้องตรวจการตั้งครรภ์ทันทีเพราะหากคุมพลาด เกิดตั้งครรภ์ ต้องระวังการตั้งครรภ์นั้นอาจจะเป็นการตั้งครรภ์นอกมดลูก ซึ่งเป็นภาวะฉุกเฉินอาจเกิดอันตรายถึงชีวิต
3.ยาคุมฉุกเฉินมีอาการข้างเคียง คือคลื่นไส้อาเจียนมาก อาจทำให้ได้ผลในการคุมกำเนิดน้อยลงอีก
4.ยาคุมฉุกเฉินทำให้เลือดออกผิดปกติ หลังกินยาคุมฉุกเฉินประมาณ 3-7 วันมักมีเลือดออกจากฤทธิ์ยาคุมฉุกเฉิน ประจำเดือนที่เคยมาปกติ อาจขาดหาย มาน้อย มีสีดำหรือมากะปริดกะปรอย ดังนั้นไม่ควรกินยาคุมฉุกเฉินเกิน 2 ครั้งต่อเดือน
5.ยาคุมฉุกเฉินไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ทุกชนิด ไม่ว่าจะเป็นหูดหงอนไก่ เริม หนองในแท้ หนองในเทียม ซิฟิลิส เอดส์ ฯลฯ
สำหรับที่ถามมา เลือดที่ออกหลังกินยาคุมฉุกเฉิน 3-7 วันน่าจะเป็นจากฤทธิ์ยาคุมฉุกเฉิน ส่วนเลือดที่มาใกล้เวลาที่เป็นประจำเดือนของเดือนที่แล้วก็น่าจะเป็นเลือดประจำเดือน แต่ยาคุมฉุกเฉินมีโอกาสพลาดตั้งครรภ์ได้สูง ถึงมีเลือดออกเหมือนประจำเดือน ก็ควรซื้อที่ตรวจน้ำปัสสาวะมาตรวจให้แน่ใจว่าไม่ท้องค่ะ