ฟื้นฟูระบบนิเวศ'โฮมกระเตงชาวเล'

                          กลุ่มวิสาหกิจชุมชนอนุรักษ์ป่าชายเลนหมู่บ้านคลองช่อง (โฮมกระเตงชาวเล) มี วชิรพงศ์ ขวัญอ่อนวีระกุล เป็นประธานกลุ่ม ที่ทำการกลุ่มตั้งอยู่ที่เลขที่ 124/2 หมู่ที่ 7 บ้านคลองช่อง ต.คลองโคน อ.เมือง จ.สมุทรสงคราม ก่อตั้งในปี 2548 โดยจุดเริ่มต้นของการตั้งกลุ่มเกิดจากสมาชิก 20 หลังคาเรือน ในพื้นที่หมู่ 7 บ้านคลองช่อง ที่ประกอบอาชีพรับจ้างช้อนหอยแครง แต่ปรากฏว่าหลังจากหมดฤดูช้อนหอยแครงก็ว่างงาน จึงได้หารือกันและมีความเห็นว่าต้องรวมตัวกันตั้งเป็นกลุ่มอาชีพเพื่อสร้างงาน สร้างเงิน โดยมีแนวคิดเอาต้นทุนในท้องถิ่นที่มีอยู่ในเรื่องวิถีชีวิตประจำวันมาเป็นจุดขายทางด้านการท่องเที่ยว และได้ตั้งกลุ่มชื่อกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอนุรักษ์ป่าชายเลนหมู่บ้านคลองช่อง (โฮมกระเตงชาวเล)

                          หลังจากกู้เงินธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ จำนวน 300,000 บาท มาลงทุนปลูกกระเตง หรือกระต๊อบ กลางทะเลที่บริเวณฟาร์มหอยแครงของประธานกลุ่ม ที่ตั้งอยู่กลางทะเล อ่าวบางตะบูน  ต.บางตะบูน อ.บ้านแหลม จ.เพชรบุรี  มีเนื้อที่ 40 ไร่ จำนวน 2 หลัง แต่ละหลังสามารถรับนักท่องเที่ยวได้หลังละ 10 คน โดยในปีแรกคิดอัตราค่าบริการนักท่องเที่ยวเป็นรายหัว หัวละ 600 บาท เหมารวมทั้งค่าเรือไปส่ง และค่าอาหาร ค่าที่พัก จุดขายท่องเที่ยวที่สำคัญของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอนุรักษ์ป่าชายเลนหมู่บ้านคลองช่อง อยู่ที่กะเตง หรือกระต๊อบกลางทะเล คือ บ้านที่ชาวประมงเอาปลูกไว้เฝ้าหอยแครง

                          กลุ่มวิสาหกิจชุมชนอนุรักษ์ป่าชายเลนหมู่บ้านคลองช่องยังจัดกิจกรรมให้นักท่องเที่ยวได้สัมผัสทั้งการพาชมโครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ชมและให้อาหารลิงแสม สัมผัสการถีบกระดานเลน นำชมการเพาะเลี้ยงหอยแมลงภู่ หอยนางรม หอยแครงด้วยภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่น ในปีแรกไม่มีนักท่องเที่ยวสนใจมาเที่ยวเพราะไม่รู้จัก กระทั่งเข้าสู่ปีที่สองนักท่องเที่ยวเริ่มเข้ามา มีการเปิดเว็บไซต์โปรโมท ปรากฏว่าได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยวที่รักธรรมชาติ โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวต่างชาตินิยมมาใช้บริการมาก และเป็นลูกค้ากลุ่มใหญ่

                          การดำเนินธุรกิจของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอนุรักษ์ป่าชายเลนหมู่บ้านคลองช่อง กลายเป็นการนำร่องให้เกิดกิจการในรูปแบบเดียวกันตามมา จากเดิมที่มีกระเตงกลางทะเลแค่ 2 หลัง ปัจจุบันมีโฮมกระเตงกลางทะเลขนาดใหญ่จำนวน 3 หลัง แต่ละหลังรับนักท่องเที่ยวได้หลังละ 15-20 คน รวมแล้ว 45-60 คน และมีที่พักริมฝั่งที่บ้านคลองช่องอีก 4 หลัง รับนักท่องเที่ยวได้ 70 คน และได้ปรับค่าบริการนักท่องเที่ยวจากเดิม 600 บาทต่อราย เป็น 1,300 บาทต่อราย

                          อย่างไรก็ตาม ปัญหาที่เกิดขึ้นในเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา ต่อเนื่องมาจนถึงขณะนี้ คือภาวะน้ำทะเลเสียในพื้นที่อ่าว ก.ไก่ทำให้สัตว์ทะเลธรรมชาติ และหอยในฟาร์มที่เลี้ยงไว้ตายเป็นจำนวนมาก ส่งผลกระทบกับการดำเนินธุรกิจของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอนุรักษ์ป่าชายเลนหมู่บ้านคลองช่องไปโดยปริยาย

                          "ปัญหาที่เราพบคือภาวะน้ำทะเลในอ่าว ก.ไก่ ซึ่งครอบคลุมพื้นที่สมุทรสงคราม สมุทรสาคร และเพชรบุรี ทำให้หอยแครง หอยแมลงภู่ และหอยนางรม ในฟาร์มเพาะเลี้ยงหอยตายหมด รวมทั้งสัตว์น้ำอื่นๆ ได้รับความเสียหาย ส่งผลมาถึงกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอนุรักษ์ป่าชายเลนหมู่บ้านคลองช่อง ด้วยเพราะฟาร์มหอย และวิถีชีวิตชาวบ้านซึ่งเป็นจุดขายทางด้านการท่องเที่ยว ทำให้นักท่องเที่ยวมาเที่ยวน้อยลง ทำให้กลุ่มวิสาหกิจชุมชนอนุรักษ์ป่าชายเลนหมู่บ้านคลองช่องขาดรายได้ นี่คือปัญหาที่เราอยากให้ภาคราชการเข้ามาช่วยเหลือ โดยเฉพาะการฟื้นฟูระบบนิเวศ เพื่อให้สัตว์ทะเลอยู่ได้ ชาวบ้านจะได้มีอาชีพทำกิน" วชิรพงศ์ ขวัญอ่อนวีระกุล ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอนุรักษ์ป่าชายเลนหมู่บ้านคลองช่อง (โฮมกระเตงชาวเล) กล่าว

                          "ไม่เฉพาะกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอนุรักษ์ป่าชายเลนหมู่บ้านคลองช่องเท่านั้น ที่ได้รับความเดือดร้อนจากน้ำทะเลอ่าว ก.ไก่เน่าเสีย ชาวบ้านในพื้นที่สมุทรสงคราม และเพชรบุรี ที่ประกอบอาชีพในอ่าว ก.ไก่เดือดร้อนหมด เรื่องการป้องกันคงทำได้ยาก เพราะเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติ และความเดือดร้อนของกรณีน้ำเสีย ไม่ถือว่าเป็นภัยพิบัติธรรมชาติร้ายแรง จึงไม่สามารถนำงบประมาณภัยพิบัติฉุกเฉินของจังหวัดมาใช้ได้ ต้องใช้งบประมาณกลางจากรัฐบาลกลาง" ธนน เวชกรกานนท์ ผู้ว่าราชการจังหวัดสมุทรสงคราม  กล่าว

                          เป็นสภาพปัญหาที่เกิดขึ้นโดยมีตัวแปรมาจากธรรมชาติ ซึ่งกระทบมาถึงธุรกิจที่ดำเนินการโดยกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอยู่ในขณะนี้

 

 

--------------------

(เสียงสะท้อน SME : ฟื้นฟูระบบนิเวศ ฟื้นรายได้ 'โฮมกระเตงชาวเล' : โดย...กัมปนาท ขันตระกูล)