ผึ้ง-สมาร์ทโฟนและชาวเคนยา
เวิลด์วาไรตี้ : ผึ้ง สมาร์ทโฟน และชาวเคนยา : โดย...ทีมข่าวต่างประเทศ
ณ อีกฟากทวีปหนึ่งซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีเรื่องความยากจน ฝูงแมลงตัวเล็กๆ อย่าง "ผึ้ง" มีบทบาทสำคัญในการช่วยขจัดปัญหาความยากจนออกไปจากชีวิตเกษตรกร
นับเป็นเวลา 12 ปีมาแล้วที่ ฮันนี่ แคร์ แอฟริกา องค์กรธุรกิจเพื่อสังคม (โซเชียล บิสิเนส) แห่งหนึ่งของประเทศเคนยา ได้พัฒนานวัตกรรมด้านรูปแบบธุรกิจเพื่อช่วยเกษตรกรผู้มีรายได้น้อยหลายพันคนในพื้นที่ชนบทห่างไกล ให้มีช่องทางทำมาหาเลี้ยงชีพได้เพิ่มขึ้นอย่างง่ายๆ ด้วยการผลิตน้ำผึ้ง โดยองค์กรแห่งนี้เป็นผู้หาอุปกรณ์จำเป็นในการเลี้ยงผึ้ง ตลอดจนเครือข่ายผู้ซื้อไว้รองรับน้ำผึ้งทั้งหมดที่จะออกสู่ตลาด โดยมีการทำสัญญาซื้อขายเป็นเงินสดภายใต้เงื่อนไขราคาตลาดที่ยุติธรรม
ถ้าพูดถึงการเลี้ยงผึ้ง เพื่อนำผลผลิตที่ได้ออกมาจำหน่ายนั้น ถือว่าไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่สิ่งที่ ฮันนี่ แคร์ แอฟริกา สร้างสรรค์ขึ้นมาก็คือ การพัฒนาแอพพลิเคชั่นชื่อว่า ฐานข้อมูลของฝูงผึ้ง (Swarm Database) ที่เปรียบเสมือนคลังข้อมูลให้ผู้เชี่ยวชาญการเลี้ยงผึ้งทั่วประเทศ สามารถแบ่งปันขุมทรัพย์ความรู้ด้านนี้ที่เป็นข้อมูลจากพื้นที่จริง ทั้งข้อมูลเกี่ยวกับผู้เลี้ยงผึ้ง, รังผึ้ง, น้ำผึ้ง และการเก็บน้ำผึ้งลงไว้ในมือถือสมาร์ทโฟน
ฐานข้อมูลสาธารณะข้างต้นสำคัญอย่างไร บริษัทต่างๆ ที่เป็นลูกค้าและว่าที่ลูกค้า สามารถเข้ามาเกาะติดข้อมูลการผลิต เพื่อนำไปปรับปรุงประสิทธิภาพในการนำน้ำผึ้งเหล่านี้ไปจัดจำหน่ายผ่านห่วงโซ่ธุรกิจ ขณะเดียวกัน ก็เป็นช่องทางเตือนผู้เลี้ยงผึ้งให้หมั่นตรวจสอบรังผึ้ง รวมทั้งยังเป็นเครื่องมือช่วยวิเคราะห์แนวโน้มและโอกาสในฐานะผู้ขายด้วย
ผู้บริหารของ ฮันนี่ แคร์ฯ บอกอีกว่า ฐานข้อมูลฝูงผึ้ง ยังเป็นแอพพลิเคชั่นที่ช่วยเชื่อมโยงผู้บริโภคทั่วโลก ให้เข้าถึงคนเลี้ยงผึ้งชาวเคนยาอีกด้วย เพราะน้ำผึ้งจากประเทศนี้ กระจายออกสู่ตลาดทั่วโลก ดังนั้น ทุกครั้งที่ผู้ซื้อหยิบโถน้ำผึ้งลงจากชั้นวางสินค้าในซูเปอร์มาร์เก็ต และใช้โทรศัพท์มือถือสแกนไปที่บาร์โค้ด 2 มิติ (คิวอาร์โค้ด) บนโถ ก็จะเห็นข้อมูลว่า น้ำผึ้งในโถนี้ ผลิตมาจากครอบครัวไหน ผึ้งฝูงไหน ต้นไม้ต้นไหน มาจากผึ้งรังใด จัดเก็บเมื่อไหร่ ปรากฏขึ้นบนหน้าจอทันที
ดังนั้น แม้คุณจะไม่ได้เก็บน้ำผึ้งนั้นมาด้วยมือตัวเอง แต่ก็เสมือนได้ร่วมผจญภัยไปกับกิจกรรมเลี้ยงผึ้งด้วยตัวเองเช่นกัน และยิ่งกว่านั้นก็คือ เป็นการเพิ่มความมั่นใจให้แก่ผู้บริโภคว่า น้ำผึ้งที่ซื้อไปนั้นเป็นน้ำผึ้งบริสุทธิ์จริงๆ