'เสือหลงป่า'กับ'หมาเจ้าถิ่น'
คอลัมน์ ขมน้ำตาล หวานบอระเพ็ด : เสือหลงป่า กับ หมาเจ้าถิ่น : โดย...พัฒนเดช อาสาสรรพกิจ
เสือเป็นสัตว์กินเนื้อที่ย่างกรายไปที่ไหนก็มีแต่สัตว์อื่นๆ หลบหนีวิ่งกันป่าราบไปหมด แต่ก็ยังมีภาษิตพื้นบ้านของไทยกล่าวเอาไว้ว่า “เสือหลงป่า อย่าดูแคลนหมาเจ้าถิ่น” ซึ่งมีความหมายว่า แม้ในป่าเสือจะเป็นผู้ยิ่งใหญ่ที่ใครต่อใครยำเกรง แต่หากออกจากป่าไปอยู่ในที่ซึ่งเสือเองก็ไม่คุ้นเคยแล้ว ก็ควรที่จะให้ความเคารพ หรือเกรงใจสัตว์อื่นที่เป็นผู้อยู่ในถิ่นนั้นๆ มาก่อนบ้าง
ภาษิตดังกล่าวนำมาใช้ได้ดีกับโลกของธุรกิจที่ไร้พรมแดนเช่นทุกวันนี้ เจ้าของสินค้าที่มีการจำหน่ายอยู่ทั่วโลก เมื่อเข้าไปทำตลาดอยู่ในพื้นที่ซึ่งตัวเองไม่คุ้นเคย ย่อมหันไปร่วมหุ้นร่วมทุนกับนักธุรกิจหรือนักลงทุนท้องถิ่น และก็ต้องเคารพการตัดสินใจหรือยอมทำตามที่นักลงทุนเจ้าของท้องที่ให้ความเห็นบ้าง
เมื่อใดที่ไม่สามารถตกลงผลประโยชน์ให้ลงตัวระหว่างกันและกันได้ ก็ย่อมมีการแตกหักกันเกิดขึ้น และแน่นอนว่า ย่อมมีฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดเสียประโยชน์ หรืออาจจะเป็นการเสียประโยชน์ทั้งสองฝ่ายเกิดขึ้นก็เป็นได้ แต่น้อยครั้งนักที่จะทำให้ทั้งสองฝ่าย เมื่อแยกทางแตกหักแล้วยังได้ประโยชน์ด้วยกันทั้งคู่
ประเทศไทยเมื่อแรกเปิดทำการค้ากับสากลโลกในยุคใหม่ ก็มีสินค้าระดับโลกจำนวนมากที่เข้ามาประเทศไทย ทั้งโดยเจ้าของสินค้าเข้ามาติดต่อกับนักธุรกิจไทยเอง และทั้งที่นักธุรกิจไทยเดินทางไปเจรจาขอนำสินค้าระดับโลกเข้ามาจำหน่าย ซึ่งส่วนใหญ่ก็มักจะประสบความสำเร็จทางการค้าได้ผลเป็นที่น่าพึงพอใจของทั้งสองฝ่าย
แต่ถึงระดับหนึ่งเมื่อทางฝ่ายเจ้าของสินค้าเห็นว่า สินค้าของตนเองควรจะทำการจำหน่ายได้มากกว่าที่เป็น หรือคิดว่าควรจะปรับการแบ่งสันปันส่วนของผลกำไรระหว่างกันและกันเสียใหม่ และทั้งสองฝ่ายไม่สามารถบรรลุถึงข้อตกลงใหม่ที่เกิดขึ้นได้ ฝ่ายเจ้าของสินค้าก็มีทางเลือกอยู่สามทางคือ
หนึ่งถอนตัวออกไปจากตลาดประเทศไทย ซึ่งทางเลือกนี้มีเกิดขึ้นน้อยมาก หากไม่ติดขัดด้วยข้อตกลงทางกฎหมายก่อนหน้านั้น สองเจ้าของสินค้าหันไปหาผู้ร่วมธุรกิจที่เป็นนักลงทุนท้องถิ่นรายใหม่ หรือสามเจ้าของสินค้าเข้ามาดำเนินธุรกิจในประเทศไทยด้วยตนเอง
บนทางเลือกที่สามนั้น เกิดขึ้นมาครั้งแล้วครั้งเล่า แต่ที่เกิดขึ้นล่าสุดคือ เครื่องดื่มน้ำอัดลมระดับโลก ทั้งนี้ไม่มีใครบอกว่า ระหว่างยักษ์ใหญ่ระดับโลก ที่อุปมาดั่งกับเสือเจ้าป่าที่มีทุนและเทคโนโลยี รวมทั้งวิธีทางการตลาดที่หลากหลาย กับนักธุรกิจชาวไทยที่เปรียบได้กับหมาประจำหมู่บ้าน ใครจะเป็นผู้กุมชัยชนะในทางธุรกิจได้เหนือใคร
แต่สิ่งที่น่าจับตามองสำหรับการแยกตัวกันในครั้งนี้คือ แม้ต่างฝ่ายต่างผละแยกตัวเลิกรากันออกมา แต่ก็ไม่ได้มีฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดถอยออกไปจากธุรกิจนี้เช่นที่เคยเกิดขึ้นบ่อยครั้ง คราวนี้ทั้งสองฝ่ายซึ่งแยกกันแบบผีไม่เผาเงาไม่เหยียบ ยังคงเลือกที่จะทำธุรกิจชนิดเดียวกันและแข่งขันกันในตลาดเดียวกัน ซึ่งจะบอกว่าเป็นปกติของธุรกิจการค้าทั่วไป หรือเป็นเรื่องของศักดิ์ศรีระหว่างเสือเจ้าป่าใหญ่ กับหมาประจำหมู่บ้านที่รู้จักทุกซอกทุกมุม และรู้ถึงพฤติกรรมของผู้คนในหมู่บ้านก็คงไม่ผิดนัก ผลแพ้ชนะระหว่างทั้งคู่ในวันนี้ยังไม่มีใครรู้ แต่ก็น่าจับตามองดูอย่างใกล้ชิด เอาไว้เป็นกรณีศึกษาสำหรับอนาคตอีกกรณีหนึ่งครับ
--------------------
(คอลัมน์ ขมน้ำตาล หวานบอระเพ็ด : เสือหลงป่า กับ หมาเจ้าถิ่น : โดย...พัฒนเดช อาสาสรรพกิจ)