มะกันคืนหนังใหญ่รามเกียรติ์200ปี | คมชัดลึก

            เมื่อวันที่ 26 มีนาคม นางสุกุมล คุณปลื้ม รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) กล่าวว่า กรมศิลปากรได้รายงานว่าเมื่อเร็วๆนี้ สถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงวอชิงตันดีซี สหรัฐอเมริกา เป็นผู้แทนกรมศิลปากรรับมอบหนังใหญ่ ซึ่งเป็นโบราณสถานวัตถุ ศิลปะสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ อายุประมาณ 200 ปี ทำจากหนังวัว จำนวน 30 รายการ

             "เนื่องจากปี 2552 ชาวสหรัฐอเมริกาคือDr.Sarah M Bekker พร้อมสามี Dr.Konrad Bekker มีหนังสือถึงสถานเอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน ดีซี แจ้งขอมอบโบราณวัตถุให้รัฐบาลไทย ซึ่งได้ซื้อต่อมาจากชาวเยอรมันชื่อนาง Irmgard Eisenhofer ภรรยาของนาย Emil Eisenhofer โดยได้ซื้อต่อมาจากนักเชิดหนังชาวไทยเมื่อปี 2453 สมัยต้นรัชกาลที่ 6 " นางสุกุมล กล่าวและว่า

             หนังใหญ่ชุดนี้เคยจัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์เครื่องหนังเยอรมัน ที่ Offenbach, Main ดังนั้นทางสถานทูตฯ จึงแจ้งเรื่องดังกล่าวมายังกรมศิลปากร เพื่อพิจารณาว่าสมควรรับเข้าเป็นสมบัติของชาติหรือไม่ ซึ่งกรมศิลปากรเห็นสมควรรับมอบไว้ เพราะมีความสำคัญด้านโบราณคดี ประวัติศาสตร์ โดยขณะนี้ได้นำหนังใหญ่ทั้ง 30 รายการมาเก็บรักษาที่คลังพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ (คลังกลาง) ต.คลองห้า อ.คลองหลวง จ.ปทุมธานี
 
             รมว.วธ. กล่าวว่า หนังใหญ่ทั้ง 30 รายการ มีขนาดแตกต่างกัน แบ่งเป็น ขนาดใหญ่ กว้าง 120-150 เซนติเมตร สูง 150-175 เซนติเมตร 13 รายการ ขนาดกลาง กว้าง 90-125 เซนติเมตร สูง 85-140 เซนติเมตร 7 รายการ และขนาดเล็ก กว้าง 40-75 เซนติเมตร สูง 70-150 เซนติเมตร 10 รายการ ส่วนใหญ่เป็นตัวภาพเรื่องรามเกียรติ์ ประกอบด้วย หนังจับ เป็นหนังที่มีภาพในตัวเรื่องตั้งแต่ 2 ตัวขึ้นไป หนังคเนจร เป็นหนังภาพเดี่ยว หน้าเสี้ยว อยู่ในท่าเดิน หนังง่า หนังภาพเดี่ยว หน้าเสี้ยว ทำท่าเหาะ คือยกขาข้างใดข้างหนึ่งและหนังเมือง หนังที่ประกอบด้วยภาพอาคาร เช่น ปราสาท ราชวัง วิมาน และหนังเบ็ดเตล็ด เช่น ตัวตลก สัตว์ต่างๆ ในเรื่อง ทั้งนี้จาการตรวจสอบหนังใหญ่ชุดนี้ ทำขึ้นด้วยฝีมือประณีตงดงามยิ่ง คล้ายคลึงกับหนังใหญ่ชุดพระนครไหว ฝีมือช่างสมัยรัชกาลที่ 2 ที่ถือว่าเป็นหนังใหญ่ชุดงามที่สุด

             “แม้ว่าหนังใหญ่ทั้งหมดจะมีสภาพชำรุด ตัวหนังบิดงอ และฉีกขาดตามกาลเวลา แต่คุณค่าความสำคัญด้านศิลปกรรมยังคงอยู่ ทั้งนี้ตัวอย่างหนังใหญ่ 30 รายการที่ส่งคืน อาทิ 1.หนังใหญ่ภาพพระลักษมณ์รบกับพระอินทร์แปลง (อินทรชิต) ศิลปะรัตนโกสินทร์ สมัยรัชกาลที่ 2 ลักษณะเป็นหนังจับ เป็นหนังเรื่อง ตอนหนุมานหักคอช้างเอราวัณ อินทรชิตแปลงกายเป็นพระอินทร์ออกรบกับพระลักษมณ์ ตัวภาพทั้งสองอยู่ในท่ารบ ต่างเงื้อง่าศรเข้าต่อสู่พระลักษมณ์อยู่ทางด้านซ้ายเหยียบหลังอินทรชิต ซึ่งเป็นฝ่ายเพลี่ยงพล้ำ และ2.หนังใหญ่ภาพพระรามนั่งเมือง เป็นตัวภาพพระรามอยู่ในท่านั่งบนพระแท่นบัลลังก์ ภายในปราสาทด้านหลังมีมหาดเล็ก เด็กหนุ่ม เกล้าจุกอยู่งานพัด” นางสุกุมล กล่าวและว่า

             3.หนังใหญ่ภาพหนุมานโลมนางสุวรรณกันยุมา ลักษณะหนังปราสาทโลมเป็นหนังเรื่องตัวภาพหนุมาน แต่งเครื่องทรงสวมมงกุฎอยู่ในท่าเล้าโลมนางสุวรรณกันยุมา อยู่ภายในปราสาท เป็นตอนหนุมานอาสาแกล้งทำเป็นสวามิภักดิ์กับทศกันฐ์ ซึ่งทศกันฐ์หลงเชื่อแต่งตั้งให้เป็นอุปราชนั่งเมืองลงกาและยกนางสุวรรณกันยุมา ภรรยาหม้ายของอินทรชิตให้ด้วย 4.หนังใหญ่ตัวนางเดิน เป็นหนังคเนจร ตัวนางเดิน ปรุหนังแบบหน้าแขวะทำให้เป็นตัวขาว 5.หนังใหญ่รูปไพร่พล ลักษณะของหนังดังกล่าวเป็นเบ็ดเตล็ด ประเภทไพร่พลหรือเขน อยู่ในท่าเดินขี่หลังสัตว์จัตุบาท อย่างไรก็ตามสำหรับหนังใหญ่ชำรุดนั้น ทางผู้เชี่ยวชาญกรมศิลปากรจะดำเนินการซ่อมแซมให้ใกล้เคียงสภาพเดิม

วธ.จัดค่ายฤดูร้อนดึงเยาวชนใช้เวลาว่างสร้างสรรค์ผลงานศิลปะ

             นางสุกุมล แถลงข่าวเปิดกิจกรรม “ค่ายเยาวชนวัฒนธรรมภาคฤดูร้อน” ว่า วธ.ตระหนักถึงความสำคัญของเด็กและเยาวชน ในฐานะผู้สืบทอดศิลปวัฒนธรรมของชาติ จึงได้มีนโยบายนำมิติทางวัฒนธรรม มาส่งเสริมการเรียนรู้ของเด็กและเยาวชน ด้วยการเปิดพื้นที่ ทางวัฒนธรรมให้เด็กและเยาวชนได้เข้าร่วมกิจกรรม ในรูปแบบต่างๆ ตามความถนัดและสนใจ ถือเป็นการเสริมสร้างทักษะทางวัฒนธรรม

             นางสุกุมล กล่าวอีกว่า สำหรับค่ายเยาวชนวัฒนธรรมภาคฤดูร้อนนี้ จัดขึ้นในช่วงปิดภาคการศึกษา คือตั้งแต่เดือนเมษายน - ต้นเดือนพฤษภาคมของทุกปี ทั้งนี้เพื่อให้เด็กๆรู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ ช่วยแบ่งเบาภาระของผู้ปกครอง ช่วยให้เยาวชนห่างไกลอบายมุข โดยหน่วยงานในสังกัด วธ. ได้จัดกิจกรรมในหลายด้าน ทั้งศิลปะ ดนตรีและนาฏศิลป์ รวมถึงการประยุกต์หลักธรรมทางศาสนาไปใช้ในชีวิตประจำวัน ได้แก่ การบรรพชาอุปสมบทสามเณร และบวชศีลจาริณีภาคฤดูร้อน เฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ค่ายเยาวชนสร้างสรรค์ผลงานศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย การอบรมวาดการ์ตูน วาดลายเส้น ประติมากรรม การอบรม เชิงปฏิบัติการด้านดนตรี นาฏศิลป์ทั้งไทยและสากล การอบรมนักวิจารณ์ภาพยนตร์รุ่นเยาว์ และได้จัดกิจกรรมครอบครัวหรรษา พาศึกษาวิถีไทย ให้ครอบครัวได้แลกเปลี่ยน เรียนรู้วิถีวัฒนธรรมไทยร่วมกัน นอกจากนี้ วธ. ยังได้จัดโครงการนิทรรศการ และการแสดงของพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นที่ประสบภัย เพื่อเตรียมความพร้อมในการรับมือ และการปรับตัว โดยถอดบทเรียนที่ได้รับจากวิกฤตอุทกภัย ใน 4 ภูมิภาค ตลอดเดือนเม.ย.ด้วย

             “หลังจากเสร็จสิ้นการอบรมแล้ว วธ. จะนำผลงานที่เกิดจากการสร้างสรรค์ของเด็กและเยาวชน มาจัดนิทรรศการ และจำหน่าย ในวันที่ 11 พ.ค.55 ณ โรงละครแห่งชาติ เพื่อสร้างรายได้ให้กับเยาวชน จึงขอเชิญชวน ผู้ปกครอง พาบุตรหลาน เข้ามาฝึกทักษะทางศิลปวัฒนธรรม ภาคฤดูร้อน ผู้สนใจสอบถามข้อมูลได้ที่ สายด่วนวัฒนธรรม 1765” รมว.วธ. กล่าว