'ตกมัน-จำเสื่อม'อุทาหรณ์'ช้างฆ่าคน' | คมชัดลึก

              "ช้าง" เป็นสัตว์ที่มีคุณูปการต่อสังคมไทยมาช้านาน สามารถทำงานหนัก-เบาได้สารพัดชนิด ตั้งแต่ออกศึก, ชักลากไม้ในป่ารกชัฏหรือบนภูเขาสูง, ช่วยค้นหาผู้ประสบภัย, พานักท่องเที่ยวชมธรรมชาติ, วาดรูป, เขียนหนังสือ, ปั่นจักรยาน, ไต่เชือก และเร่ร่อนขอทาน ฯลฯ 
   
              แต่อีกมุมหนึ่งของช้างก็น่าหวาดกลัวเช่นกัน ยามเมื่อ "ช้างตกมัน" สิ่งใดๆ ก็อาจรั้งไม่อยู่ แม้แต่ "ควาญช้าง" ผู้ใกล้ชิดที่คอยเลี้ยงดูแลกันมา หากไม่เฝ้าสังเกตอาการตกมันของช้างแต่เนิ่นๆ อาจกลายเป็นเรื่องเศร้า อย่างที่เกิดขึ้นในพื้นที่ จ.ตรัง เพียงแค่เดือนเดียว มีควาญช้างต้องสังเวยชีวิตไปแล้ว 2 ศพ!!
     
              รายแรก...เช้าวันที่ 22 กุมภาพันธ์ นายสมโชค ชูบาล อายุ 58 ปี เป็นชาวบ้านหมู่ 7 ต.แหลมสอม อ.ปะเหลียน จ.ตรัง ถูก "พลายมงคล" อายุ 25 ปี สะบัดจนหล่นลงมากับพื้น พร้อมใช้งวงรัดและเหวี่ยงร่างกระเด็นไปถูกต้นยางพารา ก่อนพุ่งปรี่ใช้งวงแทงจนเสียชีวิต
   
              ก่อนเกิดเหตุ นายสมโชค นำช้างมารับจ้างชักลากไม้ยางพาราบริเวณเนินเขาปู่เจ้าเขากลอง หมู่ 2 บ้านควนมอง ต.กันตังใต้ แต่ขณะกำลังขึ้นขี่บนหลังช้าง ก็เกิดอาการ "ตกมัน" อาละวาดอย่างบ้าคลั่ง แล้วนายสมโชคถูกช้างใช้งาทิ่มแทงเข้าที่บริเวณหน้าอกทะลุหลัง 1 แผล รวมทั้งกระดูกซี่โครงด้านซ้ายหักด้วย
   
              สำหรับ "พลายมงคล" เดิมเป็นช้างมาจาก จ.พังงา เจ้าของขายต่อให้คนในพื้นที่ จ.สุราษฎร์ธานี แต่ได้ก่อเหตุเหยียบคนจนเสียชีวิตไป 1 ศพ ก่อนถูกขายเปลี่ยนมือมายังเจ้าของใน จ.นครศรีธรรมราช และครั้งนั้นช้างได้ก่อเหตุเหยียบคนจนเสียชีวิตเป็นรายที่ 2 กระทั่งต่อมา นายสมโชค ตัดสินใจซื้อต่อมาในราคา 6.5 แสนบาท เพื่อนำมาใช้รับจ้างชักลากไม้ยางพารา
   
              ก่อนหน้านี้ นายสมโชค เคยเลี้ยง "พังนาตาลี" อายุ 35 ปี และได้ก่อเหตุเหยียบชาวบ้านในพื้นที่ อ.ปะเหลียน จ.ตรัง จนเสียชีวิตพร้อมกันถึง 3 ศพ เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2552 ทำให้เจ้าของต้องยอมขายต่อให้ปางช้างใน จ.พระนครศรีอยุธยา เพื่อนำไปบำบัดพฤติกรรม แล้วซื้อ "พลายมงคล" มาเลี้ยงแทนเมื่อประมาณ 2 ปีที่ผ่านมา  โดยไม่นึกว่าช้างจะเกิดคลุ้มคลั่งทำร้ายจนเสียชีวิตเป็นรายที่ 3
   
              เหตุการณ์กรณี "ช้างฆ่าคน" ผ่านไปยังไม่ครบเดือนก็เกิดเหตุทำนองเดียวกันขึ้นอีก...เช้าวันที่ 10 มีนาคม เจ้าหน้าที่ตำรวจ สภ.ห้วยยอด จ.ตรัง ได้รับแจ้งเหตุ "ควาญช้าง" ถูกช้างทำร้ายจนเสียชีวิต ภายในสวนยางพารา หมู่ 3 บ้านไร่เหนือ ต.ในเตา คือ นายสุมล พรหมแก้ว อายุ 39 ปี เป็นชาวบ้านหมู่ 5 เทศบาลตำบลลานข่อย อ.ป่าพะยอม จ.พัทลุง ถูกช้างใช้งาทิ่มแทงเข้าที่หน้าอกทะลุหลังถึง 4 แผล
     
              นายสุภัทร กลับจันทร์ อายุ 39 ปี เพื่อนคนงานที่อยู่ในเหตุการณ์ เล่าว่า ก่อนเกิดเหตุ นายสุมลได้นำ "พลายติ๊กชีโร่" อายุ 21 ปี มาจาก จ.พัทลุง เพื่อมาชักลากไม้ยางพารา แต่ขณะที่กำลังจะนำไปทำงานเป็นรอบที่ 3 นายสุมลได้สั่งให้ช้างหยุดเพื่อนำโซ่มาตีปลอกล่ามไว้ เนื่องจากขณะนั้นทราบดีว่าช้างมีอาการ "ตกมัน" มาหลายวันแล้ว และเกรงว่าจะอาละวาดทำร้ายคนงานที่อยู่ในบริเวณดังกล่าว
   
              ยังไม่ทันที่เขาจะล่ามโซ่ "พลายติ๊กชีโร่" ก็อาละวาดอย่างบ้าคลั่ง ก่อนใช้งาแทงที่ตัวเขาจนเสียหลักล้มลงไปในกองไม้ แต่ยังไม่ทันลุกขึ้นช้างพุ่งปรี่เข้าไปใช้งาแทงซ้ำอีก 3 ครั้ง จนเสียชีวิต ท่ามกลางความตกตะลึงของเพื่อนคนงาน แต่ไม่มีใครกล้าเข้าไปช่วย เพราะเกรงว่าจะถูกช้างทำร้าย ต้องใช้นานกว่า 2 ชั่วโมง "พลายติ๊กชีโร่" ถึงยอมสงบ
   
              เหตุร้ายที่เกิดกับ "ควาญช้าง" ทั้ง 2 กรณีนี้ นายธวัช อุดมคณารัตน์ ปศุสัตว์จังหวัดตรัง ได้ฝากเตือนเจ้าของช้างให้ดูแลช้างเป็นกรณีพิเศษในช่วงหน้าร้อนนี้ เนื่องจากเป็นช่วงที่อากาศเปลี่ยนแปลงบ่อย อาจเป็นสาเหตุให้ช้าง "ตกมัน" ได้ง่าย และถ้าหากสังเกตพบอาการดังกล่าว ต้องตีปลอกล่ามโซ่ตรวนไว้ทั้ง 4 ขา และไม่ควรนำมาใช้งานโดยเด็ดขาด เพราะอาจเป็นอันตรายต่อควาญช้างหรือผู้คนรอบข้างได้
   
              ทั้งนี้ ข้อมูลจากสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ เล่มที่ 3 โดย ศ.ดร.อำนวย คอวนิช ระบุถึงการตกมันของช้างว่า ช้างตัวผู้หรือตัวเมีย มีเกณฑ์ตกมันในช่วงอายุ 20-40 ปี ขณะที่ช้างกำลังตกมันจะแสดงอาการดุร้าย และทำร้ายสิ่งที่ขวางหน้าทุกสิ่งทุกอย่าง นอกจากนี้ มันยังมีความจำเสื่อม จึงอาจทำร้ายควาญหรือเจ้าของของมันเองด้วย อาการตกมันจะเป็นอยู่ประมาณ 2-3 สัปดาห์ ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดกับช้าง มักจะทราบล่วงหน้าว่าช้างกำลังจะตกมัน โดยสังเกตจากการบวมของต่อมที่ขมับ เมื่อทราบแล้วจะเปลี่ยนโซ่ล่ามให้ใหญ่ขึ้น แล้วนำช้างไปล่ามไว้ในที่แข็งแรง ในระยะที่มัดไว้ต้องให้อาหารแต่น้อย เมื่ออาการต่างๆ เป็นปกติแล้ว  ค่อยนำช้างไปใช้งานตามเดิม
                            -
.........

(หมายเหตุ : 'ตกมัน'ความจำเสื่อมอุทาหรณ์'ช้างฆ่าคน' : ตะลุยข่าว โดย เมธี เมืองแก้ว )