ชมวังหลวง | คมชัดลึก

                ถึงเวลานี้นวนิยายเรื่อง “สี่แผ่นดิน” ที่ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช แต่งขึ้นตั้งแต่ก่อนปี พ.ศ.2496 ได้รับการกล่าวขานถึงอีกครั้งหนึ่ง เมื่อมีผู้ได้นำมาทำเป็นละครเวที อย่างชนิดที่เดี๋ยวนี้เรียกว่า “เดอะ มิวสิเคิล” ซึ่งก็ทราบมาว่า ได้มีจำนวนผู้เข้าชมอย่างเนืองแน่น แม้กรุงเทพฯ จะได้ตกอยู่ในสภาวะน้ำท่วมก็ตาม นั่นย่อมแสดงให้เห็นว่า เนื้อหาในนวนิยายเรื่องสี่แผ่นดินนั้น เป็นอมตะ มีผู้ที่ชื่นชอบอยู่ก่อนเป็นทุนเดิม ประกอบกับการถูกรังสรรค์ให้เป็นละครเพลงชั้นยอด จึงมีผู้เข้าชมมาก

                ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ แต่งนวนิยายเรื่องสี่แผ่นดินขึ้น เพื่อที่จะบันทึกรายละเอียดต่างๆ ของเบื้องหลังเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นจริง ตั้งแต่ในแผ่นดินของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมหาราช รัชกาลที่ 5 ตลอดมาจนถึงแผ่นดินของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล รัชกาลที่ 8 โดยช่วงเวลาตลอดสี่แผ่นดินนั้น ได้เกิดความเปลี่ยนแปลงต่างๆ เกิดขึ้นเป็นอันมากบนผืนแผ่นดินสยาม ดังนั้นสี่แผ่นดินจึงเป็นนวนิยายอิงประวัติศาสตร์ ที่ทำให้ผู้คนสนใจติดตาม

                ประการที่สำคัญต่อมาคือ ฉากของนวนิยายนั้นล้วนเป็นสถานที่จริง ซึ่งก็คือพระบรมมหาราชวัง อันเป็นที่ประทับของพระเจ้าแผ่นดิน เป็นสถานที่รโหฐาน ที่ผู้คนไม่สามารถจะเข้านอกออกในได้อย่างอำเภอใจ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ได้นำภาพที่ได้จดจำมาแต่เยาว์วัย ครั้งติดตามหม่อมแดง ผู้เป็นมารดาเข้าไปเฝ้าแหนถวายอยู่งานเจ้านายครั้งกระโน้น มาเป็นฉากในนวนิยายของท่านเอง ได้อย่างละเอียดถี่ถ้วน ซึ่งไม่สามารถที่จะไปหาอ่านได้จากที่ไหนอีก นอกจากสี่แผ่นดิน

                ภาพพระบรมมหาราชวังครั้งอดีต ที่ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ตามมารดาเข้าวัง ได้ถูกถ่ายทอดผ่านแม่พลอยตัวละครเอกในสี่แผ่นดินดังนี้ “ที่ยอดสูงๆ นั่นพระเจดีย์อะไร วัดอะไรจ๊ะแม่ ใหญ่โตเสียเหลือเกิน?” พลอยถามแม่แช่มผู้เป็นมารดา ขณะเรือที่นั่งมากำลังอยู่ตรงกลางแม่น้ำเจ้าพระยา หลังจากเดินทางออกมาจากบ้านคลองบางหลวง อย่างคนบ้านแตกสาแหรกขาด ด้วยแม่แช่มผู้เป็นมารดา ได้แยกทางกันกับเจ้าคุณบิดา และแม่แช่มกำลังจะนำแม่พลอยไปถวายตัวในวังหลวง

                แม่หัวเราะกิ๊ก กอดพลอยไว้แล้วตอบว่า “ไม่ใช่วัดดอกลูก นั่นแหละวังหลวงที่ลูกจะไปอยู่ล่ะ ที่ยอดแหลมๆ สูงๆ นั่นคือ ยอดพระมหาปราสาท ที่เห็นเหมือนหลังคาโบสถ์นั่นคือ พระมณเฑียร ประเดี๋ยวเราไปขึ้นจากเรือที่ท่าพระ แล้วเดินย้อนไปหน่อยก็เข้าประตูศรีสุดาวงศ์ไปในวัง” นั่นคือการเปิดตัวฉากพระบรมมหาราชวังเป็นครั้งแรก ของนวนิยายเรื่องสี่แผ่นดิน ที่เรียบง่ายแต่งดงาม แฝงไปด้วยความอลังการของพระบรมมหาราชวัง ที่ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ประทับใจมาแต่วัยเยาว์

                พรุ่งนี้เรายังจะตามสองแม่ลูกเข้าวังกันต่อไปที่ “ประตูช่องกุด” ครับ