
สัตว์มีพิษกัด
หากถูกสัตว์มีพิษที่มากับน้ำท่วม เช่น ตะขาบ แมงป่อง ฯลฯ กัดต่อย ต้องล้างแผลให้สะอาด และประคบแผลด้วยน้ำแข็ง ทายาฆ่าเชื้อบริเวณที่ถูกกัด เพื่อป้องกันการติดเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดหนองแทรกซ้อน
หากจำเป็นต้องลงไปในน้ำ ควรสวมเสื้อผ้าหนาๆ และรัดกุม เพื่อป้องกันปลิงชอนไชเข้าร่างกาย
ช่วงนี้ มีหลายพื้นที่ที่ประสบอุทกภัย และมีน้ำท่วมขัง ทำให้สัตว์มีพิษ เช่น งู มด ตะขาบ แมงป่อง ด้วงน้ำมัน ฯลฯ หนีน้ำจากสถานที่ต่างๆ เช่น ท่อระบายน้ำ ใต้ดิน กองหิน กองวัสดุ พุ่มไม้ เปลือกไม้ เข้ามาอยู่อาศัยในบ้านเรือนของประชาชน ซึ่งอาจทำให้ผู้ประสบภัยได้รับอันตรายจากการถูกกัดหรือต่อยได้
ทำให้เกิดอาการระคายเคืองเป็นผื่นบวมแดง มีอาการปวด มีไข้ อีกทั้งเป็นพาหะนำโรคบางชนิด ในผู้ที่แพ้พิษอาจมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ท้องเดิน หายใจขัด และหัวใจเต้นเร็ว และถ้าถูกพิษบริเวณดวงตา อาจทำให้ตาบอดได้ บางรายที่ได้รับพิษมากอาจมีอันตรายถึงกับเสียชีวิตได้
วิธีป้องกันไม่ให้ถูกสัตว์พิษ
- เก็บของบริเวณที่อยู่อาศัยให้เป็นระเบียบเรียบร้อย อย่ากองวัสดุรกรุงรังเพราะจะเป็นแหล่งหลบซ่อนของสัตว์เหล่านี้
- อุดรูประตู หน้าต่าง ผนังบ้านหรือรูตามพื้นบริเวณบ้านด้วยวัสดุทั่วไป เช่น ปูนขาว ปูนซีเมนต์ หรือวัสดุอุดยาแนวอื่นๆ จะสามารถป้องกันสัตว์พิษได้ระดับหนึ่ง
- ถ้าหากถูกสัตว์พิษกัดหรือต่อยให้รักษาตามอาการพิษ โดยรักษาความสะอาดบาดแผล ไม่แกะเกา ใช้น้ำแข็งประคบบริเวณแผล และทายาฆ่าเชื้อบริเวณที่ถูกต่อยเพื่อป้องกันการติดเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดหนองแทรกซ้อนได้
- ถ้ามีอาการปวดมากให้รับประทานยาแก้ปวด แต่ถ้ามีอาการรุนแรงและมีความผิดปกติกับระบบทางเดินหายใจ เช่น หายใจติดขัด แน่นหน้าอก ให้รีบไปพบแพทย์ทันที
สำหรับผู้ที่มีความจำเป็นต้องลงไปในน้ำควรสวมเสื้อผ้าหนาๆ และรัดกุม สวมกางเกงขายาวซึ่งรัดข้อและควรให้ชายกางเกงอยู่ในรองเท้าบู๊ต เพื่อป้องกันปลิงกัดหรือชอนไชเข้าไปในร่างกายซึ่งอาจเข้าไปได้ทั้งทางตา จมูกและปาก อาจเกิดอันตรายอย่างร้ายแรง โดยจะทำลายอวัยวะภายในทำให้ฉีกขาดและเสียเลือดอย่างมาก
ควรตรวจดูร่างกายเมื่อขึ้นมาจากน้ำ หากถูกปลิงกัด ควรใช้ยาฆ่าเชื้อบริเวณที่ถูกปลิงกัด ถ้าปลิงเข้าไปในร่างกาย ควรรีบพบแพทย์ทันที
ไม่ควรนำน้ำที่ท่วมขังมาใช้ หรือกลืนกินโดยบังเอิญ เพราะนอกจากจะได้รับอันตรายจากปลิงแล้ว ยังอาจได้รับอันตรายจากสารพิษ สารเคมี เชื้อโรคและพยาธิที่มองไม่เห็นอีกด้วย
นพ.บุญชัย สมบูรณ์สุข
อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์