รักครั้งใหม่ผู้สูงวัยแดนมังกร

      หวาง ผิงยัน มีนัดบอดกับชายคนหนึ่งและต้องการดูดีที่สุดสำหรับนัดครั้งนี้ เธอบรรจงแต่งหน้าตาและจับรอยย่นบนเสื้อผ้าให้เรียบ จนพอใจว่าทุกอย่างดูดีพอที่จะก้าวเท้าออกจากบ้านได้  หญิงวัย 68 ปีจึงตรงดิ่งไปยังประตู พร้อมความหวังว่า คราวนี้ อาจได้เจอกับคนที่ใช่เสียที

    สตรีผู้นี้มีชีวิตอยู่อย่างโดดเดี่ยวในเมืองฉิงเต้า มณฑลชานตง หลังจากสูญเสียสามีเมื่อปี 2538   ส่วนลูกๆ แยกไปมีครอบครัวของตนเองนานแล้ว ลูกๆ ยุให้มารดาหาสามีใหม่ อันเป็นการแหวกม่านประเพณีไม่น้อย

     ศูนย์สันทนาการสำหรับผู้สูงวัยของเมืองฉิงเต้า ทำหน้าที่เป็นแม่สื่อแม่ชักโดยนัย จากการจัดให้ผู้สูงวัยให้พบปะกันเป็นประจำ

     ในช่วงปีที่ผ่านมา หวังได้พบกับผู้ชาย 16 คนศูนย์แห่งนี้ แต่ไม่มีใครได้เรื่องในสายตาเธอ จนเริ่มจะถอดใจ

     "ฉันเฝ้ารอรักแท้มานาน  หวังจะเจอใครสักคนที่เห็นค่าให้เกียรติ และฉันก็จะทำแบบเดียวกันกับเขา แต่ผู้ชายส่วนใหญ่แค่อยากหาผู้หญิงสักคนมาดูแล ช่างน่าผิดหวังจริง" หวางบ่นก่อนถอนหายใจ

      ปัจจุบัน คนชราหลายหมื่นคนในจีนที่ตกพุ่มม่าย กำลังทลายขนบจารีตที่ตีกรอบให้พวกเขาต้องซื่อสัตย์ภักดีต่อคู่ชีวิตที่จากไปจนกว่าชีวิตจะหาไม่ และผู้หญิงกำลังเป็นฝ่ายที่ดิ้นหลุดจากขนบดั้งเดิมนี้ โดยไม่สนใจว่าใครจะคิดอย่างไร

       ร้าน อิเคีย ในนครเซี่ยงไฮ้ ได้กลายเป็นแหล่งพบปะสังสรรค์อันคึกคักของผู้อาวุโสอย่างไม่น่าเป็นไปได้ ทุกบ่ายวันอังคารและพฤหัสบดี

      ร้านกาแฟภายในร้านอิเคีย ที่ให้บริการกาแฟฟรี จะเห็นชาวจีนผมสีดอกเลาไร้คู่นั่งอยู่เต็มไปหมด

     สถานีโทรทัศน์แห่งหนึ่งในมณฑลหูหนาน ถึงกับผลิตรายการนัดบอดสำหรับตายายและกำลังมองหาคู่

     นับจากรายการออกอากาศเมื่อต้นปี ปรากฏว่า มีผู้สูงวัยกว่า 2,000 คน ส่วนใหญ่เป็นผู้หญิง สมัครเข้าร่วมแข่งขัน แต่ละตอน จะมีผู้ร่วมแข่งขันเป็นหญิงโสด 15 คน ชาย 5 คน โดยฝ่ายหลังยืนบนเวที แจกแจงคุณสมบัติของตนเองและบอกว่าอยากได้คู่ควงแบบไหน

      ลี นา หนึ่งในโปรดิวเซอร์ของรายการ กล่าวว่า คนชราโสดจำนวนมาก มักอยู่บ้านตามลำพัง รู้สึกว่าถูกลูกหลานที่อยู่ไกลออกไปทอดทิ้ง บางครั้ง พวกท่านแค่อยากได้ใครสักคนมาคุยด้วยเท่านั้น รายการแต่ละตอน มักจับคู่ตายายหนึ่งหรือสองคู่ ส่วนที่เหลือ ขึ้นอยู่กับผู้เข้าแข่งขันที่อาจไปคุยกันเอง

      ด้านเว็บไซต์หาคู่ใหญ่ที่สุดในจีนอย่าง เจียหยวนดอทคอม เป็นอีกหนทางหนึ่งสำหรับผู้อาวุโสผู้กล้าตามหารัก

      จากข้อมูลของเว็บพบว่า ในจำนวนนี้สมาชิกของเว็บ 47 ล้านคนนั้น เป็นผู้ที่มีอายุกว่า 50 ปีประมาณ 6.5 แสนคน

      หวัง หยู เจ้าหน้าที่ประชาสัมพันธ์ของเว็บไซต์เจียหยวน กล่าวว่า คนมีอายุต้องการคู่แท้เช่นกัน ไม่ใช่แค่ใครสักคนมาดูแล แต่ต้องการคนที่พูดจาสื่อสารกันรู้เรื่อง และช่วยผ่อนคลายชีวิตทั้งกายและใจได้

     ด้าน หยาง ผิง นักจิตวิทยา ที่ศูนย์สุขภาพจิตสำหรับผู้สูงวัยในกรุงปักกิ่ง กล่าวว่า คนแก่จำนวนมากรู้สึกว่าตนเองไม่ได้รับการเหลียวแลจากสังคม ซึ่งความรู้สึกเช่นนี้ อาจนำไปสู่อาการหดหู่ซึมเศร้า หรือเหงา เธอย้ำว่านี่เป็นปัญหาที่จีนจะต้องเรียนรู้และหาทางรับมือขณะที่ประชากรสูงวัยเพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ

     ผลสำรวจสำมะโนประชากรจีนที่ทำขึ้นเมื่อปีที่แล้วพบว่า ประชากรวัย 60 ปีขึ้นไป คิดเป็นร้อยละ 13.26 ของประชากรทั้งหมด เพิ่มขึ้น 2.93% นับจากการทำสำรวจเมื่อสิบปีที่แล้ว

     ตามมาตรฐานสากล ประเทศที่ถือว่าเป็นประเทศชราภาพ คือเมื่อสัดส่วนประชากรในวัย 60 ปีขึ้นไป สูงเกิน 10%

      แต่ก่อน พ่อแม่ชาวจีนมีครอบครัวใหญ่ เพื่อเป็นหลักประกันว่า จะมีลูกหลานดูแลยามแก่เฒ่า แต่เมื่อพ่อแม่ที่มีลูกคนเดียวภายใต้นโยบายคุมกำเนิดของรัฐบาล เริ่มเข้าสู่วัยชรา พวกเขาตระหนักว่า คงต้องดูแลช่วยเหลือตัวเองในวัยใกล้ฝั่ง

     หยาง นักจิตวิทยา กล่าวว่า คนชราเริ่มตระหนักมากขึ้นว่า ความสุขต้องไขว่คว้าหาเอง ต้องไม่ปล่อยให้ประเพณีล้าสมัยมาเป็นอุปสรรคขวางทางเติมเต็มสิ่งที่ขาดหายในชีวิต  ขณะที่สังคมเองก็ยอมรับการที่ผู้สูงวัยจะแต่งงานเริ่มต้นชีวิตคู่อีกครั้ง และความรัก เป็นยาบำรุงจิตใจชั้นดีสำหรับคนทุกวัย

      หยาง ยังเตือนว่า มีบ้างเหมือนกันที่ผู้สูงอายุมองหาสัมพันธ์แบบฉาบฉวย หรือกำลังแสวงหาคู่ชีวิตด้วยเหตุผลผิดๆ เช่น ฝ่ายชายที่ยังติดกับความคิดเก่าว่า ผู้หญิงควรทำงานบ้านทุกอย่างและดูแลครอบครัว นั่นคือการมองหานางพยาบาลกึ่งคนใช้มากกว่า

     ซุย จินเฉิง ในวัย 50 ปลายๆ หย่าร้างกับภรรยาคนแรกเมื่อหลายปีก่อน เพราะไม่เคารพพ่อแม่ของเขา กล่าวว่า  การมองหาภรรยาใหม่ยังมองที่การเป็นแม่บ้านแม่เรือน รับผิดชอบงานในบ้าน ซื่อสัตย์และวางตัวดี

      เดอะ โกลบอล ไทม์ส สัมภาษณ์สตรีสูงวัย 4 คนที่แต่งงานใหม่ หรือกำลังหาคู่ชีวิตใหม่ ทุกคนพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า ความคิดผู้ชายแบบซุย ไม่โรแมนติกเรื่องความรักเสียเลย

     อย่างไรก็ดี สถิติจากเว็บไซต์เจียหยวน พบว่า การใช้ชีวิตคู่ของผู้สูงวัย มีอัตราความสำเร็จต่ำมาก เหตุผลหนึ่งมาจากความคาดหวังของฝ่ายหญิงกับฝ่ายชายต่างกัน

     ด้านผู้เชี่ยวชาญประจำเว็บหาคู่ หวัง หยู กล่าวว่า ประสบการณ์ที่น่าผิดหวังของ หวาง ผิงยัน ที่กล่าวในข้างต้นนั้น เป็นเรื่องธรรมดา โดยขณะที่หญิงโสดจำนวนมาก มองหาเพื่อนคู่คิด กับความห่วงใยอาทรสักเล็กน้อย แต่ผู้ชายในวัยเดียวกัน กลับมักมองหาคนมาดูแล โดยไม่มีเงื่อนไขผูกติดรุงรัง

      หวาง ผิงยัน กล่าวว่า หลายครั้งเธอได้พบว่า ปัญหาส่วนหนึ่งมาจากลูกในวัยผู้ใหญ่ของฝ่ายชาย  "ผู้ชายบางคนบอกกับฉันว่า ลูกๆ ไม่ขัดที่พ่อจะออกมาคบหาใครสักคน ตราบใดที่ไม่คิดจริงจังถึงขั้นแต่งงาน ลูกๆ เหล่านั้นห่วงว่าสมบัติของว่าที่สามีเธอ จะตกเป็นของภรรยาใหม่นั่นเอง"

     หวาง หยู เห็นด้วยว่า หนึ่งในอุปสรรคใหญ่ที่สุดของการมีความรักครั้งใหม่ในบั้นปลาย คือทัศนคติของลูกๆ ที่เกิดจากคู่ครองคนก่อน คนรุ่นใหม่จำนวนมากยังคิดว่า เป็นเรื่องไม่เหมาะ และน่าอับอาย ที่คนแก่ขนาดนี้แล้วจะแต่งงานใหม่  ยิ่งหากมีเรื่องทรัพย์สินเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย ความขัดแย้งระหว่างพ่อหรือแม่กับลูก ก็จะยิ่งไปกันใหญ่

     หลิน ซื่อ ทนายความ กล่าวว่า การแต่งงานในวัยชรา ไม่ได้ลงเอยด้วยดีเสมอไป ตนได้พบเห็นการหย่าร้างเพิ่มขึ้น และการทะเลาะเบาะแว้ง บางกรณี พอสามีหรือภรรยาเสียชีวิตแล้ว อาจมีทะเลาะแย่งมรดกกันอีก ดังนั้น จึงแนะนำให้สามีภรรยาวัยชรา ทำข้อตกลงเรื่องทรัพย์สินก่อนแต่งงานให้เรียบร้อย เพื่อให้ทุกคนที่เกี่ยวข้องพอใจและไม่มีปัญหายุ่งยากภายหลัง

    อีกเรื่องหนึ่งที่ทั้งคู่สามีภรรยาและลูกๆ ต้องทำความเข้าใจ คือเรื่องละเอียดอ่อนอย่างเรื่องเซ็กส์

    สำหรับลูกๆ ในวัยผู้ใหญ่บางคน การที่พ่อหรือแม่จะมีคู่นอนคนใหม่ เปรียบเสมือนกับการนอกใจ

    ซึ่งในเรื่องนี้ นักจิตวิทยาอย่างหยาง กล่าวว่า ผู้สูงอายุมีสิทธิที่จะใช้ชีวิตส่วนตัวโดยที่คนอื่นไม่ควรเข้ามายุ่งเกี่ยว การแสดงความถึงความรักเช่น กอด หรือ จูบ ช่วยให้พวกเขารู้สึกมั่นคงทางใจ และเป็นปัจจัยสำคัญสำหรับการประคับประคองความสัมพันธ์

     ชายวัย 66 ปีคนหนึ่งที่ขอไม่เปิดเผยนาม กล่าวกับโกลบอลไทม์สว่า อยากได้คู่อายุอ่อนกว่าไม่เกินสิบปี

    "การมีความต้องการทางเพศของคนวัยผม เป็นเรื่องปกติ และเชื่อว่าผู้หญิงก็ไม่ต่างจากผู้ชาย ดังนั้น ช่องว่างอายุจึงไม่ควรห่างจนเกินไป แต่ผมก็ยังรู้สึกอายๆ ที่จะหยิบยกเรื่องนี้ขึ้นมาพูดกับคนที่คบอยู่ แต่ถ้ารู้จักกันมากพอ ก็อาจจะถามเธอในเรื่องนี้ตรงๆ เชื่อว่าอีกฝ่ายน่าจะเข้าใจ"

     ส่วน ฮัน ยองฮุย วัย 75 ปี และ ฝุ อาหลิน วัย 63 ปี อาจเป็นคู่วัยดึกตัวอย่าง เมื่อทั้งสองตกหลุมรักกันและกันจริงๆ

     ความรักของทั้งสองเริ่มขึ้นเมื่อหัวหน้าคณะกรรมการหมู่บ้านแนะนำให้รู้จักกัน หลังจากพบกันสามครั้ง ฝ่ายชายมั่นใจว่า ฝุ อาหลิน คือผู้หญิงที่ใช่สำหรับเขา และพูดได้เต็มปากว่า นี่คือความรัก

     หลังจากคบหาดูใจกันนานกว่าหนึ่งปี ทั้งสองตัดสินใจย้ายมาอยู่ด้วยกันโดยไม่ทำพิธีแต่งงานเมื่อวันชาติ 1 ตุลาคม ที่ผ่านมา 

    โชคดีที่ลูกชายของฝ่ายหญิง และลูกสองคนของฝ่ายชาย สนับสนุนรักครั้งใหม่ของพ่อกับแม่อย่างเต็มที่ ทั้งสองพูดตรงไปตรงมากับครอบครัวเรื่องมรดก และทำข้อตกลงเป็นเรื่องเป็นราว จึงหมดห่วง และมีความสุขที่ได้อยู่กับคนที่รักในบั้นปลาย

---------------------

(เปิดโลกวันอาทิตย์ : รักครั้งใหม่ในบั้นปลายของผู้สูงวัยแดนมังกร ที่มา โกลบอล ไทมส์ โดย...อุไรวรรณ นอร์มา)