ข่าว

วัดอัครเทวดาราฟาแอลจังหวัดสมุทรปราการ

วัดอัครเทวดาราฟาแอลจังหวัดสมุทรปราการ

12 ส.ค. 2554

วัดอัครเทวดาราฟาแอล จังหวัดสมุทรปราการ : พันเรื่องถิ่นแผ่นดินไทย โดย ศ.ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ และคณะ

            จังหวัดสมุทรปราการเป็นเมืองสำคัญมาแต่ครั้งที่ขอมเรืองอำนาจ ในบริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา ด้วยปรากฏว่าได้มีการเรียกชื่อเมืองว่า “พระประแดง” มาแต่ครั้งอดีต อันมีที่มาจากภาษาขอมโบราณว่า “บาแดง” ที่หมายถึง ผู้ส่งสาร เนื่องจากเป็นเมืองปากแม่น้ำ ซึ่งเป็นหน้าด่านแรกเข้าสู่กรุงละโว้ (ลพบุรี) ศูนย์กลางทางเศรษฐกิจของสุวรรรภูมิในเวลานั้น (ราวพุทธศตวรรษที่ 13) ดังนั้นก่อนจะเข้าสู่กรุงได้ ต้องให้เมืองหน้าด่านส่งสารไปขออนุญาตจากเมืองหลวงเสียก่อน แล้วจึงจะนำเรือเข้าไปได้

             แต่เดิมเมืองพระประแดงมีที่ตั้งอยู่บริเวณเขตพระโขนง กรุงเทพฯ ในปัจจุบัน ภายหลังมีตะกอนดินทับถมปากแม่น้ำมากขึ้น ทำให้แผ่นดินบริเวณปากแม่น้ำได้ยื่นออกไป เมืองพระประแดงจึงได้ย้ายมาตั้งอยู่ในบริเวณปัจจุบันนี้ ในสมัยรัชกาลที่ 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ มีการสร้างป้อมปราการขึ้นที่ปากแม่น้ำเป็นจำนวนมาก โดยครั้งนั้นได้พระราชทานชื่อเมืองที่สร้างป้อมขึ้นว่า “นครเขื่อนขัณฑ์” และได้โปรดเกล้าฯ ให้ย้ายครอบครัวชาวมอญจากปทุมธานี ที่มีพระยาเจ่งเป็นผู้นำมาอยู่ที่พระประแดงในครั้งนั้นด้วย

             ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ได้เกิดเหตุการณ์ ร.ศ.112 กรณีฝรั่งเศสรบกับไทยบริเวณป้อมพระจุลฯ อันเนื่องมาจากข้อพิพาทเรื่องดินแดนทางฝั่งตะวันออกของแม่น้ำโขง ที่เป็นของไทยแต่เดิม ในครั้งนั้นไทยได้โจมตีเรือรบฝรั่งเศสจนอับปางลง มีทหารฝรั่งเศสเสียชีวิตไปเป็นจำนวนมาก แต่ท้ายที่สุดการรบได้ยุติลงด้วยการเจรจาเพื่อมิให้สถานการณ์เลวร้ายไปกว่านั้น และเป็นที่มาของการเสด็จประภาสยุโรปของรัชกาลที่ 5 ในเวลาต่อมา เพื่อใช้การทูตรักษาแผ่นดินให้ลูกหลานไทยได้อยู่อย่างร่มเย็นสืบมา

             เมืองพระประแดง หรือนครเขื่อนขัณฑ์ ได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น “จังหวัดสมุทรปราการ” ตามชื่อเดิมที่ใช้มาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี เมื่อภายหลังที่สงครามโลกครั้งที่ 2 ได้สงบลง ด้วยความที่เป็นเมืองหน้าด่านปากแม่น้ำ จังหวัดสมุทรปราการ จึงเป็นแหล่งชุมชนที่มีความหลากหลายทางเชื้อชาติ ศาสนา และวัฒนธรรมมาแต่ครั้งอดีต ที่จะกล่าวในคราวนี้คือชุมชนชาวจีนและชาวญวน ที่มาตั้งรกรากค้าขายแต่ช่วงต้นรัตนโกสินทร์ ที่ถนนท้ายบ้าน ตำบลปากน้ำ โดยมีประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก

             ด้วยเหตุดังกล่าวในปีพ.ศ.2417 ได้มีการสร้าง “วัดอัครเทวดาราฟาแอล” ขึ้นที่บริเวณริมแม่น้ำเจ้าพระยา ที่ชุมชนท้ายบ้าน ให้เป็นศูนย์รวมจิตใจของของชุมชน ตลอดถึงได้เปิดเป็น “โรงเรียนเซนต์ราฟาแอล” ที่ให้การศึกษาระดับสามัญศึกษา แก่กุลบุตรกุลธิดาของชาวชุมชนท้ายบ้าน และจังหวัดสมุทรปราการตราบในทุกวันนี้ สำหรับวัดอัครเทวดาราฟาแอลแต่เดิมนั้น ก่อตั้งโดยคณะสงฆ์จาก “วัดแม่พระลูกประคำ” (วัดกาลหว่าร์) กรุงเทพฯ เป็นวัดของชาวโปรตุเกส ที่ย้ายมาจากอยุธยาคราวเสียกรุงครั้งหลังสุดในปีพ.ศ.2310

             สัปดาห์หน้าไปเที่ยว “วัดแม่พระลูกประคำ” (กาลหว่าร์) ที่กรุงเทพฯครับ