ยุคแห่ง 'มูเตลู' กระตุ้นการท่องเที่ยว สร้างเม็ดเงินหมื่นล้าน

ศาสนาและความเชื่อเป็นสิ่งที่แฝงอยู่ในสังคม พฤติกรรมการร้องขอสิ่งศักดิ์สิทธิ์จึงเป็นเรื่องปกติธรรมดาของมนุษย์ แต่ด้วยยุคสมัยเปลี่ยน ทั้งสภาพสังคมและเศรษฐกิจต้องเผชิญกับวิกฤตการเงินหลังโควิด 19 คลี่คลาย นำไปสู่ปรากฏการณ์ "มูเตลู"

ไม่ว่าอายุเท่าไหร่ เพศไหนต่างหลั่งไหลเข้าหาสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ เครื่องราง วัตถุมงคล อาจพูดได้ว่า "มูเตลู" คือ Soft Power อีกอย่างของไทย สร้างเม็ดเงินสะพัดเกือบ 11,000 ล้านบาท 

ผู้ค้าดอกไม้เครื่องบูชา ย่านแยกราชประสงค์ เล่าว่า ศาลท่านท้าวมหาพรหม แยกราชประสงค์ สถานที่ที่ "สายมู" มุ่งหมายขอพรช่วยปัดเป่าความขัดข้อง อุปสรรค และส่งเสริมโชคและความสำเร็จ ลูกค้าหลักๆ เป็นนักท่องเที่ยวชาวจีน รองลงมาคือเวียดนาม เมียนมา แต่นักท่องเที่ยวลดลงไปมาก ไม่คึกคักเหมือนต้นปี อาจเป็นเพราะสถานที่ "มูเตลู" มีเพิ่มมากขึ้นหลายจุด

ย่านแยกราชประสงค์มีสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ 2 จุด คือ หน้าห้างสรรพสินค้าอิเซตัน ศูนย์การค้าเซ็นทรัลเวิลด์ มีองค์เทพศักดิ์สิทธิ์ 2 องค์ คือ พระตรีมูรติ และพระพิฆเนศ  

ทั้ง 2 องค์เทพต้องใช้ดอกไม้กราบสักการะ จึงมีร้านดอกไม้ตั้งขายริมฟุตบาท และแผงเคลื่อนที่วิ่งแย่งชิงลูกค้าหลังจากลงรถทัวร์บริษัทนำเที่ยว จุดนี้ "พ่อค้าขายดอกไม้" เล่าให้ทีมข่าวฟังว่า ส่วนใหญ่ลูกค้าที่ซื้อดอกไม้เป็นชาวเวียดนาม ส่วนชาวจีนไม่ค่อยซื้อแล้ว ช่วง 2-3 เดือนมานี้ยอดขายลดลงไปมากหากเปรียบเทียบกับต้นปี แต่หากเปรียบเทียบกับช่วงหลังโควิดซาใหม่ๆ ก็ยังดีกว่า 

"มูเตลู" จุดที่ 2 คือ ด้านหน้าโรงแรมเอราวัณ ประดิษฐานศาลท่านท้าวมหาพรหม มีแผงดอกไม้วางขายรอบๆ รั้วศาลท้าวมหาพรหมริมฟุตบาท ภายในรั้วมีจุดขายดอกไม้ของทางมูลนิธิท่านท้าวมหาพรหมจัดขายเอง อยู่ใกล้ๆ กับจุดรำถวายแก้บน

"แม่ค้าขายดอกไม้" เล่าว่า ลูกค้าส่วนใหญ่เป็นชาวจีน เวียดนาม เรื่องขอพรหลักๆ 2 เรื่องคือ การงาน การเงิน แต่ช่วง 2 เดือนให้หลังชาวจีนลดลงเยอะมาก ขายไม่ดีเหมือนเมื่อก่อน นักท่องเที่ยวจีนหลายๆ กลุ่มเตรียมดอกไม้มาเอง น่าจะบริษัททัวร์จัดหาให้ 

แต่เสียงที่พ่อค้าแม่ค้าทั้งหมดพูดตรงกันคือ ยอดขายลดลงมากหากเปรียบเทียบกับต้นปีที่ผ่านมา โดยให้เหตุผลว่า อาจเป็นเพราะสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ "มูเตลู" เพิ่มขึ้น และจำนวนนักท่องเที่ยวชาวจีนที่ลดลง

"ดนุชา พิชยนันท์" เลขาธิการสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สภาพัฒน์) บอกว่า "มูเตลู" เป็นโอกาสหนึ่งที่สร้างมูลค่าให้ระบบเศรษฐกิจ แต่มีมูเตลูใหม่ๆ เกิดขึ้นมาบาง ต้องดูให้ดีๆ อย่างมงาย 

ธุรกิจ "มูเตลู" คาดว่าจะมีโอกาสในการสร้างรายได้ให้แก่คนไทยเพิ่มมากขึ้น โดยพบว่า ธุรกิจ "มูเตลู" จะช่วยส่งเสริมการท่องเที่ยวให้ของไทยให้ดีมากยิ่งขึ้น   

คำว่า "มูเตลู" ถูกนำมาใช้แทนความเชื่อความศรัทธาในสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งไม่ได้จำกัดอยู่แค่ความเชื่อทางศาสนา แต่ยังผสมผสานกับสิ่งเร้นลับทางธรรมชาติ โหราศาสตร์ ตลอดจนวัตถุมงคล เครื่องรางของขลังต่าง 

การท่องเที่ยว "สายมู" อาจเทียบได้กับการท่องเที่ยวเชิงศรัทธาของต่างประเทศ และมีความหมายครอบคลุมถึงการท่องเที่ยวสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ การแสวงบุญ และการท่องเที่ยวเชิงจิตวิญญาณ

รายงานของ Future Markets Insight พบว่า การท่องเที่ยวเชิงศรัทธาสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจทั่วโลกเกือบ 14 พันล้านเหรียญสหรัฐในปี 2565 และจะเพิ่มขึ้นถึง 3 เท่าภายใน 10 ปี 

ขณะที่รัฐบาลไทยมีแผนให้การสนับสนุนการท่องเที่ยวแบบ "มูเตลู" โดยการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ได้ร่วมงานกับท้องถิ่นจัดกิจกรรมแนะนำสถานที่ท่องเที่ยวในพื้นที่ต่างๆ ดึงดูดนักท่องเที่ยวเข้าไปในแต่ละพื้นที่

เน้นส่งเสริมให้รู้จักวัฒนธรรมอันดีงามในแต่ละท้องถิ่น แต่ไม่สนับสนุนให้เกิดความเชื่องมงาย ดูแลให้มีความสมดุลระหว่างเศรษฐกิจกับผลกระทบที่อาจเกิดจากการบิดเบือนให้เกิดความเข้าใจผิด จนเป็นความลุ่มหลง และเปิดโอกาสให้เกิดการหลอกลวงจากผู้ไม่ประสงค์ดี