โควิดกลายพันธุ์อีก สายพันธุ์ใหม่ระบาด เผยอาการที่ต้องรู้! | คมชัดลึก

 

 

ศูนย์จีโนมรามา เผย NB.1.8.1: เมื่อโควิด-19 กลายพันธุ์อีกครั้ง บทเรียนที่เราต้องใส่ใจมากกว่าแค่ "ชื่อใหม่" ชี้ต้องเน้นเฝ้าระวังด้วยการถอดรหัสพันธุกรรมจีโนมและฉีดวัคซีนในกลุ่มเสี่ยงอย่างต่อเนื่อง โดย เพจเฟซบุ๊ก Center for Medical Genomics โพสต์ข้อความว่า แม้สถานการณ์โควิด-19 จะคลี่คลาย แต่ SARS-CoV-2 ยังคงกลายพันธุ์ต่อเนื่อง โดยสายพันธุ์ NB.1.8.1 ซึ่งเป็นลูกผสมจาก JN.1 และ XBB ผ่าน XDV.1.5.1 กำลังได้รับความสนใจจากนักวิทยาศาสตร์ทั่วโลก การกลายพันธุ์ของมัน เช่น V445H, A435S และ T478I ส่งผลให้ไวรัสแพร่เชื้อได้ดีขึ้นและหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันได้มากขึ้น แม้ WHO ประเมินว่าความเสี่ยงยังอยู่ในระดับต่ำ แต่ข้อมูลยังมีจำกัด จึงต้องเน้นเฝ้าระวังด้วยการถอดรหัสพันธุกรรมจีโนมและฉีดวัคซีนในกลุ่มเสี่ยงอย่างต่อเนื่อง

 

การระบาดของโควิด-19 ได้ทิ้งบทเรียนมากมายไว้ให้มวลมนุษยชาติ และแม้สถานการณ์จะคลี่คลายไปมาก แต่ไวรัส SARS-CoV-2 ก็ยังคงวนเวียนอยู่กับเรา พร้อมกับการกลายพันธุ์อย่างไม่หยุดนิ่ง ล่าสุด สายพันธุ์ย่อยใหม่ที่ชื่อว่า NB.1.8.1 ได้ปรากฏตัวขึ้นและกำลังเป็นที่จับตามองทั่วโลก (ข้อมูล ณ เดือนพฤษภาคม 2568) แม้ข่าวสารส่วนใหญ่จะเน้นไปที่ความสามารถในการแพร่เชื้อหรือความรุนแรง ชวนมอง NB.1.8.1 ในมุมที่ลึกกว่านั้น เพื่อให้เราเข้าใจและเตรียมพร้อมรับมือกับการอยู่ร่วมกับไวรัสนี้ในระยะยาว

 

 

NB.1.8.1 ไม่ใช่แค่ไวรัสหน้าใหม่ แต่เป็น "กระจกสะท้อน" วิวัฒนาการไม่สิ้นสุด

 

NB.1.8.1 ถูกตรวจพบครั้งแรกจากตัวอย่างที่เก็บเมื่อปลายเดือนมกราคม 2568 และถูกจัดให้เป็น "สายพันธุ์ที่อยู่ภายใต้การติดตาม" (Variant Under Monitoring - VUM) โดยองค์การอนามัยโลก (WHO) ในช่วงปลายเดือนพฤษภาคม 2568 สิ่งที่น่าสนใจคือ NB.1.8.1 เป็นสายพันธุ์ย่อยของ Omicron และเป็นเชื้อสายของ XDV.1.5.1 ซึ่งเป็นสายพันธุ์ลูกผสม (recombinant variant) ที่สืบเชื้อสายมาจาก JN.1 อีกทอดหนึ่ง สำหรับ XDV.1.5.1 นั้น เป็นที่เข้าใจว่าเกิดจากการผสมผสานทางพันธุกรรมระหว่างสายพันธุ์ย่อย XDE และ JN.1

 

 

ผลกระทบของการกลายพันธุ์ในสายพันธุ์โอมิครอนย่อย NB.1.8.1 ต่อการแพร่กระจายและภูมิคุ้มกัน

สายพันธุ์โอมิครอนย่อย NB.1.8.1 มีการกลายพันธุ์สำคัญในโปรตีนหนาม ได้แก่ V445H, A435S และ T478I ซึ่งอาจส่งผลโดยตรงต่อความสามารถของไวรัสในการแพร่กระจายและหลบเลี่ยงระบบภูมิคุ้มกันของมนุษย์  

 

อาการเดิมๆ แต่บทเรียนใหม่: อยู่กับโควิด-19 อย่างเข้าใจใน "ความปกติใหม่"

 

สำหรับอาการป่วยจาก NB.1.8.1 นั้น ผู้เชี่ยวชาญระบุว่ายังคงคล้ายคลึงกับสายพันธุ์ Omicron อื่นๆ ที่ผ่านมา เช่น เจ็บคอ มีไข้ ไอ อ่อนเพลีย คัดจมูก ปวดหัว ปวดเมื่อยตามตัว และยังไม่มีหลักฐานว่า NB.1.8.1 ก่อให้เกิดความรุนแรงของโรคมากกว่าสายพันธุ์อื่นๆ ที่ระบาดอยู่ในปัจจุบัน ข่าวดีคือ วัคซีนโควิด-19 ที่มีอยู่ในปัจจุบัน โดยเฉพาะวัคซีนที่พัฒนาโดยอ้างอิงจากสายพันธุ์ JN.1 คาดว่าจะยังคงมีประสิทธิภาพในการป้องกันอาการรุนแรงจาก NB.1.8.1 ได้

 

 

การปรากฏตัวของ NB.1.8.1 ตอกย้ำว่าเรากำลังอยู่ใน "ความปกติใหม่" (New Normal) ที่โควิด-19 จะยังคงเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน การรับมือจึงไม่ใช่การตื่นกลัวทุกครั้งที่มีสายพันธุ์ใหม่ แต่คือการสร้างความเข้าใจและปรับตัวอย่างยั่งยืน ซึ่งรวมถึง

• การให้ความสำคัญกับวัคซีนเข็มกระตุ้น: โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง เพื่อรักษาระดับภูมิคุ้มกันให้สูงพอในการป้องกันอาการรุนแรง

• การรักษาสุขอนามัยพื้นฐาน: เช่น การล้างมือ การสวมหน้ากากอนามัยในที่แออัดหรือเมื่อมีอาการป่วย ยังคงเป็นมาตรการสำคัญ

• การตระหนักว่าไวรัสจะยังคงกลายพันธุ์: และการเฝ้าระวัง ติดตามข้อมูลที่น่าเชื่อถือ เป็นสิ่งจำเป็น