ใครๆก็เสี่ยงเป็น "โรคพุ่มพวง" แพ้ภูมิตัวเอง (SLE) แต่ส่วนใหญ่พบในผู้หญิง | คมชัดลึก

โรคภูมิแพ้ตัวเอง Systemic Lupus Erythematosus (SLE) หรือโรคลูปัส คนไทยเรียกกันว่า “โรคพุ่มพวง” เป็นโรคที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย พบได้ในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย พบบ่อยในช่วงวัยเจริญพันธุ์ 20 – 50 ปี แต่สาเหตุที่ภูมิคุ้มกันทำงานผิดพลาดนั้นยังไม่แน่ชัด คาดว่าเกิดจากปัจจัยทางกรรมพันธุ์ ร่วมกับการกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อมที่ทำให้เป็นโรคพุ่มพวง  โรคที่เกี่ยวกับความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายซึ่งก่อให้เกิดการอักเสบและทำลายอวัยวะต่างๆ โดยเกิดขึ้นได้ทุกส่วนของร่างกาย เช่น ข้ออักเสบ ผิวหนังอักเสบ ผื่นแดงตามผิวหนัง การอักเสบของเนื้อเยื่อ การอักเสบของไต และเส้นประสาทอักเสบ  โรคนี้ยังต้องใช้ระยะเวลาในการรักษานานและเคร่งครัดเนื่องจากอาการที่กำเริบอาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้  หากป่วยเป็นโรคนี้ร่างกายจะมีการสร้างโปรตีนชนิดหนึ่งขึ้นมาชื่อว่า Antinuclear Antibody ทำให้แพทย์สามารถวินิจฉัยโรคได้ชัดเจน

 

 

 

 

สาเหตุของโรคนี้ยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่นักวิจัยเชื่อว่าเกิดจากสาเหตุหลายประการรวมกัน 

• พันธุกรรม
• ปัจจัยทางสภาวะแวดล้อม เช่น แสงแดด (รังสีอัลตราไวโอเลต) ความเครียด
• การติดเชื้อไวรัสหรือเชื้อโรคอื่นๆ
• การใช้ยาบางตัว เช่น methyldopa, procainamide, hydralazine, isoniazid, chlorpromazine 

 

 

อาการแพ้ภูมิตัวเองเป็นแบบไหน?

ผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ตัวเอง SLE จะมีระดับความรุนแรงของอาการที่แตกต่างกัน อาการของโรคจะเป็นๆ หายๆ มีการกำเริบและสงบเป็นระยะ ซึ่งอาการทั่วไปที่พบได้บ่อยมี 

• มีผื่นขึ้นบริเวณผิวหนังที่ได้รับแสงแดด โดยเฉพาะบริเวณจมูกและแก้ม
• มีไข้ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตามร่างกาย
• ผมร่วงมากขึ้น
• มีอาการอักเสบ ปวด บวมตามข้อ
• ไวต่อแสงแดด 
• ข้อติด แข็ง ฝืด 
• หายใจลำบาก
• ตาแห้ง ปากแห้ง 
• ปวดข้อ 
• เบื่ออาหาร 
• เกิดผื่นผิวหนังตามใบหน้า แขน ขา ที่อยู่บริเวณนอกเสื้อผ้า 
• มีสภาวะเลือดจาง เม็ดเลือดขาวต่ำ เกล็ดเลือดต่ำ ถ้าโรครุนแรงอาจมีเม็ดเลือดแดงแตก ปอดอักเสบ ไตอักเสบ 

 

ภาวะแทรกซ้อนที่เสี่ยงต่อการเสียชีวิต

• หัวใจและสมอง เช่น กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง หรือความจำเสื่อม 
• ระบบเลือด เช่น ภาวะโลหิตจาง การติดเชื้อในกระแสเลือด 
• ไต เกิดอาการไตอักเสบ มีปัสสาวะมีเลือดปนหรือมีฟองมากผิดปกติ
• ปอด เยื่อบุรอบปอดอักเสบ 

 

วิธีการรักษาโรคแพ้ภูมิตัวเอง SLE ทำได้อย่างไร?

โรคภูมิแพ้ตัวเอง SLE เป็นโรคเรื้อรังที่ไม่สามารถให้หายขาดได้ แต่สามารถควบคุมให้อาการสงบได้ ซึ่งวิธีการรักษาจะแบ่งตามระดับอาการ ดังนี้  อาการไม่รุนแรงมาก แพทย์จะให้ยาเพื่อช่วยบรรเทาตามอาการ อาการรุนแรง เสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนในอวัยวะอื่นๆ จำเป็นต้องใช้ยากดภูมิต้านทานเพื่อช่วยควบคุมโรคให้สงบ