รู้ก่อนฉีด วัคซีนไข้เลือดออกมีผลข้างเคียงหรือไม่ อย่างไร?

"ไข้เลือดออก" เป็นโรคติดต่อร้ายแรงที่เกิดจากเชื้อไวรัสเดงกี พบได้บ่อยในเขตร้อนและเขตกึ่งร้อนทั่วโลก ซึ่งในประเทศไทยพบผู้ป่วยไข้เลือดออกเป็นจำนวนมากทุกปี วัคซีนไข้เลือดออกเป็นวิธีการป้องกันโรคไข้เลือดออกที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งสามารถช่วยลดอัตราการป่วยและเสียชีวิตจากโรคไข้เลือดออกได้ แต่หลายคนก็เกิดข้อสงสัยว่าการฉีดวัคซีนไข้เลือดออกจะทำให้เกิดผลข้างเคียงหรือไม่ ซึ่งเราจะพาไปไขคำตอบกันในบทความนี้
 

วัคซีนไข้เลือดออกในปัจจุบันมี 2 ชนิด ได้แก่

• วัคซีน DENGVAXIA ผลิตโดยบริษัท Sanofi Pasteur ผลิตจากเชื้อไวรัสเดงกีสายพันธุ์ 1-4 ที่อ่อนฤทธิ์แล้ว ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ 3 เข็ม ห่างกัน 6 เดือน
• วัคซีน QDENGA ผลิตโดยบริษัท Takeda Pharmaceuticals ผลิตจากเชื้อไวรัสเดงกีสายพันธุ์ 1-4 ที่อ่อนฤทธิ์แล้ว ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ 2 เข็ม ห่างกัน 3 เดือน

ทั้ง 2 ชนิดเป็นวัคซีนไข้เลือดออกที่มีความปลอดภัย โดยผลข้างเคียงจากการฉีดที่พบได้ทั่วไป ได้แก่

• อาการปวด บวม แดง บริเวณที่ฉีด
• ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย
• มีไข้ต่ำๆ

นอกจากนี้การฉีดวัคซีนไข้เลือดออกอาจมีผลข้างเคียงที่รุนแรง ซึ่งพบได้น้อยมาก เช่น อาการแพ้วัคซีน ภาวะช็อกจากวัคซีน

อาการข้างเคียงที่พบได้ทั่วไป
การฉีดวัคซีนไข้เลือดออกอาจมีผลข้างเคียงที่พบได้ทั่วไปหลังฉีดวัคซีน ได้แก่

• อาการปวด บวม แดง บริเวณที่ฉีด อาการเหล่านี้มักหายไปเองภายใน 1-2 วัน
• ปวดศีรษะ ปวดกล้ามเนื้อ อ่อนเพลีย อาการเหล่านี้มักหายไปเองภายใน 1-3 วัน
• มีไข้ต่ำๆ อาการเหล่านี้มักหายไปเองภายใน 1-2 วัน

ผลข้างเคียงที่รุนแรง
การฉีดวัคซีนไข้เลือดออกอาจมีผลข้างเคียงรุนแรงที่พบได้น้อยมากหลังฉีด ได้แก่

• อาการแพ้วัคซีน อาการแพ้วัคซีนอาจแสดงออกได้หลายอาการ เช่น ผื่นลมพิษ หายใจลำบาก หน้าบวม ปากบวม คอบวม อาเจียน เวียนศีรษะ หากมีอาการเหล่านี้หลังฉีดวัคซีน ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
• ภาวะช็อกจากวัคซีน ภาวะช็อกจากวัคซีนเป็นภาวะที่รุนแรงและอาจถึงแก่ชีวิตได้ อาการของภาวะช็อกจากวัคซีน ได้แก่ ความดันโลหิตต่ำ ชีพจรเต้นเร็ว เหงื่อออก หายใจลำบาก หากมีอาการเหล่านี้หลังฉีดวัคซีน ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

ข้อควรระวังก่อนฉีดวัคซีนไข้เลือดออก
ก่อนฉีดวัคซีนไข้เลือดออก ควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากมีประวัติแพ้วัคซีน หรือแพ้สารใด ๆ เป็นประจำ หากอยู่ระหว่างตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร ควรปรึกษาแพทย์ก่อนฉีดวัคซีน

ข้อควรปฏิบัติหลังฉีดวัคซีนไข้เลือดออก
หลังฉีดวัคซีนไข้เลือดออก ควรสังเกตอาการผิดปกติที่อาจเกิดขึ้น หากมีอาการผิดปกติใด ๆ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

วัคซีนไข้เลือดออกเป็นวิธีการป้องกันโรคไข้เลือดออกที่มีประสิทธิภาพ ซึ่งสามารถช่วยลดอัตราการป่วยและเสียชีวิตจากโรคไข้เลือดออกได้ อย่างไรก็ตาม ควรศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับวัคซีนไข้เลือดออกอย่างละเอียดถึงผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้น เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจก่อนฉีดวัคซีน เพื่อให้สามารถประเมินถึงปัญหาที่อาจเกิดขึ้นและไม่ตื่นตระหนกไปก่อน