สี 'ครุฑ' บน 'โฉนดที่ดิน' แตกต่างกันอย่างไร รู้ไว้ ไม่โดนโกง

"โฉนดที่ดิน" เชื่อว่าหลายคน โดยเฉพาะมือใหม่ ที่กำลังจะซื้อบ้าน หรือ ที่ดิน คงไม่รู้ว่า โฉนดที่ดิน ที่เราเห็นกันอยู่บ่อยๆ แท้จริงแล้วมีหลากหลายประเภท แถมโฉนดที่ดินแต่ละประเภท ก็จะมีตรา "ครุฑ" ที่มีสีกำกับเอาไว้ ทั้ง ครุฑแดง ครุฑดำ และ ครุฑเขียว ซึ่งก็จะมีความสำคัญ และหน้าที่ที่แตกต่างกันออกไป แล้วแต่ละแบบแตกต่างกันอย่างไร และมีข้อควรระวังในการซื้อขายโอนกรรมสิทธิอย่างไรนั้น ลองอ่านกันในบทความนี้ได้เลย ป้องกันการถูกฉ้อโกงได้

 

 

 

โดยทั่วไปแล้วหลักๆ "โฉนดที่ดิน" จะมีด้วยกัน 4 ประเภท และแต่ละประเภท จะมีสีครุฑกำกับเอาไว้ ซึ่งก็จะมีความสำคัญ และหน้าที่ที่แตกต่างกันออกไป โดยมีรายละเอียด ดังนี้

 

ครุฑแดง (น.ส.4)

 

• เป็นเอกสารแสดงกรรมสิทธิที่ชัดเจนที่สุด ทุกคนส่วนใหญ่มีครอบครอง
• ผู้ถือครอง มีกรรมสิทธิ 100% มีสิทธิในการใช้สอย ทำกิน อยู่อาศัย และใช้ประโยชน์เต็มรูปแบบ 
• สามารถซื้อ ขาย โอน จำนอง ได้ ถูกต้องตามกฏหมาย
• มีระวางรูปถ่ายทางอากาศ รู้ตำแหน่ง เนื้อที่ ขอบเขตชัดเจน
• ส่วนใหญ่โฉนดในตัวเมืองเกือบทั้งหมดจะเป็นครุฑแดง
• โฉนดบางฉบับเรียกว่า โฉนดหลังแดง จะเป็นเอกสาร นส.4 ระบุด้านหลังว่า ห้ามโอนภายใน 5-10 ปี
• ขอบเขต และขนาดที่ดิน “ชัดเจน”
• สิทธิหมดลงเมื่อถูกครอบครองปรปักษ์ติดต่อกันนาน 10 ปี

 

หมายเหตุ สิ่งที่ควรระวัง หมดสิทธิครอบครอง เมื่อผู้อื่นครอบครองอย่างเปิดเผยติดต่อกัน 10 ปี

 

ครุฑเขียว (น.ส.3 ก.)

 

• เป็นเอกสาร ไม่ใช่ "โฉนดที่ดิน" และไม่ถือเป็น "กรรมสิทธิ" 
• ผู้ถือครองมีสิทธิครอบครองเพื่อทำประโยชน์ในที่ดิน ซื้อขาย ให้เช่า ขับไล่ผู้บุกรุก
• เป็นหนังสือคำรับรองจากพนักงานเจ้าหน้าที่ ว่าเราได้ทำประโยชน์ในที่ดินนั้นๆ
• มีระวางรูปถ่ายทางอากาศ รู้ตำแหน่ง เนื้อที่ ขอบเขตชัดเจน
• คุณสมบัติใกล้เคียงกับโฉนด ซื้อ-ขาย จำนองธนาคารได้ ถูกต้องตามกฎหมาย และสามารถไปยื่นเรื่องเปลี่ยนเป็นโฉนดที่ดินได้ในอนาคต (ครุฑแดง)
• สามารถยื่นเรื่องเปลี่ยนเป็นโฉนดที่ดินได้
• สิทธิหมดลงเมื่อถูกครอบครองปรปักษ์ติดต่อกัน 1 ปี

 

หมายเหตุ สิ่งที่ควรระวัง หมดสิทธิครอบครอง เมื่อผู้อื่นครอบครองอย่างเปิดเผยติดต่อกัน 1 ปี

 

 

ครุฑดำ (น.ส./น.ส.3 ข.)

 

• เป็นหนังสือรับรองจะแสดงถึงสิทธิการครอบครองของเจ้าของ แต่ยังไม่ได้รับการรับรองอย่างเป็นทางการ 
• ไม่มีระวางรูปถ่ายทางอากาศที่แน่ชัด
• ซื้อขายต้องรอประกาศจากราชการ 30 วัน
• ผู้ถือครองมีสิทธิครอบครองเพื่อทำประโยชน์ในที่ดิน ซื้อขาย ให้เช่า ขับไล่ผู้บุกรุก
• สามารถซื้อ ขาย โอน จำนอง ได้ แต่ต้องรังวัดที่ดิน และรอประกาศจากทางราชการ 30 วัน
• สามารถยื่นเรื่องเปลี่ยนเป็นโฉนดที่ดินได้
• ขอบเขต ขนาดที่ดิน “ไม่ชัดเจน”
• สิทธิหมดลงเมื่อถูกครอบครองปรปักษ์ติดต่อกัน 1 ปี

 

สำหรับความแตกต่างของทั้ง 2 ประเภทย่อยนี้ จะต่างกันที่หน่วยงานที่มีอำนาจการออกหนังสือ กล่าวคือ นส. 3 จะออกโดยนายอำเภอท้องที่ ส่วน นส. 3 ข เจ้าหน้าที่ที่ดินจะเป็นผู้ออกให้ แต่จะถือว่ายังไม่ได้รับรองอย่างเป็นทางการ

 

 

ครุฑสีน้ำเงิน (ส.ป.ก.4-01)

เอกสารที่ออกให้เจ้าของมีสิทธิในการทำเกษตรกรรม หรือที่เรียกกันอย่างเป็นทางการว่า หนังสืออนุญาตให้เข้าทำประโยชน์ในเขตปฏิรูปที่ดิน ซึ่งมีข้อจำกัดว่า “ห้ามผู้ใดซื้อ ขาย โอน นอกจากทายาทเจ้าของสิทธิ์เท่านั้น” โดยทั่วไปแล้วโฉนดที่ดินประเภทนี้ จะออกให้กับเกษตรกรที่มีฐานะยากจน ครอบครัวละไม่เกิน 50 ไร่

 

อย่างไรก็ตาม ทั้งหมดนี้เป็นข้อควรรู้ เกี่ยวกับบรรดาสีของครุฑ บนโฉนดที่ดินแต่ละสีกันไปแล้ว ต่อไปหากต้องไปติดต่อ หรือดำเนินการจัดการที่ดิน ก็จะได้มีความรู้ในการดำเนินการ โดยไม่นำไปใช้ผิดประเภท ให้ต้องเสียสิทธิที่พึงมีกัน

 

 

 

 

ขอบคุณข้อมูลจาก Isara Property