เรียนรู้หัวอก "ชาวนา" นักค้นคว้าแห่งท้องทุ่ง | คมชัดลึก

  เช่นเดียวกับที่บางคนอาจจะไม่เคยเห็นไม่เคยสัมผัสต้นข้าวจริงๆ ด้วยเหตุผลนี้เอง มิวเซียมสยาม โดยสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ จึงร่วมกับ สถาบันอาศรมศิลป์สร้างสรรค์ จัดนิทรรศการชั่วคราวกลางแจ้งชุดใหม่เรื่อง “โนว์-ฮาว! ชาวนา นักค้นคว้าแห่งท้องทุ่ง” ขึ้น เพื่อให้คนไทยเกิดความรู้ความเข้าใจและตระหนักในคุณค่าของข้าวไทย ตลอดจนเรียนรู้ภูมิปัญญาวิถีชีวิตความเป็นอยู่ ซึ่งถือเป็นรากเหง้าทางวัฒนธรรมที่หยั่งรากลึกในสังคมไทยมาช้านาน

 ในฐานะเจ้าของสถานที่ ราเมศ  พรหมเย็น ผู้อำนวยการสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ (สพร.)  กล่าวว่า สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ หรือ สพร. ได้ตระหนักเห็นถึงความสำคัญของข้าว ชาวนา และวิธีการผลิตที่มีต่อวิถีการดำรงชีวิตของคนไทยมาตั้งแต่อดีต จึงได้ร่วมมือกับสถาบันอาศรมศิลป์นำเรื่องราวของข้าวและชาวนามาสร้างสรรค์เป็นนิทรรศการชั่วคราวชุดใหม่เรื่อง “โนว์-ฮาว! ชาวนา นักค้นคว้าแห่งท้องทุ่ง” โดยจำลองบริเวณด้านหน้าอาคารมิวเซียมสยามให้เป็นแปลงนาข้าว จัดแสดงขั้นตอนในการปลูกและเครื่องมือเครื่องใช้ของชาวนาที่ใช้หลักวิทยาศาตร์ด้านกลศาสตร์มาจัดตั้งไว้ใจกลางเมือง  "นิทรรศการชุดนี้มุ่งเน้นให้ผู้ชมได้รับทราบถึงภูมิปัญญาของชาวนาไทยในอดีตที่ได้คิดประดิษฐ์เครื่องมือเครื่องใช้ชนิดต่างๆ มาใช้ในกระบวนการปลูกข้าว

 นับตั้งแต่ขั้นตอนการทดน้ำเข้านา การไถเพื่อเตรียมดิน การเพาะหว่านเมล็ดข้าว การปักดำต้นกล้า การดูแลรักษา การเก็บเกี่ยว และฝัดสีข้าว เป็นต้น นำเสนอโดยให้ผู้ชมได้ฝึกทักษะการเรียนรู้ด้วยตนเองการมีปฏิสัมพันธ์กับชุดนิทรรศการ ทั้งนี้ สพร. ตั้งเป้าว่านิทรรศการนี้จะสามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายคนไทยทุกกลุ่มได้เป็นอย่างดี รวมถึงชาวต่างชาติจะได้เรียนรู้และเข้าถึงวัฒนธรรมข้าวของไทยได้อีกรูปแบบหนึ่ง ซึ่งผู้เข้าชมนิทรรศการนี้จะได้ทราบถึงภูมิปัญญาท้องถิ่น ซึมซับคุณค่าของข้าวที่มีต่อตนเองและวัฒนธรรมไทย ตลอดจนตระหนักถึงคุณค่าของข้าวซึ่งเป็นจิตวิญญาณของคนไทย และเรียนรู้กลไลในเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ พร้อมได้ลงมือปฏิบัติด้วยตัวเองอย่างใกล้ชิด" ผอ.สพร.กล่าว

 ขณะที่ ศาสตราจารย์ระพี สาคริก นายกสภาสถาบันอาศรมศิลป์ กล่าวว่า  ที่มาของความร่วมมือในการสร้างสรรค์นิทรรศการชุดนี้ เกิดมาจากแนวคิดของสถาบันอาศรมศิลป์ ที่มุ่งสร้างสรรค์กระบวนการเรียนรู้ที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงคุณภาพของผู้เรียนอย่างแท้จริง ด้วยการเรียนรู้ทั้งศาสตร์และศิลป์อย่างเป็นองค์รวม เชื่อมโยงถึงการขัดเกลาตนเองให้มีคุณค่า และพัฒนาศักยภาพการเรียนรู้สูงสุด ซึ่งสอดคล้องกับทางมิวเซียมสยามที่มุ่งสร้างและพัฒนาแหล่งเรียนรู้ที่จะบ่มเพาะเด็กและเยาวชนไทยให้เป็นผู้ใฝ่รู้ อันจะนำไปสู่การสร้างสรรค์สังคมแห่งการเรียนรู้ รองรับการพัฒนาประเทศไทยอย่างยั่งยืนต่อไป

 "ในส่วนบทบาทของสถาบันอาศรมศิลป์ต่อนิทรรศการนี้ คือการเป็นที่ปรึกษาให้แก่มิวเซียมสยามและเป็นผู้ให้ข้อมูลในด้านต่างๆ อาทิ เรื่องภูมิปัญญาพื้นถิ่นและการจัดการองค์ความรู้ เพื่อสร้างความร่วมมือในการศึกษา ค้นคว้า และวิจัยเกี่ยวกับเครื่องมือเครื่องใช้ในการปลูกข้าว โดยนำหลักกลศาสตร์มาวิเคราะห์ รวมทั้งรวบรวมเครื่องมือเครื่องใช้อันเกี่ยวเนื่องกับการปลูกข้าว เพื่อมาจัดแสดงในนิทรรศการ ตลอดจนการจัดทำ ประกอบติดตั้งงานโครงสร้าง งานภูมิทัศน์ งานจำลองวัตถุจัดแสดงประกอบการเรียนรู้ จนแล้วเสร็จ สถาบันอาศรมศิลป์คาดหวังว่า การร่วมจัดนิทรรศการในครั้งนี้จะช่วยให้ผู้เยี่ยมชมนิทรรศการนี้ตระหนักถึงภูมิปัญญาพื้นถิ่น เกิดการเรียนรู้ขั้นตอนการปลูกข้าว กลไกในเครื่องมือเครื่องใช้ต่างๆ ที่เกี่ยวเนื่องกับการปลูกข้าว โดยมีการทดลองให้เห็นในสถานที่จัดงานอย่างใกล้ชิด" ศาสตราจารย์ระพี กล่าว

 ร่วมซึมซับและสัมผัสปรากฏการณ์นิทรรศการ “โนว์-ฮาว!ชาวนา นักค้นคว้าแห่งท้องทุ่ง” ตั้งแต่วันนี้ถึง 25 กันยายน บริเวณหน้าอาคารนิทรรศการถาวร  มิวเซียมสยาม 10 โมงเช้าถึง 6 โมงเย็น (เว้นวันจันทร์) เข้าชมฟรี! สอบถามเพิ่มเติม โทร. 0-2225-2777