
วิจัยสารเคลือบ"เมล็ดพันธุ์" เก็บนาน6เดือน-อัตรารอด90%
จากปัญหาเกษตรกรผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ผักประสบปัญหาการเข้าทำลายของโรคและแมลงศัตรูพืช ทำให้พืชเจริญเติบโตผิดปกติ ส่งผลกระทบต่อปริมาณและคุณภาพของผลผลิต เกษตรกรจึงจำเป็นต้องใช้สารเคมีป้องกัน โดยวิธีหนึ่งคือใช้สารกำจัดเชื้อราคลุกเมล็ดพันธุ์ก่อนปลูก ทว่าการคลุกนั้น
จากปัญหาดังกล่าว รศ.ดร.บุญมี ศิริ และ น.ส.ธิดารัตน์ แก้วคำ นักศึกษา สังกัดภาควิชาพืชศาสตร์และทรัพยากรการเกษตร คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น จึงได้ร่วมกัน พัฒนาสูตรสารเคลือบและวิธีการเคลือบที่ใช้กับพืชตระกูลแตง เพื่อใช้ในธุรกิจผลิตเมล็ดพันธุ์ รวมทั้งศึกษาคุณภาพของเมล็ดพันธุ์พืชตระกูลแตงหลังจากการเคลือบเมล็ด และอายุการเก็บรักษาในภาชนะบรรจุและสภาพแวดล้อม
"เทคโนโลยีการเคลือบเมล็ดพันธุ์สามารถที่จะลดปริมาณการใช้สารเคมีในช่วงระยะต้นกล้า และเพิ่มประสิทธิภาพในการป้องกันโรคและแมลงให้แก่เมล็ดพันธุ์ที่ปลูกได้ เนื่องจากกระบวนการเคลือบเมล็ดพันธุ์นั้นสามารถทำให้สารยึดเกาะติดแน่นบนผิวเมล็ด โดยมีพอลิเมอร์เป็นตัวยึดเกาะกับผิวเมล็ด นอกจากนี้ยังสามารถใส่สารป้องกันโรคและแมลงผสมในตัวสารเคลือบเมล็ดพันธุ์ได้อีกด้วย" รศ.ดร.บุญมี ศิริ กล่าว
พร้อมกล่าวว่า งานวิจัยนี้ได้ทำการทดสอบเคลือบเมล็ดพันธุ์แตงกวาลูกผสมของบริษัทที่ร่วมวิจัยด้วยพอลิเมอร์ชนิดที่สามารถละลายน้ำได้ โดยศึกษาขั้นตอน วิธีการเคลือบเมล็ดพันธุ์แตงกวา แต่ยังคงดำเนินการศึกษาในตัวพอลิเมอร์ที่ต้องค้นหาว่าพอลิเมอร์ตัวไหนมีความเหมาะสมที่สุดในการเคลือบ อีกทั้ง ได้ตรวจสอบคุณภาพของเมล็ดพันธุ์แตงกวา และเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ เพื่อศึกษาถึงคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ที่ผ่านการเคลือบหลังจากการเก็บรักษา
รศ.ดร.บุญมี ศิริ บอกว่า วิธีการเคลือบเมล็ดพันธุ์เริ่มจากการเตรียมสารเคลือบเมล็ดพันธุ์ มีส่วนผสมประกอบด้วย โพลีเอทิลีน ไกลคอล 600 (Polyethylene glycol 600) สารก่อฟิล์ม ทัลคัม (Talcum) ไททาเนียมไดออกไซด์ (TiO2) และสี
"เมื่อได้สารเคลือบแล้วจึงนำมาประเมินผลในลักษณะต่างๆ เช่น ค่า pH ความหนืดของสารเคลือบ ก่อนนำไปเคลือบเมล็ดพันธุ์ด้วยเครื่องเคลือบ SKK08 จากนั้นนำเมล็ดเคลือบสารไปลดความชื้นด้วยเครื่องลดความชื้นแบบลมแห้ง แล้วจึงนำไปตรวจสอบคุณภาพเมล็ดพันธุ์ด้วยวิธีการต่างๆ ได้แก่ การงอกของเมล็ดพันธุ์ที่เพาะในห้องปฏิบัติการ การงอกของเมล็ดพันธุ์ที่เพาะในสภาพโรงเรือน ดัชนีการงอก ความชื้นของเมล็ดพันธุ์หลังจากการเคลือบ"
ผลการศึกษาทดลองการเคลือบเมล็ดพันธุ์แตงกวาลูกผสม พบว่าเมล็ดพันธุ์ที่เคลือบด้วยพอลิเมอร์ชนิดละลายน้ำมีเปอร์เซ็นต์การงอกที่เพาะในสภาพห้องปฏิบัติการและในสภาพโรงเรือน มีค่าเปอร์เซ็นต์การงอกร้อยละ 85-90% ส่วนอายุการเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ที่ผ่านการเคลือบจะเก็บได้นาน 6 เดือน และยังมีเปอร์เซ็นต์การงอกอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานคือร้อยละ 80-90%
น.ส.ธิดารัตน์ กล่าวว่า จากผลการทดลองข้างต้นถือว่ายังไม่บรรลุตรงตามวัตถุประสงค์ที่ต้องการ ดังนั้น ทีมผู้วิจัยจึงได้มีการศึกษาในส่วนพอลิเมอร์ที่จะนำมาใช้เคลือบเพิ่มเติม โดยได้รับการสนับสนุนเรื่องสถานที่ทดลองและเมล็ดพันธุ์จากผู้ร่วมให้ทุนคือบริษัท เอ.จี.ยูนิเวอร์แซล จำกัด
เธอกล่าวว่า งานทดลองชิ้นนี้มีประโยชน์ต่ออุตสาหกรรมการผลิตเมล็ดพันธุ์ในประเทศไทย เนื่องจากผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์สามารถนำสารเคลือบ วิธีการเคลือบที่ได้จากการงานทดลองชิ้นนี้ไปประยุกต์ใช้จริงกับการผลิตเมล็ดพันธุ์ในขั้นตอนการปรับปรุงสภาพเมล็ดพันธุ์ได้ ถือเป็นการยกระดับคุณภาพตัวสินค้า ซึ่งผลการวิจัยนี้เชื่อว่าจะลดการนำเข้าสารเคลือบจากต่างประเทศได้ในอนาคต