
เป็นคนแบบไหน?
ศัพท์ภาษาไทยที่ใช้กับสิ่งเลวร้ายเราใช้คำว่า โทษ ถ้าอารมณ์เลวร้าย เราใช้คำว่า โทสะ ยังมีคำว่า ทุ เช่น การดูถูกใช้คำว่า ทุเรศ
แต่ยังมีอีกศัพท์หนึ่งซึ่งใช้กับพฤติกรรมของคน โดยขึ้นหน้าคำด้วยคำว่า “ทร = อ่านว่า ทอ-ระ” คำคำนี้แสดงพฤติกรรมด้านเลวของมนุษย์ที่แตกต่างกัน คือ
ทรพล คือ คนจนมากๆ จนกำลัง จนเงินทอง อาจเป็นเพราะบุญไม่ดี หรือ ไม่รักดี เช่น เรียกเฒ่าชราตาชูชกว่า เฒ่าทรพล
ทรลักษณ์ คือ คนรูปร่างอัปลักษณ์ ทั้งกอปรด้วยลักษณะของคนชั่วช้าสามานย์ และมีพฤติกรรมชั่ว คนชั่วสามานย์ เรียกว่า ถ่อยทรลักษณ์
ทรชน คือ คนประพฤติเลวด้วยการปล้น จี้ ขายยาเสพติด ทำความเดือดร้อนต่อสังคมประเทศชาติ
ทรพี คือ ควายตัวหนึ่งในเรื่องรามเกียรติ์ ที่มันฆ่าพ่อมันตาย ถ้าคนใดฆ่าพ่อ-แม่ หรือ ฆ่าผู้ที่เลี้ยงดูตนเองมา จึงถูกเรียกว่า ทรพี
ทรยศ คือ คนไม่ซื่อตรงต่อคนที่คบหา มีใจโลภ คดโกงเพื่อประโยชน์ เช่น เพื่อนแย่งแฟนเพื่อน อย่างนี้ก็เรียกว่า ทรยศ-หักหลัง
ทรราชย์ คือ คนที่รับราชการ หรือเกิดบนแผ่นดินใดๆ แต่ใส่ร้าย คิดร้าย เป็นไส้ศึก ล้มราชบัลลังก์ เพื่อตนเองจะได้ยิ่งใหญ่ หรือ คิดแค้นเพราะตนเองกระทำผิดแล้วถูกลงโทษ จึงล้างแค้นด้วยวิธีการต่างๆ ต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ คนประเภทนี้เรียกว่า "ทรราชย์"
นิยามของคำว่าทรราชในพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตสถาน พ.ศ.๒๕๒๕ ระบุถึงความหมายของ "ทรราช” ว่า เป็นคำนาม หมายถึง “ผู้ปกครองบ้านเมืองที่ใช้อำนาจตามอำเภอใจ ทำความเดือดร้อนทารุณให้แก่ผู้อยู่ใต้การปกครองตน เรียกลัทธิเช่นนั้นว่า ทรราชย์ หรือ ระบบทรราช
ส่วน พจนานุกรมศัพท์สังคมวิทยา อังกฤษ-ไทย ฉบับราชบัณฑิตสถาน ๒๕๒๔ หากเปิดไปที่คำว่า tyranny จะแปลว่า ทรราชย์ ระบบทรราช หมายถึง การใช้อำนาจโดยพลการ แบบรวบอำนาจเอาไว้แต่ผู้เดียว และโดยปกติเป็นไปในทางที่โหดร้ายทารุณ ทั้งนี้ไม่ว่าจะได้อำนาจนั้นมาด้วยวิธีใด เป็นการใช้อำนาจโดยไม่ถูกจำกัดด้วยกฎหมาย หรือรัฐธรรมนูญ และไม่คำนึงถึงความรู้สึกของผู้อยู่ใต้อำนาจ
จงมองไปที่ตัวเราหรือมองคนทั่วๆ ไปว่าเป็นคนเลวประเภทไหน แต่ถ้าเลวได้หนึ่งอย่าง ความเลวอื่นๆ ก็จะตามมาเป็นขบวน ถ้าเลวสักสองสามเลวก็จะได้รับการขนานนามใหม่ว่า..."สัตว์นรกมาเกิด"
"พระราชวิจิตรปฏิภาณ (เจ้าคุณพิพิธ)"