
ลุยสวน"มะยงชิด"จ.นครนายก(จบ)ดูพิพิธภัณฑ์มีชีวิตที่"ศูนย์ภูมิรักษ์ฯ"
หลังสนุกสนานอย่างเต็มอิ่มกับแนวคิดที่แปลกใหม่ของลุงไสว ศรียา ปราชญ์ชาวบ้าน เจ้าของผลไม้แฟนซีที่สวนศรียา จากนั้นก็มุ่งหน้าสู่ศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติ ตั้งอยู่หลังเขื่อนขุนด่านปราการชล บ้านท่าด่าน ต.หินตั้ง อ.เมือง จ.นครนายก
บนเนื้อที่ 14-2-18 ไร่ เป็นที่ดินส่วนพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยมูลนิธิชัยพัฒนาและสมาคมนักเรียนเก่าวชิราวุธวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์ ได้สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ มีเจตจำนงที่จะถวายความจงรักภักดีประกอบกิจกรรมสนองพระราชดำริ เพื่อทำการพัฒนาให้เกิดประโยชน์สูงสุด สู่การเป็น “อาศรมปัญญา”
ปัจจุบันมีอาจารย์ปัญญา ปุลิเวคินทร์ เป็นผู้อำนวยการศูนย์ พร้อมเจ้าหน้าที่อีกหลายสิบชีวิตในการสนองงานตามแนวพระราชดำริทั้ง 4 ด้าน ประกอบด้วย การบริหารจัดการดิน การบริหารจัดการน้ำ การบริหารจัดการป่า และการบริหารจัดการมนุษย์ พร้อมพิพิธภัณฑ์ระบบแสง สี เสียง ซึ่งเป็นอาคารนิทรรศการที่จัดแสดงไว้ให้สำหรับผู้สนใจได้เยี่ยมชม
อาจารย์ปัญญาเล่าให้ฟังระหว่างนำทีมงาน "ท่องโลกเกษตร" เยี่ยมชมตามจุดต่างๆ ภายในศูนย์ว่า ศูนย์แห่งนี้เริ่มจากมูลนิธิชัยพัฒนาและสมาคมนักเรียนเก่าวชิราวุธวิทยาลัยในพระบรมราชูปถัมภ์ จัดซื้อพื้นที่จำนวน 14-2-18 ไร่ เมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2532 จากนั้นมีการพัฒนากิจกรรมที่แสดงให้เห็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริที่เป็นรูปธรรมชัดเจนและได้รับพระราชทานชื่อโครงการว่า "ศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติ" เมื่อวันที่ 14 ธันวาคม 2545 และเมื่อวันที่ 3 มิถุนายน 2551 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีได้เสด็จฯ รับมอบศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติจากสมาคมนักเรียนเก่าวชิราวุธวิทยาลัย พร้อมเปิดศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติอย่างเป็นทางการ
สำหรับกิจกรรมภายในศูนย์นั้นจะเป็นสถานที่รวบรวมภูมิความรู้กับความเพลิดเพลินไว้ด้วยกันในรูปแบบ "พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติมีชีวิต" ที่จัดแสดงแนวคิดและทฤษฎีการพัฒนาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ด้านการเกษตร การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม ปศุสัตว์ พลังงาน และการสาธิตความเป็นอยู่วิถีไทยด้วยเทคโนโลยีที่ทันสมัย เพื่อให้สัมผัสได้เป็นรูปธรรม ทั้งยังสามารถศึกษา ทดลอง เรียนรู้ด้วยตนเอง และต่อยอดความรู้ให้พึ่งพาตัวเองได้ สามารถใช้ภูมิปัญญาและความคิดสร้างสรรค์ไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ได้จริงในชีวิตประจำวัน
"เพื่อให้ง่ายต่อการเรียนรู้ เราจะจัดกลุ่มออกเป็นภาค เช่นภาคกลาง เราจำลองเป็นแปลงเกษตรทฤษฎีใหม่ เพราะส่วนใหญ่ที่ราบลุ่ม ภาคใต้เป็นพลังงานทดแทน มีปาล์มน้ำมัน ยางพารา เป็นพืชเศรษฐกิจหลัก อีสานก็เป็นอาชีพเสริมหรือปลูกพืชใช้น้ำน้อย ส่วนเหนือก็เน้นป่าต้นน้ำ เพื่อให้เห็นเป็นภาพรวมกว้างๆ เท่านั้นครับ" ผอ.ศูนย์กล่าวย้ำ ก่อนชี้ให้ดูวิธีการจัดการดินตามแนวพระราชดำริ คือต้องให้ดินห่มดิน ดินห่มหิน ดินจึงจะมีความอุดมสมบูรณ์ไปด้วยวัตถุอินทรีย์
ส่วนด้านนอกจะเป็นพื้นที่แปลงสาธิตแนวคิดและทฤษฎีต่างๆ มีทางเดินโดยรอบให้เข้าไปศึกษาทดลองและเรียนรู้ด้วยตนเอง เช่น แปลงป่า 3 อย่าง ประโยชน์ 4 อย่าง คือ ไม้ผล ไม้ฟืน ไม้ใช้สอย และประโยชน์ที่ 4 คือ มีป่าไม้ช่วยในการอนุรักษ์ดิน น้ำ และสิ่งแวดล้อม แปลงทฤษฎีแก้มลิง แม่แบบการแก้ปัญหาน้ำท่วมกรุงเทพมหานครและปริมณฑล
ถัดมาก็จะเป็นแปลงปลูกหญ้าแฝก ซึ่งช่วยปรับปรุงคุณภาพดินให้สามารถทำการเกษตรได้อย่างมีประสิทธิภาพ ป้องกันการชะล้างพังทลายของดิน และพัฒนาทรัพยากรดินให้เกิดแร่ธาตุและความชุ่มชื้น แปลงทฤษฎีใหม่ และจุดสาธิตเรื่องพลังงาน เช่น การผลิตกระแสไฟฟ้าจากถ่าน เครื่องผลิตไบโอดีเซล เครื่องผลิตแก๊สจากขยะ ที่จะได้ทั้งปุ๋ยน้ำชีวภาพและแก๊สไว้ใช้ในครัวเรือน ซึ่งสามารถนำไปใช้งานได้จริง การปลูกผักบนระเบียงและดาดฟ้า เส้นทางพืชสวนครัวและสมุนไพร เช่น เส้นทางแกงส้ม เส้นทางแกงเผ็ดและอีกหลายอย่าง
ศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติ จ.นครนายก จึงนับเป็นพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติที่มีชีวิตหรือมหาวิทยาลัยชีวิตสำหรับผู้สนใจแนวพระราชดำริตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงอย่างครบวงจร โดยท่องโลกเกษตร "คม ชัด ลึก" จัดทริปพิเศษพาผู้สนใจเยี่ยมชมศูนย์และอีกหลายแห่งในวันเสาร์ที่ 5 มีนาคมนี้
โปรแกรม"ท่องโลกเกษตร"กับคมชัดลึก
(เสาร์ที่ 5 มีนาคม 2554)
06.00 - พร้อมกันที่อาคารเนชั่น (หน้าร้านเซเว่นฯ) ถ.บางนา-ตราด (กม.4.5) บางนา กทม.
06.30 น. - ออกเดินทางไปจ.นครนายก
08.00 น. - ถึงสวนเกษตร 12 ถ.รังสิต-นครนายก (คลอง 12) ฟังบรรยายสรุปจากอ.ศุภชัย แสงดี เจ้าของสวนและเยี่ยมชมการทำประติมากรรมเหมือนไม้ดีไซน์และเทคนิคการจัดสวนหย่อม
09.30 น. - ถึงสวนนพรัตน์ของร.ต.ต.อำนวย หงษ์ทองหรือดาบอำนวย ประธานชมรมชาวสวนมะปรางหวาน จ.นครนายก รับฟังบรรยายสรุปการบริหารจัดการสวนและเทคนิคการทาบกิ่งมะยงชิด พร้อมลิ้มรสมะยงชิดสดๆ จากต้น
11.30 น. - ถึงยุทธศักดิ์ ไฮโดรฟาร์ม เยี่ยมชมแปลงผักไฮโดรโพนิกส์ รับฟังเทคนิคการปลูกจากเจ้าของสวน
12.00 น. - อิ่มอร่อยมื้อกลางวันกับหลากเมนูผักปลอดสารพิษที่ครัวไฮโดรฯ
13.00 น. - ถึงสวนศรียาของลุงไสว ศรียา ต้นแบบสวนผลไม้แฟนซีและเจ้าของรางวัลคนดีแทนคุณแผ่นดินปี 2552 ฟังบรรยายสรุปจากเจ้าของสวน
15.00 น. - ถึงศูนย์ภูมิรักษ์ธรรมชาติ ที่นำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดำริมาจำลองในรูปแบบต่างๆ พร้อมรับฟังบรรยายสรุปจากผู้อำนวยการศูนย์ อ.ปัญญา ปุลิเวคินทร์ และเดินชมแปลงทดลองตามจุดต่างๆ
16.30 - ไหว้สักการะพระพิฆเนศองค์ใหญ่ที่สุดในโลกเพื่อเป็นสิริมงคล
17.00 น.. - เดินทางกลับกรุงเทพฯ
18.30 น. - ถึงอาคารเนชั่นโดยสวสัดิภาพ
สนใจสอบถามรายละเอียดและสำรองที่นั่งได้ที่โทร.0-2338-3356-7, 08-9493-5772 (ค่าลงทะเบียน 1,819 บาท/รับเพียง 40 ท่าน)
สุรัตน์ อัตตะ