
นางนวลอพยพทำไมต้องมาที่บางปูทุกปี
ไม่รู้ว่านกพวกนี้ เขามาอยู่กันตั้งแต่เมื่อไหร่ แต่ก็เห็นมาตั้งแต่เด็กแล้ว...
“เมื่อก่อนสะพานนี้เขาทำด้วยไม้ เวลาคลื่นซัดมา น้ำก็พุ่งมาจากใต้สะพานเลยล่ะ”
“ตกลงว่ามันเป็นนก หรือมันเป็นเป็ดกันแน่ เดี๋ยวก็บิน เดี๋ยวก็ลงไปว่ายน้ำ...”
“โอ้โห....ทำไมนกเยอะอย่างนี้ล่ะ แล้วมันเหมือนกันหมดเลยหรือเนี่ยะ...”
เสียงนักท่องเที่ยวที่เดินอยู่บนสะพาน “สุขตา” ณ สถานตากอากาศบางปู จ.สมุทรปราการ พูดคุยกันถึงอดีตและปัจจุบันของบางปูที่ได้เห็นอยู่ตรงหน้า ในวันที่สถานตากอากาศบางปู ถูกใช้ให้เป็นพื้นที่จัดงาน “Bird’s Fair 2010” เมื่อวันที่ 20-21 พฤศจิกายนที่ผ่านมา ซึ่งถือเป็นงานรวมตัวครั้งสำคัญขององค์กรภาคเอกชนและภาครัฐจากหลากหลายที่มา แต่มีหัวใจอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมเหมือนกัน ได้รวมตัวกันเพื่อการแสดงออกในการช่วยกันดูแลรักษาธรรมชาติ ท่ามกลางกระแสการตัดไม้ทำลายป่า ที่ยังคงมีให้เห็นอย่างต่อเนื่อง
สถานตากอากาศบางปู แหล่งอาหารและที่พักสำคัญของเหล่านกนางนวลหลากสายพันธุ์ที่อพยพหนีหนาวมาทุกปี อยู่ในความรับผิดชอบของกรมพลาธิการทหารบก (กระทรวงอะไรน้า...) ที่มีนโยบายส่งเสริมและอนุรักษ์ป่าชายเลน และนกอพยพ ที่มาอาศัยพื้นที่ของสถานตากอากศบางปู เป็นที่หลบลี้ภัยหนาวและหาอาหาร ก่อนที่จะเดินทางต่อไปตามวิถีแห่งวงจรธรรมชาติ อีกทั้งสถานที่แห่งนี้ยังเป็นแหล่งพักผ่อนหย่อนใจที่สำคัญมาช้านาน
ในบริเวณที่จัดงาน “Bird’s Fair 2010” มีการออกร้าน การแสดงภาพถ่ายในรูปแบบนิทรรศการ ของหน่วยงานต่างๆ และที่สำคัญคือ การเสวนาเรื่องราวต่างๆ ทั้งเรื่องของป่าไม้, นก และสัตว์อื่นๆ เพื่อความเข้าใจที่ถูกต้องในการอนุรักษ์ เลี้ยงดู และรักษา ยามที่เพื่อนร่วมโลกเหล่านั้นเจ็บป่วย ซึ่งมีผู้เข้าร่วมสัมมนามากพอสมควร และที่ทำให้เกิดความหวังก็คือได้เห็นเยาวชนรุ่นใหม่ที่มีหัวใจรักษ์ธรรมชาติมาร่วมฟังและแสดงความคิดเห็น
นั่นเป็นสัญญาณที่ดีว่าเราสามารถฝากอนาคตในการดูแลธรรมชาติไว้กับพวกเขาได้
“การพบเห็นนกชนิดหนึ่งแม้เพียงตัวเดียวก็สามารถเรียนรู้และเข้าระบบนิเวศวิทยาของแต่ละพื้นที่นั้นๆ ได้ในระดับหนึ่ง” นี่คือความจริงที่สามารถพิสูจน์ได้ และเป็นความมหัศจรรย์อย่างหนึ่งว่าทำไมการอพยพหนีหนาวของนก จึงมี“สถานตากอากาศบางปู” เป็นจุดหมายที่เราสามารถพบเห็นได้ทุกปี
ผมเคยเล่นเกมจับผิดภาพจากตู้เกมคอมพิวเตอร์ที่มีวางอยู่ตามห้างสรรพสินค้า ซึ่งการเล่นต้องเสียเงินในการหยอดเหรียญเพื่อเล่นเกมดังกล่าว แต่เมื่อได้มาชมเหล่านกนางนวลอพยพที่บางปูแล้ว ผมได้เล่นเกมจับผิดที่สนุกที่สุด เพราะเป็นเกมที่ธรรมชาติให้มาโดยไม่เสียเงิน นั่นคือการจำแจกนกนางนวลอพยพ ที่ดูเหมือนกันว่าชนิดไหนเป็นนกนางนวลแกลบ, นกนางนวลธรรมดา, นางนวลขอบปีกขาว, นกรุ่นเด็ก หรือโตเต็มวัย หรืออยู่ในฤดูผสมพันธุ์
ผมเล่นเกมนี้โดยมีความสุขและได้สาระมากกว่าการโยนอาหารให้นกมาบินโฉบไปกินจากมือเพียงอย่างเดียว
สถานตากอากาศบางปู ไม่ใช่มีเพียงนกนางนวลอพยพเท่านั้น แต่ยังมีนกประจำถิ่นอีกมากมายหลายชนิด เช่น นกยางกรอกสายพันธุ์ต่างๆ, นกกินเปรี้ยว, นกเด้าดิน, นกกาน้ำเล็ก, นกยาง ฯลฯ ให้นักนิยมดูนกได้มาเดินศึกษาหาข้อมูล และความหลากหลายทางชีวภาพและระบบนิเวศของป่าชายเลน
ถึงแม้อากาศจะร้อนอยู่บ้างในตอนกลางวัน แต่ร้านอาหารของกรมพลาธิการทหารบกที่ตั้งอยู่สุดปลายสะพาน “สุขตา” ก็ยังเป็นแหล่งหลบร้อน พักเหนื่อย ให้ผู้มาเยือนได้นั่งจิบเครื่องดื่มเย็นๆ คลายร้อน หรือเลือกหาอาหารทะเลสดสดในราคาไม่แพงเป็นมื้อพิเศษนอกบ้าน รวมทั้งเหตุผลเรื่องระยะทางที่ไม่ไกลจากกรุงเทพฯ และการเดินทางก็สะดวกสบาย เพียงขับเลยเมืองโบราณไปเพียงเล็กน้อย แถมสถานที่จอดรถก็กว้างขวาง และเพียงพอ
สถานตากอากาศบางปูจึงเหมาะที่จะเป็นหนึ่งในสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ ที่มีองค์ความรู้จากธรรมชาติเป็นรางวัลสำหรับผู้มาเยือน
คนเราเมื่อมีความสุขก็อยากให้ความสุขอยู่กับเราให้นานที่สุด แต่หากเราเลือกที่จะเสพความสุขอย่างเดียวโดยไม่รักษาสิ่งที่สร้างความสุขให้อยู่กับเรา นั่นหมายความว่า ความเห็นแก่ตัวของเราทำให้ธรรมชาติและผู้อื่นเดือดร้อน
ทุกคนสามารถเป็นนักอนุรักษ์ได้ โดยเริ่มต้นจากการที่ไม่ทำตัวรบกวนป่าไม้ หรือสัตว์ป่า และสายน้ำ ผมจึงขอเชิญชวนทุกท่านใช้เวลาว่างพาครอบครัวพร้อมลูกหลานมาเที่ยวชมเหล่านกนางนวลอพยพ ณ “สถานตากอากาศบางปู” ซึ่งนอกจากจะได้ชมนกนางนวลมากมาย, ได้เล่นเกมกับธรรมชาติแล้ว ยังอาจจะเป็นปฐมบทที่สำคัญของการสร้างนักอนุรักษ์รุ่นใหม่ๆ และท่านอาจได้แรงบันดาลใจอื่นๆ จากความสุขที่ธรรมชาติหยิบยื่นให้อีกก็เป็นได้