
จักสาน"ผักตบชวา"บางตาแผ่น สินค้า"ติดดาว"ส่งขายต่างแดน
การคิดค้นนำผักตบชวามาทำเครื่องจักสานของชุมชนบ้านบางตาแผ่น ต.คลองวัว อ.เมือง จ.อ่างทอง เป็นการสร้างประโยชน์ทั้งทางตรงและทางอ้อม ด้วยการสร้างงาน สร้างอาชีพ และสร้างรายได้ให้แก่คนในชุมชนเป็นอย่างดี โดยการนำของ"ปราณี จันทวร" อดีตผู้ใหญ่บ้าน วัย 63 ปี ที่ปัจจุ
แม้กลุ่มจักสานนี้จะมีประวัติการดำเนินงานมาเพียงแค่ 2 ทศวรรษ แต่กลับมีการพัฒนาเติบโตก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว จนได้รับคัดเลือกให้เป็นหมู่บ้านโอท็อปต้นแบบของจังหวัดในปัจจุบัน ด้วยเหตุที่สมาชิกกลุ่มส่วนใหญ่มีพื้นฐานอย่างดีมาจากการจักสานไม้ไผ่และหวายเดิมอยู่แล้ว เมื่อวัตถุดิบที่เป็นไม้ไผ่และหวายเริ่มหายาก จึงหันมาใช้ผักตบชวาแทน ซึ่งเป็นวัตถุดิบที่หาได้ง่ายภายในท้องถิ่น ทั้งยังเป็นการกำจัดวัชพืชไปในตัวอีกด้วย
"กลุ่มได้ตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 6 กันยายน 2532 ตอนนั้นใช้ไม้ไผ่และหวายเป็นวัตถุดิบหลักในการผลิต พอปี 2544 ก็เปลี่ยนมาเป็นผักตบชวาแทน เพราะหวายและไม้ไผ่เริ่มหายาก ส่วนสมาชิกเริ่มแรก 14 คน จนถึงขณะนี้มีทั้งสิ้น 73 คน ส่วนใหญ่เป็นคนในชุมชนบางตาแผ่นนี่แหละ มีหุ้นอยู่จำนวน 7 หมื่นหุ้นและทุนหมุนเวียนประมาณ 5 แสนเศษ" ปราณี ย้อนอดีตให้ฟัง
เธอเผยต่อว่าในส่วนของการดำเนินงานนั้น จะทำในรูปของคณะกรรมการ มีการแบ่งหน้าที่กันอย่างชัดเจน ผักตบชวา ซึ่งเป็นวัตถุดิบหลักที่ใช้การผลิตนั้นจะรับซื้อมาจากชาวบ้านในราคากำละ 10 บาท แต่ละกำจะมีประมาณ 100 ต้น จากนั้นก็นำมาผึ่งแดดให้แห้ง ก่อนที่จะกระจายไปให้แก่สมาชิกของกลุ่มเพื่อแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ ตามความถนัดของแต่ละคน ส่วนค่าจ้างก็ขึ้นอยู่กับแต่ละชิ้นงาน ซึ่งก็ไม่เท่ากัน
ส่วนวิธีการทำเริ่มจากนำผักตบชวามาทำเป็นเส้นเปีย โดยจะต้องเลือกก้านที่ยาวพอสมควร ตัดใบออก ผึ่งแดดไม่จัดจนแห้งแล้วนำมาผ่าครึ่งหรือนำมาเผาสี่ส่วน จากนั้นก็นำมารีดไล่ฟองอากาศทีละเส้น ก่อนนำมาถักเป็นเส้นเปีย จึงจะสามารถนำไปจักสานขึ้นลวดลายเป็นผลิตภัณฑ์ในรูปแบบต่างๆ ซึ่งปัจจุบันผลิตภัณฑ์เครื่องจักสานผักตบชวาบ้านบางตาแผ่น ส่วนใหญ่จะเป็นกระเป๋า ตะกร้า แจกัน โคมไฟ ตลอดจนเครื่องใช้สอยและอุปกรณ์ตกแต่งบ้านในรูปแบบต่างๆ ส่วนราคามีตั้งแต่ 10 บาทไปจนถึงหลักพัน ขึ้นอยู่กับขนาด ลวดลายและความละเอียดประณีต
"ผลิตภัณฑ์ส่วนมากจะทำตามออเดอร์ ตลาดมีทั้งในและต่างประเทศ ถ้าเป็นในประเทศส่วนใหญ่จะไปขายตามงานต่างๆ แล้วก็มีพ่อค้าจากกรุงเทพฯ มารับซื้อเพื่อไปขายต่อ ที่วางขายหน้าร้านมีแห่งเดียวคือศูนย์โอท็อปเทศบาลเมืองอ่างทอง ส่วนต่างประเทศตอนนี้ก็มี ญี่ปุ่น อเมริกา สวีเดน อิตาลี และอีกหลายประเทศในยุโรป สวีเดนนี่เขาจะชอบเป็นรังนก อิตาลีจะสั่งแบบเสื่อยาว ส่วนญี่ปุ่นจะเป็นกระเป๋าแต่ไม่ต้องทาน้ำมันนะ เพราะเขาต้องการผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติจริงๆ ย่อยสลายง่าย" ปราณีเผยถึงมุมมองด้านการตลาดของกลุ่ม พร้อมการันตีผลิตภัณฑ์ของกลุ่มว่าเคยได้รับรางวัลโอท็อป 5 ดาวมาแล้วและยังเป็นที่ยอมรับในระดับนานาชาติ เห็นได้จากออเดอร์ที่เข้ามาในทุกๆ เดือน สนใจผลิตภัณฑ์ติดต่อ 08-9900-3474 ได้ตลอดเวลา
นับเป็นอีกก้าวของชุมชนบ้านบางตาแผ่นในการสร้างงาน สร้างอาชีพ ด้วยการทำผลิตภัณฑ์จักสานจากผักตบชวาสร้างรายได้ จนกลายเป็นสินค้าโอท็อป 5 ดาวชื่อดังของ จ.อ่างทอง ทุกวันนี้ สนใจผลิตภัณฑ์และเยี่ยมชมกิจกรรมของกลุ่ม วันอาทิตย์ที่ 1 สิงหาคม 2553 นี้ ท่องโลกเกษตร "คม ชัด ลึก" จัดทริปพิเศษดูกระบวนการผลิตทุกขั้นตอน โทร.0-2338-3356-7, 08-9493-5772 ทุกวันจันทร์ถึงศุกร์
"สุรัตน์ อัตตะ"