
"เจ็บแปล๊บที่หน้าอก"
ปอดอักเสบ ปอดบวม หรือที่รู้จักโดยทั่วไปว่า "นิวโมเนีย" คือ โรคที่เกิดจากการอักเสบของเนื้อปอด มักเกิดขึ้นเฉียบพลันทันที (Acute Pneumonia) โดยมีไข้สูง
บางครั้งหนาวสั่น ไอบ่อย บางรายมีเสมหะสีเหลือง หรือมีเลือดปน หายใจตื้น และเร็ว จนบางครั้งหอบเหนื่อย อาจจะเจ็บหน้าอก ภาพถ่ายจากรังสีทรวงอกพบเงาทึบที่เนื้อปอด หากเป็นรุนแรง หรือรักษาไม่ทัน อาจช็อก ซึม หรือมีจุดเลือดออกใต้ผิวหนัง หรือเลือดออกง่าย การทำงานของระบบหายใจ และไต ล้มเหลว ทำให้เสียชีวิตได้
สาเหตุ
เกิดจากมีเชื้อโรค หรือสารเคมี เข้าไปทำให้มีการอักเสบของปอด ที่สำคัญ ได้แก่
1.เชื้อแบคทีเรีย เป็นสาเหตุส่วนใหญ่ของโรคนี้ พบบ่อยและรักษาได้ง่าย ได้แก่ เชื้อปอดบวม (นิวโมค็อกคัส) ที่พบน้อยแต่ร้ายแรง ได้แก่ เชื้อสแตฟฟีโลค็อกคัส สเตรปโตค็อกคัส เคล็บซิลลา
2.เชื้อไวรัส เช่น หัด ไข้หวัดใหญ่ อีสุกอีใส ฯลฯ
3.เชื้อไมโคพลาสมา ซึ่งทำให้ปอดอักเสบ มักจะไม่มีอาการหอบอย่างชัดเจน
4.เชื้อรา พบได้ค่อนข้างน้อย แต่รุนแรง
5.สารเคมีที่พบบ่อย ได้แก่ น้ำมันก๊าด ซึ่งผู้ป่วยสำลักเข้าไปในปอด มักจะเป็นที่ปอดข้างขวา มากกว่าข้างซ้าย
การติดต่อ
อาจติดต่อได้ทางหนึ่งทางใด เช่น ทางเดินหายใจ โดยการไอ จาม หรือหายใจรดกัน การสำลักเอาสารเคมี หรือเศษอาหารเข้าไปในปอด แพร่กระจายไปตามกระแสเลือด เช่น การฉีดยา ให้น้ำเกลือ การอักเสบในอวัยวะส่วนอื่น เป็นต้น
อาการ
มักเกิดขึ้นทันทีทันใดด้วยอาการไข้สูง (อาจจับไข้ตลอดเวลา) หนาวสั่น (โดยเฉพาะในระยะที่เริ่มเป็น) และหายใจหอบ ในระยะแรกอาจมีอาการไอแห้งๆ ไม่มีเสมหะ ต่อมาเสมหะขุ่นข้นออกสีเหลืองหรือเขียว สีสนิมเหล็กหรือมีเลือดปน ในเด็กโต และ ผู้ใหญ่ อาจมีอาการเจ็บแปล๊บในหน้าอกเวลาหายใจเข้าหรือเวลาไอแรงๆ บางครั้งอาจปวดร้าวไปที่หัวไหล่ สีข้างหรือท้อง ในเด็กเล็ก อาจมีอาการปวดท้อง ท้องอืด ท้องเดิน อาเจียน กระสับกระส่ายหรือชัก
ผู้ที่มีโอกาสเป็นปอดบวม
มักเป็นผู้ที่มีภูมิต้านทานต่ำ เด็กอายุระหว่าง 6 เดือน ถึง 3 ปี หรือผู้ที่มีอายุมากกว่า 60 ปี ขึ้นไป ผู้ที่สูบบุหรี่ อดนอน พักผ่อนไม่เพียงพอ และผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง
การรักษา
1.รายที่เริ่มเป็น ยังไม่มีอาการหอบ ให้ดื่มน้ำมากๆ ใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดตัวเวลามีไข้สูง ให้ยาลดไข้ และให้ยาปฏิชีวนะ ถ้าไอมีเสมหะ ให้กินยาขับเสมหะ ถ้าอาการดีขี้นใน 3 วัน ควรให้ยาปฏิชีวนะต่อไปอีก 1 สัปดาห์ ถ้าไม่ดีขึ้น หรือมีอาการหอบ ควรพาไปโรงพยาบาล
2.ถ้ามีอาการหอบ หรือสงสัยมีอาการแทรกซ้อนอื่นๆ รีบให้ยาปฏิชีวนะ แล้วส่งโรงพยาบาลด่วน หากรักษาไม่ทัน อาจตายได้ ถ้ามีภาวะขาดน้ำ ควรให้น้ำเกลือ
การป้องกันโรคปอดบวม
ปอดบวมที่เกิดจากเชื้อเสตร็ป นิวโมเนียอี สามารถเสริมการป้องกันให้ดียิ่งขึ้น โดยการฉีดวัคซีนป้องกัน เพื่อลดอัตราการเกิดปอดบวมฉับพลัน โรคติดเชื้อในกระแสโลหิต โรคติดเชื้อในระบบประสาท และอวัยวะอื่นๆ ได้จากเชื้อชนิดนี้
โรงพยาบาลยันฮี
โทร.0-2879-0300