กินเพื่อ..."บำรุงหรือบำเรอ" | คมชัดลึก

  จากคำสอนของพระพุทธเจ้า พระสงฆ์ท่านจึงมีวิธีพิจารณาเวลาท่านจะฉันภัตตาหารก็ต้องพิจารณาก่อน "ปะฏิสังขา   โยนิโส   ปิณฑะปาตัง ฯลฯ" 

 แต่ถ้าวันไหนลืมตัวไป ไม่ได้พิจารณา ก็ต้องตอนเย็นก่อนนอน เมื่อสวดมนต์ไหว้พระเสร็จต้อง "อัชชะ มะยา อะปัจจะเวกขิต์วา ยัง จีวะรัง ปะริภุตตัง ฯลฯ"     
 
 ตอนเช้าลืมพิจารณาก็ต้องย้อนกลับมาพิจารณาเรื่องการฉันมื้อที่แล้วกันใหม่ เพราะข้อเท็จจริงของการขบฉันนั้นเป็นไปเพื่อการกำจัดความหิว เพื่อให้ร่างกายดำรงอยู่ได้ ให้มีความแข็งแรง ไม่ใช่เพื่อบำเรอ แต่เพื่อเป็นการบำรุงร่างกายเท่านั้น

 ถ้ายังไม่หายอีกต้อง "ยะถา ปัจจะยัง ฯลฯ"
 ดังนั้นในกระบวนการกินเพียงอย่างเดียวพระพุทธเจ้าทรงให้พิารณาถึง ๓ หลักด้วยกัน คือ
 ๑.ขณะที่ฉันหรือกิน
 ๒.ถ้าลืมพิจารณาต้องย้อนกลับไปพิจารณาใหม่
 ๓.ถ้าท่านใจเพชรเด็ดขาดแล้ว ให้พิจารณาอีกแบบหนึ่งซึ่งแบบนี้ คือ "อาหาเร ปฏิกูลสัญญา" เป็นกรรมฐาน  

 ถ้าเราไม่ใจเด็ดจริงก็อย่าไปพิจารณาเป็นปฏิกูลนะท่าน เพราะถ้าเราพิจารณาแบบปฏิกูลแล้วเราจะกินไม่ลง เมื่อเรากินไม่ลงก็ควรพิจาณาง่ายๆ

 พระพุทธเจ้าทรงสอนว่า "สันโดด" ควรยินดีในสิ่งที่ตัวเองมี ตัวเองได้เฉพาะหน้าเท่านั้น "ภิกษุทั้งหลาย อาหารที่เธอขบฉันนี้แม้เพียงปลายข้าวที่เขาเอามาต้มกับน้ำผักดอง แต่ถ้าเธอมีสันโดด คือยินดีในสิ่งนั้น ก็ไม่แพ้อาหารมื้อละแสน"

 แท้ที่จริงแล้ว มนุษย์เรานั้น เมื่อมีกินแล้วต้องรู้จักการกินด้วย กินให้มีความสุข ท่านทั้งหลายลองเปรียบเทียบดู ทานข้าวที่บ้านกับทานข้าวที่วัด มันต่างกันขนาดไหน ทานข้าวที่วัดไม่มีโต๊ะนั่ง ต้องแบกะดิน ใส่กล่อง หรือใส่ถุงวางที่พื้น เอาช้อนขยักๆ ใส่ปาก มองดูแต่ละคนร่ำรายกันทั้งนั้น
 เอาเป็นว่า เรื่องกินมีข้อสรุปง่ายๆ อยู่ ๒ ประการ คือ
 "กินเพื่ออยู่" หมายถึง กินเพื่อให้มีชีวิตอยู่รอดเท่านั้น
 "อยู่เพื่อกิน" หมายถึง อยู่เพื่อจะกินอย่างเดียว อย่างอื่นไม่สน

"พระราชวิจิตรปฏิภาณ (เจ้าคุณพิพิธ) "