อิทธิพลของการออกแบบต่อมนุษย์
สภาพแวดล้อมมีผลต่อพฤติกรรมของมนุษย์ บรรยากาศรอบตัวมีผลต่อความรู้สึก อารมณ์ ส่งผลต่อการแสดงออก สิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติในโลกนี้ได้โอบอุ้มให้มนุษย์อยู่รอด ดำรงเผ่าพันธุ์มาหลายปี ลักษณะเฉพาะ ของมนุษย์ในแต่ละเผ่าพันธุ์ สังคมเกิดจากการบ่ม การได้รับอิทธิพลจากบริวารรอบตัวทั้งสิ้น ทั้งอากาศ, อุณหภูมิ, แรงดึงดูด, กระแสแม่เหล็กการกระทำจากดวงดาว, พลังงานนานาประเภทไปจากต้นไม้หน้าบาน ไปจนถึงผ้าคลุมเตียงและหมอนในห้องนอน
“เด็ดดอกไม้กระเทือนถึงดวงดาว” เป็นคำกล่าวที่ตอกย้ำให้เห็นถึงการมีส่วน มีอิทธิพลซึ่งกันและกันของสรรพสิ่งในโลก
การออกแบบสถาปัตยกรรม, การออกแบบสภาพแวดล้อมภายนอกและภายใน การออกแบบตกแต่งภายใน การออกแบบผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ภายในอาคาร การออกแบบยานพาหนะ ฯลฯ เป็นภูมิปัญญาของมนุษย์ที่สร้างสรรค์เพื่อการดำรงชีพอยู่อย่างมีคุณภาพ สิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นรอบตัวเหล่านี้อำนวยความสะดวกสบาย ความปลอดภัยและความสุนทรีย์ในการดำรงชีพที่จะต้องประกอบด้วยศาสตร์และศิลป์ บางอย่างในอดีตกลายเป็นวัฒนธรรม, สถานที่ศักดิ์สิทธิ์, สถานที่อนุรักษ์ชุมชน, สังคมเป็นสิ่งที่บันทึกเรื่องราวประวัติศาสตร์ในอดีตให้เราค้นคว้ามากมาย
ปัจจุบันการออกแบบมีอิทธิพลนอกเหนือจากการอำนวยความสะดวกสบายและความเป็นอยู่อย่างที่กล่าวมาข้างต้น โดยสามารถแยกแยะผลของการออกแบบที่ดีได้ดังนี้
1. การออกแบบเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์, สภาพแวดล้อม
การออกแบบที่ดีมีผลต่อรูปลักษณ์ ก่อเกิดลักษณะพิเศษความน่าสนใจ ความงดงามสะดุดสายตา กระตุ้นความรู้สึกเชิงบวกต่อผู้พบเห็น เช่น การออกแบบหีบห่อที่ดีจนทำให้สินค้าดูมีราคาน่าซื้อ น่าใช้ การออกแบบโทรศัพท์มือถือรุ่นใหม่ โดยวิเคราะห์กระแสความชอบของกลุ่มเป้าหมายจนกระตุ้นให้เกิดความนิยมและเลือกซื้อมากเป็นพิเศษ
การออกแบบบรรยากาศของโรงแรมแห่งหนึ่งทำให้ผู้เข้ามาพักรู้สึกดี มีความประทับใจจนต้องกลับมาพักอีกหลายครั้ง แม้ราคาจะแพงเพียงใดก็ตาม การออกแบบบรรยากาศและรูปลักษณ์สถาปัตยกรรมของโครงการเอ็นเตอร์เทนเม้นท์แห่งหนึ่งที่ทำให้กลุ่มลูกค้ากระปรี้กระเปร่าและนิยมมาใช้บริการมากจนล้นหลาม
2. การออกแบบทำให้เกิดความเจริญ และเกิดนวัตกรรมใหม่
แรงกระตุ้นอย่างหนึ่งที่ทำให้นักออกแบบ สร้างสรรค์งานออกแบบใหม่ๆ ให้แก่โลกเกิดจากหลายสถานการณ์ เช่น แรงกดดันจากความบกพร่องของผลิตภัณฑ์ แล้วเกิดเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่ที่แก้ไขความบกพร่องอย่างลงตัว หรือเกิดจากการหาข้อมูลความจำเป็นของมนุษย์ในอนาคต จนออกแบบเป็นนวัตกรรมใหม่ ต้นแบบต้นน้ำของโลก โดยเฉพาะช่วงวิกฤติในปัจจุบันมีแนวโน้มว่าจะเกิดผลงานใหม่น่าสนใจหลายโครงการ
3. การออกแบบสามารถกำหนดพฤติกรรมมนุษย์ใหม่ได้
ผลิตภัณฑ์ต่างๆ และสภาพแวดล้อมที่แตกต่างจากเดิมทำให้เกิดการเรียนรู้ ประสบการณ์ใหม่ๆ เช่น การออกแบบสวนสาธารณะแนวใหม่ๆ ที่มีเครื่องเล่น, เรียนรู้, สร้างเสริมปัญญาทำให้พฤติกรรมเด็กในชุมชนมี ปฏิสัมพันธ์ กันในเชิงบวก มีที่สำหรับสันทนาการ, นันทนาการ โดยการออกแบบที่ดีจะสามารถสร้างแรงจูงใจให้น่าใช้งาน ให้ประทับใจโดยจะต้องได้รับความปลอดภัยสูงสุด
อิทธิพลของงานออกแบบสามารถทำให้มนุษย์เกิดพฤติกรรมใหม่ๆ ของชิ้นงาน มีแรงกระทบทั้งกายและจิตใจ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสังคมต่อไป นักออกแบบสภาพแวดล้อมมีบทบาทที่ทำให้มนุษย์ตอบสนองอย่างที่ต้องการได้ เช่น กระตุ้นให้คนเดินไปในทางเดียวกัน กระทบให้คนรู้สึกกระปี้กระเปร่า, แอ็กทีฟ, กระตุ้นให้คนมีสมาธิ, หรือบางแห่งทำให้เกิดความรู้สึกเกรงกลัวต่อบาป สิ่งเหล่านี้เป็นจิตวิทยาสภาพแวดล้อมถ้ารู้จักนำมาใช้กับองค์กร, สถานที่ก็จะมีประโยชน์มากครับ
ในสัปดาห์หน้าผมจะนำแนวความคิดในการพัฒนาธุรกิจด้วยไอเดียออกแบบและความคิดสร้างสรรค์ใหม่ๆ มาเล่าให้ฟังโดยผมจะเดินทางไปแฟรงก์เฟิร์ต ประเทศเยอรมันนี งานแฟร์สำคัญด้านการตกแต่งที่นั่น วิกฤติเศรษฐกิจอย่างนี้เขายังกระตุ้นเศรษฐกิจกันอย่างเข้มข้น เมืองไทยน่าจะมีไอเดียดีๆ มากระตุ้นกันบ้างก็ดีนะครับ