เที่ยวชมอาราม "วัดพระยาแมน" สถานที่บวชของ "สมเด็จพระเพทราชา"

แม้ว่าช่วงนี้ ฝนจะตกบ่อยครั้ง แต่ด้วยความอยากเที่ยว อยากถ่ายรูปโบราณสถานของผม ชนะความอยากอยู่บ้านหลบอากาศ  และมีหนึ่งสถานที่ที่อยากไปชมมาก 

นั่นคือ วัดพระยาแมน 

ไม่ได้โอเวอร์ว่าอยากไป ผมอยากไปจริงๆ เพราะอยากเห็นวัดที่"พระเพทราชา" ได้บวชเรียนในวาระครบบวช   เมื่อเดินทางจากกรุงเทพฯ ตามเส้นทางลัดปากเกร็ด ตัดบางปะอิน เข้าเกาะเมืองอยุธยา ด้านวัดไชยวัฒนาราม ข้ามเข้าเกาะ เลาะไปทางเจดีย์ศรีสุริโยทัย เรื่อยไปจนถึงวัดหน้าพระเมรุ เส้นทางการไปวัดพระยาแมน ผมค่อนข้างงงพอสมควร จีพีเอสบอกทาง วนไปมา ก่อนจะเจอเส้นทางที่ถูกต้อง ผมขับรถจักรยานยนต์คันเก่ง ฝ่าทางเลนเละ เรียกว่าทุลักทุเลพอสมควร 

เมื่อจอดรถสนิท เบื้องหน้า โบราณสถานที่หมายตา ยืนสงบเงียบเบื้องหน้า มีเพียงน้องหมาที่เห่าต้อนรับ ซึ่งผมชอบมาก บรรยากาศ มุมต่างๆ เหมาะกับการถ่ายรูปบันทึกความทรงจำแบบไร้ผู้คน  เท่าที่ดูด้วยสายตา วัดนี้ในอดีตถือว่ากว้างขวางมาก ผมมองเห็นโบราณสถานอยู่ลิบๆระยะประมาณ 500 เมตรในร่มไม้ที่ห่างออกไป แต่ด้วยความรก ผมจึงไม่ได้ไปสำรวจแถวนั้น 

โบสถ์ที่เด่นอยู่ด้านหน้าผม เท่าที่ดูเป็นรูปทรงมุขโถงหลังคาจั่วเปิด ภายในโบสถ์ มีช่องเล็กๆรอบภายใน คาดการณ์ว่า ถ้าไม่วางพระพุทธรูปองค์เล็ก ก็ใช้สำหรับวางประทีปหรือเทียนให้แสงสว่าง 

ฐานชุกชีสำหรับประดิษฐานพระพุทธรูป จากการสังเกต มีหน้ามุมสี่ด้าน ผมเลยตั้งข้อสันนิษฐานว่า ในอดีตจะมีการประดิษฐานพระพุทธรูปสี่ทิศหรือเปล่า?

สำหรับประวัติของวัดพระยาแมนนั้น ไม่มีระบุชัดเจนว่าสร้างมาแต่สมัยไหนกันแน่ แต่เป็นหนึ่งในวัดที่อยู่ในกลุ่มอารามโบราณโซนคลองสระบัว  มีเพียงการระบุในพงศาวดารในตอนที่เกี่ยวกับพระเพทราชาว่า ในก่อนที่จะขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์และมาบวชที่นี่ เจ้าอาวาสวัดพระยาแมน ได้ทำนายว่าในอนาคต พระเพทราชาจะได้เสวยราชสมบัติ 

จนเมื่อสมเด็จพระเพทราชาขึ้นครองแผ่นดิน จึงได้คิดถึงคุณของพระอาจารย์ จึงได้เสด็จไปนมัสการ และได้ทรงสั่งให้มีการบูรณะวัดพระยาแมนที่มีความทรุดโทรมขึ้นใหม่ เมื่อแล้วเสร็จ ให้มีการสมโภชวัด 3 วัน พร้อมได้ทรงตั้งพระอาจารย์เป็นพระราชาคณะ พระยาศรีสัจจญาณมุนี ราชาคณะ ฝ่ายคามวาสี พร้อมถวายเครื่องสมณบริขารพร้อมตามศักดิ์พระราชาคณะทุกประการ 

ผมยืนถ่ายรูปจนหนำใจ ก่อนจะออกมายืนด้านหน้าโบสถ์ พร้อมกับได้ข้อคิดในข้อสงสัยส่วนตัวว่า จากข้อสงสัยหรือคำถามที่หลายๆคนเคยตั้งว่า พระเพทราชา นั้น เป็นคนพื้นเพสุพรรณบุรีก่อนครองราชย์ แต่ผมกลับมองต่างว่า ท่านนั้นมีความเป็นไปได้ที่จะเป็นคนอยุธยามากกว่า  ที่มีเชื้อสายสุพรรณบุรีเท่านั้น เพราะส่วนใหญ่การบวชพระนั้น มักจะบวชตามอารามในพื้นที่ถิ่นเกิดมากกว่าจะข้ามถิ่นมาบวช