ประวัติ "สลากกินแบ่งรัฐบาล" ไทยรับมาเมื่อไหร่ จากประเทศไหน เพราะอะไร

ประมาณวันที่ 1 และ 16 ของทุกเดือนคือ "วันแห่งความหวัง" หรือ วันสู่เส้นทางรวยของคอหวย หรือวันที่นักเก็งกำไรสลากกินแบ่งรัฐบาลจะตั้งตาลุ้นเลขเด็ดกันอย่างคึกคัก

 

"คมชัดลึกออนไลน์" อาสาพาไปไล่ไทม์ไลน์ตั้งแต่จุดเริ่มต้นของ "สลากกินแบ่งรัฐบาล" ในประเทศไทย จนกลายมาเป็นแหล่งรายได้สำคัญของรัฐบาลในปัจจุบัน เนื่องจากเป็นรัฐวิสาหกิจที่มีการส่งรายได้เข้ารัฐมากที่สุด
 

• โดยปี 2562 ส่งรายได้เข้ารัฐกว่า 41,916 ล้านบาท
• ปี 2563 นำส่ง 46,598 ล้านบาท เพิ่มขึ้นจากปีก่อน 11.17%
• ปี 2564 ล่าสุดนำส่ง 51,124 ล้านบาท เพิ่มจากปีก่อน 9.71%
   

เป็นที่สังเกตุว่าแม้ในสถานการณ์ "โควิด-19" แต่รายได้จากการขาย "หวย" หรือ "สลากกินแบ่งรัฐบาล" ในช่วงปี 2563 - 2564 ไม่ได้ลดลงกลับเพิ่มในอัตราเฉลี่ยถึง 10% ต่อปี 

ไทม์ไลน์ของสลากกินแบ่งรัฐบาลที่ สำคัญ ได้เแก่

• ปี 2517 หรือ 147 ปีก่อนในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้โปรดพระราชทานพระบรมราชานุญาตให้กรมทหารมหาดเล็กออก  "ลอตเตอรี่" เป็นครั้งแรกของประเทศไทย เนื่องจากในพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาโดยให้นายเฮนรี่ อาล บาสเตอร์ เป็นผู้อำนวยการในการออกลอตเตอรี่ โดยได้มีการศึกษาและทำตามวิธีการชาวยุโรป

เริ่มพิมพ์ครั้งแรก 20,000 ฉบับ ราคาฉบับละ 1 ตำลึง หรือ 4 บาท

-โดยรางวัลที่ 1 จะได้รับเงินรางวัล 100 ชั่ง เท่ากับราว 8,000 บาท ในปัจจุบัน -รางวัลที่ 2 ได้รับ 50 ชั่ง หรือราว 4,000 บาท 

-รางวัลที่ 3 ได้รับ 25 ชั่ง หรือ 2,000 บาท 

 

 

• การออกลอตเตอรี่ครั้งที่ 2 นั้น ล่วงเลยมาอีกครั้งในปี 2460 ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 1 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ได้พระราชทานพระบรมราชานุญาตให้ออกสลากลอตเตอรี่ของสภารักชาติ ประเทศอังกฤษ จำหน่ายใบละ 5 บาท โดยมีเงื่อนไขการจ่ายเงินรางวัลเป็นสัญญาเงินกู้ของคณะกู้เงินในการสงคราม โดยมีสภารักชาติแห่งประเทศอังกฤษ สาขากรุงเทพ เป็นผู้ลงนามและมีประเทศสหพันธรัฐมลายู เป็นผู้ค้ำประกัน

• ต่อมาในปี 2466 เป็นการออกลักษณะพิเศษ คือ ลอตเตอรี่เสือป่าล้านบาทในสมัยรัชกาลที่ 6 เพื่อหารายได้ซื้อปืนพระราชทานให้กองเสือป่า และรัชกาลที่ 6 พระราชทานปืนรุ่นนี้ว่า ปืนพระราม 6 ซึ่งมีข้อมูลของหอจดหมายเหตุระบุว่า การออกลอตเตอรี่ได้ออกครั้งนี้และเงียบไปเนื่องจากเกิดภาวะเศรษฐกิจฝืดเคือง

 

​​​​​

• ราวปี 2476 หรือ หลังจากนั้น 10 ปี รัฐบาลในขณะนั้นมีนโยบายที่จะลดการจัดเก็บเงินรัชชูปการ หรือเงินที่เรียกเก็บจากชายไทยที่ไม่ต้องรับราชการทหาร ทำให้รัฐขาดรายได้ส่วนนี้ไป รวมถึงเพื่อนำรายได้ไปใช้จ่ายในด้านการศึกษาและพยาบาล จึงเกิดโครงการออกลอตเตอรี่รัฐบาลขึ้นเรียกว่า "ลอตเตอรี่รัฐบาลสยาม" ให้กรมสรรพกรเป็นผู้รับผิดชอบ ซึ่งมีการพิมพ์ออกจำหน่ายทั้งหมด 1 ล้านฉบับ ฉบับละ 1 บาท โดยใน 1 ปีจะออกรางวัล 4 งวด

 

 

• ขณะเดียวกันในปี 2477 ปีต่อมา คณะรัฐมนตรี ได้อนุมัติให้กระทรวงมหาดไทยออก "สลากกินบำรุงเทศบาล" โดยวัตถุประสงค์คือเพื่อนำเงินไปบำรุงกิจการทางเทศบาล ทั้งนี้กำหนดว่าหากเดือนไหนออกสลากให้งดจำหน่ายสลาก โดยเริ่มจำหน่ายงวดแรกเดือน พ.ย.2478 และเริ่มออกสลากเดือน เม.ย.2479 ทั้งหมด 500,000 ใบ ฉบับละ 1 บาท ก็มีการออกสลากมาเรื่อย ๆ ด้านกระทรวงมหาดไทยและกรมสรรพากร

• ปี 2482 คือยุคที่มีการดำเนินการสลากกินแบ่งรัฐจริงจัง รัฐบาลพันเอกหลวงพิบูลสงคราม ได้โอนย้ายกิจการสลากกินแบ่งรัฐบาล และสลากบำรุงเทศบาล ให้มาสังกัดกระทรวงการคลัง และมีการแต่งตั้งคณะกรรมการขึ้น ซึ่งประธานกรรมการคนแรกคือ พระยาพรหมทัตศรีพิลาส หลังจากนั้นปี 2494 ได้ตั้งกองการพิมพ์เพื่อพิมพ์สลากเอง หลังจากนั้นก็มีการออกสลากเรื่อยมา และมีการปรับราคาเพิ่มขึ้น เช่น 2 บาท 3 บาท 4 บาท 6 บาท 10 บาท 20 บาท เป็นต้น

 

• จนกระทั่งปี 2546 สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลได้มีการออกรางวัลแบบเลขท้าย 3 ตัว และ 2 ตัว เพื่อมาแก้ปัญหาหวยใต้กินและปัญหาการจำหน่ายสลากกินแบ่งรัฐบาลเกินราคา โดยเริ่มมีการจำหน่ายงวดแรก 1 ส.ค.-16 พ.ย.2549 รวมทั้งหมด 80 งวด

 

• ปัจจุบัน ตั้งแต่วันที่ 1 ก.ย. 2560 สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาลได้ปรับปรุงและขนาดของสลาก โดยจากเดิมเป็นจำหน่ายเป็นคู่ ราคาคู่ละ 80 บาท หรือฉบับละ 40 บาท ปัจจุบันเปลี่ยนเป็นฉบับเดียว ราคา 80 บาท ซึ่งเงินรางวัลขณะนี้คือ

 

• รางวัลที่ 1 ออก 1 ครั้ง เงินรางวัล 6,000,000 บาท
• รางวัลข้างเคียงรางวัลที่ 1 คือรางวัลที่เลขตัวสุดท้ายของรางวัลที่หนึ่ง มากกว่าหรือน้อยกว่า 1 หลัก มี 2 รางวัล เงินรางวัล 100,000 บาท
• รางวัลที่ 2 ออก 5 ครั้ง เงินรางวัล 200,000 บาท
• รางวัลที่ 3 ออก 10 ครั้ง เงินรางวัล 80,000 บาท
• รางวัลที่ 4 ออก 50 ครั้ง เงินรางวัล 40,000 บาท
• รางวัลที่ 5 ออก 100 ครั้ง เงินรางวัล รางวัล 20,000 บาท
• รางวัลเลขหน้า 3 ตัว ออก 2 ครั้ง เงินรางวัล 4,000 บาท
• รางวัลเลขท้าย 3 ตัว ออก 2 ครั้ง เงินรางวัล 4,000 บาท
• รางวัลเลขท้าย 2 ตัว ออก 1 ครั้ง เงินรางวัล 2,000 บาท

 

 

ที่มาข้อมูล: สำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล, กรุงเทพธุรกิจ, ฐานเศรษฐกิจ