"จำปูลิง" ผลไม้ป่าชื่อแปลกของดีจากจังหวัดชายแดนใต้

ถ้าพูดถึงผลไม้แล้วประเทศไทยถือว่าโชคดีที่มีผลไม้ประจำฤดูให้เลือกทานกันได้ตลอด ยิ่งไปกว่านั้นถ้าแบ่งตามพื้นที่แต่ละภาคแล้ว เรายังมีผลไม้ประจำพื้นที่นั้น ๆ อีกมากมายหลายชนิด อย่างเช่นผลไม้ที่วันนี้จะแนะนำให้รู้จักกัน เชื่อว่าหลายคนอาจไม่เคยได้ยินชื่อ นั้นคือ "จำปูลิง"  จำปูลิ่ง หรือ จำปูริ่ง เป็นผลไม้ป่าในท้องถิ่นภาคใต้ ที่พบเห็นได้ยากในปัจจุบัน มีลักษณะคล้ายมะไฟ หรือละไม แต่มีขนาดผลเล็กกว่า เป็นเหลี่ยมเล็กน้อย เปลือกผลแข็งกรอบ ใช้มือบีบเบาๆ จะแตกออก รสชาด หวานอมเปรี้ยวคล้ายมะไฟ

 

 

 

 

"จำปูลิง" มีชื่อเรียกแตกต่างในแต่ละท้องถิ่น ได้แก่ จำไหร กะจำปูลิง จำรี จำไร จำปลี กำไหร มะไฟลิง แจปอรี (มลายูท้องถิ่น-ยะลา) 
ยะลาเเละนราไทยพุทธเรียก จำไหร จำหลี  ส่วนที่ สตูลและสงขลาบางอำเภอเรียกว่า มะไฟลิง

 

 

"จำปูนลิง" เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ สูง 10-15 เมตร เปลือกไม้ ไม่เรียบ มียาง สีน้ำตาลแกมเทา

ใบ ใบเดี่ยว เรียงตัวเวียนสลับ แผ่นใบเรียบรูปรีหรือรูปไข่ ผิวใบเรียบ ทั้งสองด้าน ขอบใบเรียบ ปลายใบเรียวแหลม โคนใบมน เส้นใบแตกแบบขนนก เส้นกลางใบเห็นชัดเจน ใบอ่อนสีเขียวอ่อน ใบแก่สีเขียวเข้ม

ดอก เป็นช่อกระจะ ขนาดเล็ก ออกบริเวณกิ่งก้านขนาดใหญ่และบริเวณตอนบน สีขาวเหลือง

ผล ผลเดี่ยว เป็นช่อยาว รูปผลกลม ปลายผลมีติ่งแหลมสั้นๆ ผลอ่อนสีเขียว ผลสุกสีเหลือง เปลือกแข็ง เมื่อบีบจะแตกออกกลางพู เยื่อหุ้มเมล็ดสีแดงส้ม รสเปรี้ยวอมหวาน มีกลิ่นหอมเฉพาะ ผลจะทะยอยออกใน เดือนเมษายน-กรกฎาคม ขยายพันธุ์ ใช้เมล็ด

"จำปูลิง" ชอบขึ้นเจริญเติบโตได้ดีบนพื้นที่ราบใกล้ ๆ เชิงเขา ที่มีดินร่วนปนทราย ขยายพันธ์โดยใช้เมล็ด

 

ผลอ่อนและยอดใช้แกงเลียงได้ ผลแก่ใช้แกงส้ม ผลสุกใช้รับประทานเป็นผลไม้

 

 

นอกจากนี้แล้ว "จำปูลิง" ยังมีสรรพคุณทางยา ดังนี้

– ราก ใบ ผล มีสรรพคุณใช้รักษาโรค มีฤทธิ์ขับเสมหะ ช่วยย่อย

– ผลสุกเมื่อรับประทานมากเป็นยาระบาย

– ผลสุกมีรสเปรี้ยว ช่วยลดความอยากอาหาร ความรู้สึกหิวอาหาร

 

 

ที่สำคัญ "จำปูลิง" เป็นผลไม้ที่ขึ้นบริเวณป่าต้นน้ำดังนั้นต้น"จำปูลิง" จึงบ่งชี้ "สถานภาพของป่า" ที่มีนัยยะว่าถ้ายังมีผลไม้ชนิดนี้อยู่ แสดงว่ายังคงมีป่าใหญ่อยู่ในพื้นที่ แต่ปัจจุบัน เราจะหาทาน "จำปูลิง" ได้ยากขึ้นเป็นเพราะป่าถูกทำลาย ต้นจำปูลิงถูกโค่น จึงไม่ค่อยได้พบเจอบ่อยนัก