"สะระแหน่" สมุนไพรมากประโยชน์ รู้แล้วต้องรีบกิน

 

"สะระแหน่" เป็นไม้ล้มลุก มีเถาเลื้อยไปตามพื้นดิน ลำต้นทรงรูปสี่เหลี่ยม สีเขียวแกมม่วงออกไปทางน้ำตาล

 

 

ใบเป็น"ใบเดี่ยว"เรียงตรงข้าม รูปทรงใบค่อนข้างรี กว้างประมาณ 1.5-2.5 เซนติเมตร ยาว 2-3 เซนติเมตร ผิวใบย่น ขอบใบหยักฟันเลื่อย ใบมีกลิ่นหอม เฉพาะตัว 

 

 

ดอกและช่อ"สะระแหน่"ออกเป็นกระจุกที่ซอกใบ ผลเป็นผลแห้ง ไม่แตก

 

 

“สะระแหน่” เป็นพืชล้มลุก อายุหลายปี แตกต้นกิ่งก้านสาขา เลื้อยไปตามดิน มีขนสั้น ๆ นิ่มๆ ปกคลุมทุกส่วนของลำต้น

 

 

ใบกลมมนรูปไข่ ขอบใบจักแบบซี่ฟัน ออกใบสลับกัน ทุกส่วนมีกลิ่นหอม น้ำมันหอมระเหย

 

 

"สะระแหน่" พบมีอยู่ในหลายประเทศทั่วโลก ภูมิภาคแถบอบอุ่นและแถบร้อนแบบทวีปเอเชีย

 

 

โดยเฉพาะในประเทศไทยเรามีปลูกกันมาก ทั้งปลูกเป็นการค้าและปลูกเป็นพืชผักสวนครัว สวนหลังบ้าน   ปลูกเป็นสวนหย่อมประดับ สวนครัวลอยฟ้า
 

 

สรรพคุณ

 

 

"สะระแหน่" มีรสเผ็ด เย็น  "รสเมนทอล" เป็นยาช่วยขับลม ขับเหงื่อลดความร้อน ระบายความร้อน แก้ไข้หวัด รักษาอาการท้องอืด ขับเลือดที่คั่งค้างภายในร่างกาย ชงน้ำร้อนดื่มช่วยย่อยอาหาร

 

 

สามารถนำมาเป็นผักสด แกล้มกับยำ พร่า ลาบ  ช่วยดับกลิ่นคาวของเนื้อสัตว์ ปลาได้ ให้กลิ่นและสีสัน ชวนให้อาหารน่ารับประทาน เป็นทั้งเครื่องเทศ เป็นทั้งสมุนไพร เป็นผักสด 

 

 

มีสารอาหารต่าง ๆ มากมาย และมีเส้นใยอาหารอย่างมากด้วย
 

 

ประโยชน์ "สะระแหน่" สรุปได้ดังนี้  

 

 

  1. ช่วยย่อยอาหาร

 

 

 "สะระแหน่" มีฤทธิ์คลายกล้ามเนื้อกระเพาะอาหารและมีส่วนกระตุ้นการไหลเวียนของน้ำดีในร่างกายช่วยย่อยอาหารได้ดีขึ้นโดยเฉพาะอาหารประเภทไขมัน

 

 

ทั้งนี้สูตรช่วยย่อยอาหาร สามารถนำ"ใบสะระแหน่"สดมาต้มกับน้ำสะอาดแล้วดื่มแก้อาหารไม่ย่อยได้

  

2. ขับลม

 
  

ตำรายาไทยใช้ใบสดกินเป็นยาขับลม

 

 

เพราะ"ใบสะระแหน่"มีสารประกอบจำพวกเมนทอลอยู่มาก มีรสร้อนนิด ๆ กินเป็นยาขับลมได้ดี

 

 

3. แก้ปวดหัว

 

 

กลิ่นน้ำมันหอมระเหยในใบ"สะระแหน่"มีส่วนช่วยผ่อนคลายความตึงเครียดและมีสรรพคุณระงับปวดได้

 

 

โดยใช้"สะระแหน่ "ทั้งต้นประมาณ 500 กรัม โขลกจนละเอียด แล้วนำไปต้มกับน้ำเพื่อแยกเอาส่วนน้ำมันออก เพื่อที่เราจะใช้"น้ำมันสะระแหน่"ที่ได้มานวด คลึงขมับเมื่อรู้สึกปวดเวียนศีรษะ

 

 

 4. บรรเทาอาการลำไส้แปรปรวน

  
มีงานวิจัยว่าคนที่มีอาการลำไส้แปรปรวนเมื่อกินน้ำมัน"สะระแหน่" ชนิดแคปซูลนาน 4 สัปดาห์ มีอาการลำไส้แปรปรวนลดลงเมื่อเทียบกับกลุ่มที่ไม่ได้กิน"น้ำมันสะระแหน่"

 

 

นอกจากนี้ยังพบว่าการกิน"น้ำมันสะระแหน่"ชนิดแคปซูลก่อนอาหาร 15-30 นาที มีอาการท้องอืดและมีกรดแก๊สในกระเพาะอาหารลดลง

 

 

และยังพบว่าผู้ป่วยมากกว่า 80% มีอาการปวดในช่องท้องลดลงด้วย

 

 

 5. แก้คลื่นไส้
       

กลิ่นหอมจากสารเมนทอลในใบ"สะระแหน่"ทำให้รู้สึกสดชื่นบรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะและอาการคลื่นไส้ได้

 

โดยใช้ใบสด 1 กำมือ โขลกจนละเอียดแล้วคั้นเอาแต่น้ำมาผสมกับน้ำอุ่น 1 แก้วกาแฟ จิบอุ่น ๆ แก้อาการคลื่นไส้ วิงเวียน

 

 

6. ฆ่าเชื้อในช่องปาก แก้ปวดฟัน

 

 

"สะระแหน่"บรรเทาอาการปวดได้โดยใช้ "ใบสะระแหน่"ประมาณ 1 กำมือ โขลกพอแหลก แล้วนำไปต้มกับน้ำประมาณ 1 ถ้วยกาแฟ

 

 

จากนั้นเคี่ยวต่อจนเหลือน้ำแค่ครึ่งเดียว ทิ้งไว้ให้อุ่น แล้วนำมากลั้วปากและลำคอเพื่อฆ่าเชื้อในช่องปาก บรรเทาอาการ ปวดฟัน เจ็บคอ และเจ็บโคนลิ้น

 

 

 7. แก้คัน

 

 

ความเย็นจาก"ใบสะระแหน่" ช่วยบรรเทาอาการคันบนผิวหนัง

 

 

อีกทั้ง"สะระแหน่"ยังมีฤทธิ์แก้อักเสบ จึงช่วยลดอาการคัน ฟกช้ำ หรืออาการระคายเคืองที่เกิดขึ้นกับผิวหนังโดยตำ"ใบสะระแหน่"ให้ละเอียดแล้วนำมาพอกผิวแก้คัน

 

 

8. บรรเทาอาการหวัด คัดจมูก

 

 

"สะระแหน่"มีกลิ่นหอมซึ่งน้ำมันหอมระเหยที่มีอยู่ใน"สะระแหน่"ช่วยลดอาการอักเสบในเยื่อบุจมูก บรรเทาอาการหลอดลมหดตัว

 

 

ช่วยบรรเทาอาการคัดจมูกจากหวัดและอาการหอบหืดได้โดยดมน้ำมันหอมระเหยจาก"สะระแหน่"หรือทำชา"สาระแหน่"จิบอุ่น ๆ  
 

 

 

9. แก้พิษแมลงสัตว์กัดต่อย
  

 

"สะระแหน่" เป็นสมุนไพรมีรสร้อน แต่มีฤทธิ์เย็น และมีสรรพคุณแก้ปวด จึงสามารถบรรเทาอาการปวดแสบจากพิษแมลงสัตว์กัดต่อยได้

 

 

โดยให้ใช้ "ใบสะระแหน่"สดใหม่ 5-10 ใบ โขลกจนละเอียดแล้วนำมาพอกบริเวณที่แมลงกัด