
วิถีเกษตรเพาะพันธุ์ "ขนุน" ทาบกิ่งลอยอากาศ รายได้งาม ต้นละครึ่งแสน
สวนประดับพันธุ์ไม้ เมืองอุตรดิตถ์ เพาะพันธุ์กล้า "ขนุน" ด้วยวิธี ทาบกิ่งลอยอากาศ ทำรายได้ต้นละ 5 หมื่นบาท แถมเจ้าของสวนใจดีเปิดให้ชาวบ้านต้นขนุนรับประทานฟรี ไม่คิดหวง
"ขนุน" เป็นอีกหนึ่งผลไม้ที่ได้รับความนิยมในประเทศไทย รวมไปถึงชาวต่างชาติ ขนุน จึงกลายเป็นผลไม้ที่มีราคาพอสมควร ทั้งนี้ ขนุน ยังเป็นผลไม้ที่ถูกนำไปแปรรูปได้หลากหลาย รวมไปถึงการรับประทานผลสดที่สุกส่งกลิ่นหอม
ด้วยเหตุผลนี้เองชาวเกษตรกรจึงหันมาปลูกขนุนกันเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากผลขนุน ยังเป็นที่ต้องการของตลาด แต่เกษตรกรบางรายก็เลือกที่จะปลูกขนุนเพื่อที่จะขายพันธุ์ เนื่องจากได้ราคาดี
โดยเฉพาะกิ่งพันธุ์ที่ได้มาจากต้นขนุนชั้นดี ที่ให้ทั้งผลผลิตและรสชาติที่ดี อย่างเช่น สวนประดับพันธุ์ไม้ ของ นายประดับ ปิ่นนาค
สวนประดับพันธุ์ไม้ ตั้งอยู่ที่ ต.วังกะพี้ อ.เมือง จ.อุตรดิตถ์ โดยเจ้าของสวนอย่าง นายประดับ ที่ใช้หลักการบริหารจัดการ สร้างงาน สร้างรายได้ จากที่ดินมรดก 4 ไร่ ปัจจุบันมีพื้นที่การเกษตรกว่า 500 ไร่ และยังแบ่งปันต่อให้กับชุมชน หรือที่เรียกว่า "เกษตรแบ่งปัน"
นายประดับ เล่าให้ฟังว่า ในสวนของตนเองมีแปลงขนุนหลากหลายสายพันธุ์ โดยมีเทคนิคในการเพาะขยายผลด้วยวิธีการ นำเมล็ดขนุนพันธุ์พื้นเมืองเพาะเนื่องจากมีคุณสมบัติแข็งแรง ทนต่อโรค เพาะในถุงพลาสติกเพื่อเป็นต้นพ่อพันธุ์ 1 ต้น 1 ถุง จนลำต้นสูงราว 50 เซนติเมตร
จากนั้น นำมา ทาบกิ่ง กับกิ่งขนุนพันธุ์ดีที่ตลาดต้องการ หรือจากต้นแม่พันธุ์ ลักษณะ ทาบกิ่งลอยอากาศ ประมาณ 45 วัน จะมีราก สามารถตัดไปอนุบาล เป็นต้นพันธุ์ก็จะแข็งแรงดี ขายให้ลูกค้าได้ ขนุนแม่พันธุ์ 1 ต้น ทาบได้ประมาณ 500 กิ่ง ราคาเริ่มต้น 100 - 150 บาท ตามอายุของการอนุบาล ดังนั้นขนุน 1 ต้น มูลค่าประมาณ 5 หมื่นบาท
"ในแปลงมีประมาณ 20 ต้น ทาบเพียงปีละ 1 ครั้ง เพื่อไม่ให้ต้นโทรม หมุนเวียนกันไป" นายประดับ เล่า
นายประดับ เล่าด้วยว่า ที่หันมาขยายพันธุ์ไม้ผลขาย นั้นเนื่องจากอดีตที่ผ่านมาเกษตรกร ต้องรอน้ำฝน ราคาขึ้นอยู่กับพ่อค้า จึงหันเหมาขยายพันธุ์ขาย จากเดิมมีที่ดินมรดกเพียง 4 ไร่ ต่อมาเริ่มขยับขยายมาเรือย ๆ จนมีที่ดิน 500 ไร่ โดยได้ขยายพันธุ์ทั้งไม้ผล ไม้เศรษฐกิจ ไม้ป่า ไม่หายากทุกชนิด มากกว่า 100 สายพันธุ์ ปีละไม่ต่ำกว่า 1 ล้านต้น สามารถปลดหนี้ได้
นอกจากขนุนแล้ว นายประดับ ยังบอกอีกว่า ในสวนตนเองนั้นยังใช้วิธีการเพาะขยายพันธุ์ขายเดียวกับเพาะขนุนกับต้นผลไม้อื่น ๆ เช่น มังคุด มะขาม เป็นต้น ซึ่งได้ราคาดีไม่ต่างจากขนุนอีกด้วย
สำหรับขนุนในแปลงเมื่ออกผลก็จะให้เพื่อนบ้านในละแวกนี้มาตัดเพื่อนำไปรับประทานได้ฟรี ๆ ไม่คิดหวง แต่อย่างใด
โดยนายประดับ ได้ยึดการทำ เกษตรแบ่งปัน คือ คนในชุมชน คนยากจน พิการ หรือไม่มีที่ดินทำกิน ไม่มีรายได้ ไม่มีงานทำ ที่มีความตั้งใจ จะจัดสรรที่ให้ ครอบครัวละไม่ต่ำกว่า 1 ไร่
ซึ่งจะให้ดูแล บำรุงแปลงขยายพันธุ์ไม้ลงทุนแรงงาน ทั้ง เสียบยอด เปลี่ยนยอด เลี้ยงดู รวมทั้งการอนุบาลต้นกล้า ส่วนเงินลงทุน นายประดับ จะจัดการให้ เมื่อขายกล้าไม้ได้ คนลงแรงได้ 60 เปอร์เซ็นต์ จากยอดขาย เช่น ขายได้ 50,000 บาท ลูกไร่ได้ 30,000 บาท
"เราอาศัยแรงงานจากเขา เขาอาศัยทุนและการตลาดจากเรา เพราะลำพังให้เราทำคนเดียวไม่มีทางทำไหว ถือว่าได้ประโยชน์ร่วมกันทั้งสองฝ่าย และไม่เคยหวง เราอยู่ได้ พอมีพอกิน แบ่งปันสังคม" นายประดับ กล่าว