เตรียมพร้อมสังคมสูงวัยให้เป็นพลังร่วมสร้างเมือง | คมชัดลึก

จากฐานข้อมูลประชากรในเครือข่ายทั้ง 2,618 อปทจำนวน 8.1 ล้านคน มีครัวเรือนที่กำหนดข้อมูลได้ 2.6ล้านครัวเรือน มีผู้สูงวัย 18.5%ขณะนี้ภาพรวมของประเทศไทย พื้นที่ในเครือข่ายมีอัตราผู้สูงวัย จำนวนมากกว่าอัตราเฉลี่ยของประเทศแล้วยิ่งท้าทายสมาชิกเครือข่ายร่วมสร้างสังคมท้องถิ่นน่าอยู่ที่จะสร้างเป็นพื้นที่เรียนรู้ให้กับเครือข่ายในประเทศไทย สามารถสร้างการเรียนรู้ให้กันเองได้และให้สถาบันการศึกษามาเรียนรู้จากปฏิบัติการจริงของชุมชน เพื่อจะจัดระบบดูแลผู้สูงอายุโดยชุมชนเอง

การดูแลคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ   ปฏิบัติการในพื้นที่ของจังหวัด ต้องสร้างกลไกเพื่อขับเคลื่อนให้แต่ละพื้นที่ ในทางปฏิบัติจำเป็นต้องสร้างรูปธรรมเป็นต้นแบบให้แต่ละจังหวัด แต่ละอำเภอ ได้สร้างการเรียนรู้ เช่น เทศบาลนครเชียงราย 5โซน ให้แต่ละโซนจัดการดูแลผู้สูงอายุด้วยตัวเองเป็นต้นแบบ5 อ.ตั้งแต่ระดับ บุคคล และครอบครัว เป็นหน้าที่พลเมือง 5 ก.เป็นระดับ หน่วยงาน รับผิดชอบ เช่นหน่วยงานไม่ทำเรื่องออกกำลังกายต้องให้มีชมรมผู้สูงอายุเพื่อกระตุ้น 5 อ.ให้เกิดขึ้นได้ ถึงวันนี้จำนวนผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นเป็นธรรมชาติการเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุไม่ใช่วิกฤติ  ผู้สูงอายุที่เคยทำอะไรได้ก็ทำต่อไป มีภารกิจต้องสืบทอด สืบสาน อนุรักษ์  มีองค์กร หน่วยงานทำเรื่อง  ระบบหลักประกันสังคมภาคประชาชน  ภาครัฐ ภาคเอกชน เอ็นจีโอ ทำเรื่องสร้างเสริมสุขภาพอย่างเข้มข้น มีนักการเมืองในอดีตปัจจุบัน ให้ความสำคัญ การสร้างเสริมสุขภาพประเทศไทย จะไม่เกิดวิกฤติเร็วหากเตรียม 5 อ.ได้ ทำให้ 5 กลไก ในพื้นที่ทำงานได้

“ในอีก6เดือนจะเห็นรูปธรรมจากในพื้นที่ เพราะว่า ตำบล 68 แห่งได้จัดการเรียนรู้เพิ่มขึ้นแล้ว อาจจะไม่ได้จัดทั้งหมดทุกเรื่อง ทั้ง40กิจกรรม แต่อาจจะมีโรงเรียนผู้สูงอายุ ทำถูกทิศทาง ทำแล้วจัดการตัวเองโดยไม่พึ่งพิงรัฐ”นางสาวดวงพรกล่าวและว่า การจัดการเป็นต้นแบบ มีการเรียนรู้ขึ้น ท้องถิ่นต่างๆที่เรียนรู้อยู่แล้ว ตอนนี้สสส.ประสานกรมกิจการผู้สูงอายุ มอบให้เป็นศูนย์จัดการเรียนรู้ สสส.ไปจัดการรับรองหลักสูตร มหาวิทยาลัยรอบๆมาช่วยดูศูนย์เรียนรู้ทำความเข้าใจองค์ความรู้ พื้นที่ต่างๆนี้ก็จะเป็นพื้นที่ให้นักศึกษามาฝึกงาน โดย สสส.จะสร้างพื้นที่เครือข่ายให้จัดระบบ องค์ความรู้ให้ปฏิบัติการเกิดขึ้นได้จริงกับสังคมเรื่องผู้สูงอายุเป็นวาระแห่งชาติ ต้องให้มีการลงแรง เรื่องการปฏิบัติให้เป็นวาระขององค์กรด้วย จากประสบการณ์การพัฒนาระบบการดูแลผู้สูงอายุหลายพื้นที่ ทั้ง อปท. ที่เป็นศูนย์ประสานงานเครือข่ายเฉพาะประเด็นและจัดการเรียนรู้(ประเด็นผู้สูงอายุ) และอปท.ที่เป็นศูนย์เรียนรู้ประเด็นผู้สูงอายุ เมื่อนำมาทบทวน สรุปบทเรียนและสังเคราะห์เป็นชุดความรู้ ได้ชี้ให้เห็นว่าแนวทางที่นำไปสู่การพัฒนาระบบการดูแลผู้สูงอายุโดยชุมชนท้องถิ่น ประกอบด้วยแนวทาง6ประการได้แก่1.การพัฒนาศักยภาพผู้สูงอายุและผู้ที่เกี่ยวข้อง2.การปรับสภาพแวดล้อมให้เอื้อต่อการดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุ3.การพัฒนาระบบการบริการในการดูแลช่วยเหลือผู้สูงอายุ4.การจัดตั้งกองทุนให้มีสวัสดิการการดูแลช่วยเหลือ5.การพัฒนาระบบข้อมูลและนำใช้ข้อมูลเพื่อการดูแลผู้สูงอายุ6.การพัฒนากฎ กติกา ระเบียบ และนโยบายสาธารณะเพื่อสนับสนุนการดูแลผู้สูงอายุในการออกแบบและพัฒนาให้ผู้สูงอายุมีคุณภาพชีวิตที่ดี และเอื้อต่อการดำรงชีวิตที่ยืนนาน จึงกำหนดเป็น10กลยุทธ์ด้วยหลัก 5 อ ประกอบด้วย  อ.1 อาชีพคือ มีอาชีพรวมกลุ่มสร้างงาน สร้างรายได้ให้สามารถพึ่งพาตนเองได้  อ.2 อาหาร คือกินอาหารดี ปลูก ปรุงเอง กินในครอบครัว และแบ่งปันอ.3 ออกกำลังกาย  เน้นกิจกรรมทางกายที่ทำเองที่บ้าน รวมกลุ่มกันออกกำลังกายเป็นประจำ การผนวกการออกกำลังกายเข้าไปในกิจกรรมทางวัฒนธรรม ประเพณี  อ.4 ออม คือเก็บออม กระตุ้นให้มีการออมร่วมกับกลุ่ม และจัดระบบให้ผู้สูงอายุที่มีจิตอาสามีโอกาสในการออมความดี เพื่อเป็นตัวอย่างให้กับชุนชนจัดให้มีผลตอบแทนจากการทำความดีอ.5 อาสาสร้างเมือง คือปรับบ้าน ดูแลเพื่อน ชักชวนให้ผู้สูงอายุได้ทำงานอาสาในกลุ่มของตนเอง เช่นการร่วมกันซ่อมแซมบ้าน ปรับสิ่งแวดล้อมให้เพื่อนหรือผู้ยากไร้ในชุมชนและหลัก 5 ก.ประกอบด้วยก.1 การป้องกันและลดอุบัติเหตุ ก.2 การตั้งและการพัฒนาโรงเรียนผู้สูงอายุ ก.3 การพัฒนาชมรมผู้สูงอายุ ก.4 การดูแลต่อเนื่อง ก.5 การบริการกายอุปกรณ์.