ทำได้หรือไม่ แพทย์เก็บอวัยวะผู้วายชนม์???

     จากกรณีที่ญาติได้ส่งศพของนักเรียนเตรียมทหารผ่าชันสูตร พบว่าอวัยวะภายในหายไป ทั้งสมอง หัวใจ กระเพาะอาหาร กระเพาะปัสสาวะ

       ศ.คลินิก เกียรติคุณ นพ. อำนาจ กุสลานันท์  อุปนายกแพทยสภาคนที่ 1 และอดีตหัวหน้าภาควิชานิติเวช คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล  กล่าวว่า  การเก็บชิ้นเนื้อหรืออวัยวะของผู้ที่เสียชีวิต  โดยปกติจะทำในรายที่มีความสงสัย เช่น เสียชีวิตผิดปกติ หรือ อายุน้อย ไม่ค่อยทำในรายผู้เสียชีวิตที่มีอายุมาก หรือมีรอยโรคชัดเจน  โดยการเก็บจะเก็บอวัยวะหลัก คือ สมอง และหัวใจ สำหรับการเก็บสมอง เนื้อผิวของสมอง เป็นลักษณะเนื้อนุ่ม เป็นไขมัน อ่อนนิ่ม  การตรวจสมองจึงต้องมีการนำสมองมาแช่ในน้ำยา ประมาณ 1 สัปดาห์ เพื่อให้เนื้อสมองแข็งตัว จากนั้นจึงทำการผ่าตัด เก็บชิ้นเนื้อ เพื่อดูเส้นเลือดในสมองว่า มีการแตก หรือโป่งพอง  เพื่อให้เห็นลายละเอียด ส่วนหัวใจจะดูว่ามีการแตก หรือตีบตันหรือไม่

      “ขั้นตอนการเก็บชิ้นเนื้อ ส่วนใหญ่แพทย์ผู้ทำการเก็บจะแจ้งกับญาติผู้เสียชีวิตด้วยวาจา ว่าจะมีการเก็บ แต่จะไม่ได้มีการลงรายละเอียด ไม่มีการลงบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร จึงเชื่อว่าจะเป็นเรื่องของการสื่อสาร ทำให้เกิดความเข้าใจผิดตามมาได้” ศ.คลินิก เกียรติคุณ นพ.อำนาจกล่าว

       ศ.คลินิก เกียรติคุณ นพ.อำนาจ กล่าวอีกว่า หลังจากการเก็บตัวอย่างอวัยวะ หรือ ชิ้นเนื้อ แล้วจะมีการแจ้งญาติให้มารับอวัยวะกลับ หรือ บางคนก็ไม่มา ทางนิติเวชที่ชันสูตรก็จะรวบรวมอวัยวะเหล่านั้นไปทำการฌาปนกิจพร้อมกัน  หรือ บางชิ้นนำเก็บไว้ เพื่อประโยชน์ทางการศึกษา หรือเข้าพิพิธภัณฑ์ เพื่อให้นักศึกษาแพทย์ได้ศึกษาต่อไป ส่วนกรณีพบกระดาษทิชชูในสมอง  คาดว่าทำไปเพื่อให้เกิดความสวยงามในระหว่างการเย็บศพ เพราะหากเอาสมองออกไป  บริเวณนั้นจะยุบหายไม่สวยงาม 

      "กรณีที่ศพเป็นคดีหรือพนักงานสอบสวนส่งศพให้มีการพิสูจน์  แพทย์สามารถเก็บอวัยวะผู้เสียชีวิตได้โดยไม่ต้องแจ้งญาติ เพื่อประโยชน์ทางกระบวนการยุติธรรมและผู้เสียชีวิตเอง แต่เมื่อทำการตรวจสอบเรียบร้อยแล้ว หากญาติมีความประสงค์ต้องการรับคืนจะต้องคืนให้ญาติ แต่กรณีที่ไม่เป็นคดีจะต้องขออนุญาตแพทย์ก่อนทำการเก็บอวัยวะ ซึ่งกรณีนักเรียนเตรียมทหารถือเป็นคดี"ศ.คลินิก เกียรติคุณ นพ.อำนาจ กล่าว 

     ศ.คลินิก เกียรติคุณ  นพ.อำนาจ กล่าวด้วยว่า  นิยามของการเป็นคดีตามกฎหมายมี 5 ประเภท ได้แก่ 1.ฆ่าตัวตาย 2.ผู้อื่นฆ่าตาย 3.สัตว์ทำร้ายตาย 4.เกิดอุบัติเหตุตาย และ5.ไม่ปรากฎเหตุการตาย ซึ่งกรณีนักเรียนเตรียมทหารถือเป็นคดีเพราะยังไม่ปรากฎเหตุการตายที่แน่ชัด