สลุงหลวงปี๋ใหม่เมืองลำปาง9-13เมษา
ไปเที่ยวงาน สลุงหลวง กลองใหญ่ ปี๋ใหม่เมือง นครลำปาง ประจำปี 2560 จัดขึ้นระหว่างวันที่ 9-13 เมษายน 2560 บริเวณสวนสาธารณะเขลางค์นครและห้าแยกหอนาฬิกา จ.ลำปาง
กิจกรรมภายในงานประกอบด้วย ขบวนพาเหรดนักแสดงต่างชาติและนักแสดงพื้นบ้าน การแสดงโชว์การตีกลองปู่จา นครลำปาง ชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พร้อมเงินรางวัล สำหรับการแข่งขันประกวดตีกลองปู่จาจัดขึ้นเป็นประจำทุกปีและปีนี้นับเป็นปีที่ 16 ของการแข่งขัน เพื่อการอนุรักษ์ สืบสาน ฟื้นฟู ศิลปะ วัฒนธรรมพื้นบ้านไทยให้คงอยู่สืบไป จำนวนอำเภอที่เข้าร่วมการแข่งขันทั้งสิ้น 13 อำเภอในจ.ลำปาง
เนื่องจากจ.ลำป่าง เป็นจังหวัดเดียวที่มีกลองปู่จาหรือกลองบูชามีจำนวนมากที่สุด เดิมกลองนี้จะใช้ในพิธีกรรมทางศาสนา ใช้ในวันโกน วันพระ พระท่านจะตีอยู่ในวัดเพื่อบอกให้ชาวบ้านได้ทราบว่าพรุ่งนี้จะเป็นวันพระเพื่อให้ชาวบ้านเตรียมตัวกัน
หรือแม้แต่เกิดเหตุเภทภัยต่างๆเช่น สัตว์เลี้ยงของใครถูกขโมย เกิดน้ำป่า เกิดไฟไหม้ จะใช้ตีส่งสัญญาณ แต่การตีก็จะมีลีลาศหรือถ่วงทำนองในการตีที่แตกต่างออกไปโดยจะเป็นที่เข้าใจกันในกลุ่มของชาวบ้าน ว่าตีพุทธบูชาเพื่อตีเรียกให้มาทำบุญ มีการตีบอกเหตุ
บพิตร วิทยาวิโรจน์ วัฒนธรรมจังหวัดลำปาง กล่าวว่า กลองปู่จา ภาษากลางเรียกว่ากลองบูชา แต่ใช้ภาษาพื้นเมือง เรียกว่ากลองปู่จาเป็นกิจกรรมหนึ่งในงานประเพณี ที่สำคัญของจ.ลำปาง คืองานประเพณี สลุงหลวง กลองใหญ่ ปี๋ใหม่เมือง คำว่าสลุงหลวงคือ งานที่เกี่ยวกับการสรงน้ำพระ ซึ่งจ.ลำปาง จะมีพระแก้วมรกตเป็นพระพุทธรูปสำคัญ ตามประเพณีดั้งเดิมจะมีการอัญเชิญน้ำศักดิ์สิทธิ์ไปสักการะพระแก้วมรกต โดยใช้สลุงหลวงจึงเป็นต้นกำเนิดของงานสลุงหลวง
“สลุงหลวง” เป็นภาชนะที่ทำด้วยเงิน มีน้ำหนัก 38 กิโลกรัม หรือเท่ากับ 2.533 บาท มีความกว้างปากสลุง 87 เซนติเมตร สูง 49 เซนติเมตร จัดสร้างขึ้นเมื่อปี 2533 โดยชาวลำปางได้รวบรวมกันบริจาคทรัพย์จำนวน 432,398 บาท เพื่อใช้เป็นภาชนะใส่น้ำสรงพระเจ้าแก้วมรกตดอนเต้า องค์พระศักดิ์สิทธิ์ที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน คู่บ้านคู่เมืองลำปาง
ซึ่งชาวลำปางได้ยึดถือเอาประเพณีสรงน้ำพระเจ้าแก้วมรกตดอนเต้าสืบต่อกันมา มีการจัดขบวนแห่สลุงหลวงเพื่อรับน้ำขมิ้น ส้มป่อย น้ำอบ น้ำหอม ถือเป็นการอนุรักษ์วัฒนธรรมประเพณีดั้งเดิมโบราณสืบเนื่องมา
ผลการประกวดการตีกลองปู่จาประจำปี 2560 ได้ทีมชนะเลิศจากอำเภองาว จ.ลำปาง "กิรวุฒิ ศักดิ์ดี" อายุ 18 ปี หัวหน้าทีมจากอ.งาว เล่าว่า ได้เข้าร่วมการแข่งขันมา 2 ปีแล้ว โดยทำการซ้อมมาประมาณ 21 วัน ปีนี้เป็นปีสุดท้ายแล้วที่ได้ตีกลอง เพราะจะเข้าศึกษาต่อมหาวิทยาลัย ตั้งใจว่าจะกลับมาสอนน้องๆที่สนใจต่อไปไม่ทิ้งอย่างแน่นอน
อาจารย์วัลลภ นนทมาลย์ ครูผู้สอนทีมอ.งาว เล่าว่า เอาเยาวชนของอ.งาวเข้ามาสอนตั้งแต่พื้นฐาน โดยสอนเพลงง่ายๆและก็ไปถึงเพลงยาก และติดต่อครูดนตรีมาช่วยสอนด้วย ให้เด็กๆเอาโน๊ตดนตรีเข้าใส่ เอาจังหวะดนตรีเข้าใส่ เป็นการอนุรักษ์เอาไว้ การประกวดตีกลองปู่จาเคยได้แชมป์มาแล้ว 3 ครั้ง รองแชมป์ 2 ครั้ง เป็นแชมป์ 1 ครั้ง
"ครั้งแรกที่สอนคือให้เด็กมีสมาธิก่อนจะฝึกเสียงเพลงว่าเป็นเพลงยังไง เคาะกับพื้น สอนครั้งแรกไม่มีกลอง ขีดวงกลมบนกระดานดำให้เด็กตีบนกระดานดำ มีเด็กอยู่กับอาจารย์ประมาณ 10-20 คน อยากช่วยอนุรักษ์สิ่งเหล่านี้ไว้ ถึงแม้จะอายุมากแล้วก็ยังช่วยเพื่อเป็นขวัญกำลังใจแก่เด็กๆและเยาวชนในอ.งาวต่อไป "
ทั้งนี้ก๋องปู่จา หรือที่เรียกเป็นภาษากลางว่า กลองบูชานั้น เดิมทีใช้ตีเพื่อปลุกขวัญกำลังใจทหารก่อนที่จะออกรบกับศัตรูผู้รุกราน ต่อมาเมื่อสังคมสงบสุข ก๋องปู่จาจึงได้ถูกใช้เป็นสื่ออาณัติสัญญาณบอกเหตุต่างๆในชุมชนหรือใช้ในพิธีการทางศาสนา
เช่น เพื่อบอกเหตุไฟไหม้ มีเหตุร้ายเกิดขึ้น นัดประชุมบอกกล่าว ว่าวันรุ่งขึ้นจะเป็นวันพระ ตีเพื่อเป็นพุทธบูชาพระรัตนตรัยและองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า หลังจากพระสวดเทศนาในวันพระ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับองค์ความรู้และศิลปะของแต่ละท้องถิ่น
