รู้ทันกฎหมาย - ถูกริบทรัพย์ | คมชัดลึก

 บรรดาทรัพย์ที่ได้ใช้หรือมีไว้เพื่อใช้ในการกระทำความผิด ก็ถูกริบได้เช่นกัน รถคันที่ใช้ในการวิ่งราวกระชากสร้อย หรือที่ไปแว้นแข่งตามถนน แต่รถที่ใช้รับส่งคนเพื่อไปทำความผิดก็อาจไม่ถูกริบเพราะไม่ได้ใช้ในการกระทำผิดโดยตรง
 เครื่องเล่นซีดีที่เปิดเผยแพร่ภาพลามก ริบได้ แต่ถ้าจอทีวีที่เปิดดูการแข่งขันฟุตบอลแล้วเล่นพนันบอลกัน มันเป็นคนละส่วนกัน เงินใส่ถุงหรือใส่ซองเพื่อนำไปจ่ายสินบนที่ไหนก็เป็นทรัพย์ที่มีไว้เพื่อใช้ในการทำผิด ถ้าจ่ายให้กันไปแล้ว เงินนั้นก็ถูกริบได้เพราะถือว่าเป็นเงินที่ได้มาจากการกระทำความผิดเหมือนกัน 
 แบบนี้จึงทำให้เจ้าของทรัพย์สินใจหายใจคว่ำได้ ซ้ำร้ายหากทรัพย์ที่ถูกริบไว้มันไม่ใช่ของคนที่กระทำความผิด เช่น ไปยืมรถเพื่อนมาใช้ในการกระทำความผิด รถถูกริบไป คนยืมไปใช้ก็คงไม่เดือดร้อนอะไร แต่เจ้าของจะทำอย่างไรกับมันดี เดือดร้อนกันละทีนี้
 ในกรณีที่ทรัพย์เป็นของผู้อื่นก็ถูกริบได้ เว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าไม่รู้เห็นเป็นใจในการกระทำความผิดนั้น แต่การรู้เห็นเป็นใจมันก็เถียงกันได้ไม่หยุดหย่อน  
 แม้จะไม่ได้ร่วมกระทำความผิดกับเขาก็เหมาว่ารู้เห็นเป็นใจได้ ยืมปืนไปโดยคนให้ยืมรู้ว่าจะใช้ยิงคน ก็ยังให้ยืมไปเสียอย่างนั้น ก็เป็นการรู้เห็นเป็นใจได้แล้ว
 เมื่อไม่รู้ไม่เห็นก็ต้องยื่นคำร้องต่อศาลเพื่อขอให้สั่งคืนของที่ริบไว้โดยต้องมีการไต่สวนจนแน่ใจว่าเข้าเกณฑ์ที่กฎหมายกำหนดเอาไว้ด้วย
 แม้ว่าศาลจะมีอำนาจสั่งได้ โดยเป็นผู้ใช้ดุลยพินิจว่าจะริบหรือให้ทำลายก็สั่งได้ทั้งนั้น แต่ต้องผ่านการร้องขอเสียก่อน ไม่ใช่จะสั่งริบตามใจได้ พนักงานอัยการจึงต้องทำหน้าที่ตรงนี้
 ใครที่ให้ทรัพย์สินคนอื่นไปใช้ ไม่เพียงแสดงน้ำใจและความใจกว้าง ยังต้องแสดงความระแวดระวังว่าเขาจะเอาไปทำอะไรที่ผิดกฎหมายหรือเปล่า แม้เราจะไม่เกี่ยวข้องก็ต้องให้แน่ใจว่าไม่ได้รู้เห็นเป็นใจ
 อย่าคิดว่าร้องขอคืนแล้วจะได้ เพราะศาลท่านมีอำนาจพิจารณาวินิจฉัย รอบจัดไว้ก่อนจึงเป็นดี

"ศรัณยา ไชยสุต"