สมาชิกใหม่"นกเงือก"ความสำเร็จสวนสัตว์สงขลา | คมชัดลึก

 อำนาจ ชลวัฒนะ ผอ.สวนสัตว์สงขลา บอกว่า ความสำเร็จในการเพาะขยายพันธุ์นกเงือกครั้งนี้ เริ่มจากการติดตามพฤติกรรมของนักวิชาการโครงการวิจัย "การจัดการเพาะเลี้ยงนกเงือกในสภาพกรงเลี้ยงสวนสัตว์สงขลา" โดยใช้เวลาดำเนินการประมาณ 3 ปี

 จากการติดตามทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องได้พบ คือ พ่อนกกาฮัง (1 ใน 13 ชนิดของนกเงือกที่มีอยู่ในประเทศไทย) เลขทะเบียน S 1 อายุ 15 ปี ที่จับคู่กับแม่นกกาฮัง เลขทะเบียน S4 อายุ 13 ปี ได้ผสมพันธุ์กันเมื่อช่วงฤดูผสมพันธุ์ (ก.พ.-พ.ค.) ที่ผ่านมา

 เดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา แม่นกได้เข้าโพรงรัง ซึ่งปรากฏการณ์ดังกล่าวถือสัญญาณที่ดีในการบอกว่า แม่นกได้รับการผสมพันธุ์ พร้อมที่จะเข้าไปทำรังเพื่อออกไข่และฟักไข่

 ภายหลังที่แม่นกเข้าฟักไข่ราว 40 วัน ลูกนกจึงฟักออกเป็นตัวในเดือนเมษายนที่ผ่านมา โดยมีพ่อนกคอยป้อนอาหารให้ทั้งแม่และลูก

 "ด้วยลักษณะนิสัยในการทำรังของนกเงือกที่ผิดแผกไปจากนกชนิดอื่นๆ ในโลก โดยเมื่อถึงเวลาทำรัง ตัวเมียจะปิดขังตัวเองอยู่ภายในโพรงไม้ขนาดใหญ่เพื่อกกไข่และเลี้ยงลูก ขณะที่นกตัวผู้ก็จะเป็นผู้ส่งอาหารให้ตลอดฤดูทำรัง ดังนั้นจึงพูดได้ว่าปัจจัยที่สำคัญต่อการดำรงสายพันธุ์ของนกเงือกจึงขึ้นอยู่กับการมีโพรงที่เพียงพอ" ผอ.อำนาจ แจง

 ต่อเมื่อเดือนพฤษภาคม ที่ผ่านมา แม่นกกาฮังได้ออกจากโพรงรัง ซึ่งเป็นสัญญาณสำคัญอีกครั้งที่ทุกคนเฝ้ารอคอย เพราะนี่คือการบ่งบอกว่าลูกนกเติบโตแข็งแรงและขนปีกปกคลุมทั่วร่างกาย พร้อมที่จะบินออกจากโพรงรัง เพื่อออกมาสู่โลกกว้างแล้ว

 กระทั่งวันที่ 26 พฤษภาคม ลูกนกถูกนำมาอนุบาลโดยผู้เลี้ยง มีการป้อนอาหารวันละ 2 ครั้ง คือเวลา 08.30 น. และเวลา 16.00 น. อาหารที่ให้ประกอบด้วย อาหารเม็ดสำเร็จรูป ลูกหนูขาว ไข่นกกระทาต้ม มะละกอ กล้วย และผลไม้ป่า เช่น ลูกหว้า มะเดื่อเดือย

 ผอ.อำนาจ บอกว่า ขณะนี้ลูกนกอายุ 3 เดือนเศษ น้ำหนักตัวเกือบ 3 กิโลกรัม มีสุขภาพสมบูรณ์แข็งแรง และทุกวันหลังกินอาหาร จะปล่อยให้อยู่ตามพื้น วันละ 1 ชั่วโมง เพื่อให้ลูกนกได้มีพฤติกรรมตามธรรมชาติ ได้แก่ การนอนอาบแดด ไซ้ขน จิกงับเล่น ทั้งนี้โครงการวิจัยยังมีการเก็บบันทึกข้อมูลการเจริญเติบโตของลูกนกอย่างต่อเนื่อง เพื่อเป็นข้อมูลและประโยชน์แก่ผู้สนใจต่อไป

 ปัจจุบันสวนสัตว์สงขลามีนกเงือก 9 ชนิด จำนวน 33 ตัว อาศัยอยู่ในกรงขนาดใหญ่ สภาพภายในส่วนจัดแสดงใกล้เคียงกับธรรมชาติ

 เนื่องจากนกเงือกเป็นนกขนาดใหญ่ถึงใหญ่มาก กินผลไม้และสัตว์เป็นอาหาร อีกทั้งธรรมชาติในการหากินจะต้องอาศัยพื้นที่ป่าที่กว้าง จึงส่งให้นกเงือกเป็นสัตว์ที่มีบทบาทสำคัญในการแพร่กระจายเมล็ดพันธุ์ไม้ป่า ทำให้ป่าตามธรรมชาติคงสภาพเดิม รักษาสมดุลของระบบนิเวศวิทยาของป่า

 บทบาทอันเด่นชัดของนกเงือกที่กล่าวนี้ จึงเป็นดัชนีชี้วัดความสมบูรณ์ของป่าได้เป็นอย่างดี!

สุพิชฌาย์ จันต๊ะปา