
เหยี่ยวเพเรกริน
คอลัมน์... นกป่าสัปดาห์ละตัว
เป็นที่ทราบโดยทั่วกันว่าตุลาคมคือเดือนที่มีนกล่าเหยื่ออพยพผ่านเมืองไทยให้ดูมากที่สุด ไม่ว่าจะเป็นในแง่ของปริมาณหรือความหลากหลายของชนิด แหล่งดูนกล่าเหยื่ออพยพที่รู้จักกันดีที่สุดในภูมิภาคนี้ก็ไม่พ้น เขาดินสอ ต.บางสน อ.ปะทิว จ.ชุมพร ซึ่งนอกจากจะเป็นแหล่งท่องเที่ยวชื่อดังแล้ว เขาดินสอยังเป็นจุดนับนกอพยพที่มีการเก็บข้อมูลอย่างต่อเนื่อง โดยเริ่มตั้งแต่เดือนกันยายนไปจนถึงกลางเดือนพฤศจิกายน
ต้นเดือนกันยายนยังเป็นช่วงที่นกอพยพมาถึงไม่มากนัก จำนวนตัวของชนิดอพยพอาจมีมากกว่าชนิดประจำถิ่นเพียงเล็กน้อย แต่ก็มีบางชนิดที่มีทั้งกลุ่มประจำถิ่นและอพยพทางไกลในชนิดเดียว เหยี่ยวเพเรกริน (Peregrine Falcon) เป็นหนึ่งในนกล่าเหยื่อที่เป็นทั้งนกประจำถิ่นและนกอพยพ โดยเป็นคนละชนิดย่อยกัน สามารถจำแนกได้จากสีสันและลวดลาย เหยี่ยวเพเรกรินชนิดย่อยอพยพจะเริ่มมีการพบตั้งแต่ก่อนกลางเดือนกันยายน
ลำตัวด้านล่างของชนิดย่อยอพยพทางไกลจะเป็นสีขาว ต่างจากนกประจำถิ่นซึ่งจะเป็นสีเข้ม ชนิดย่อยที่พบได้ที่เขาดินสอคือ ernesti ลักษณะเด่นของมันคือ มีลายขีดใต้ท้องสีดำเรียงกันเป็นแถวแน่นบนพื้นสีน้ำตาล ส่วนใหญ่ชนิดย่อยนี้จะพบทางใต้ ชนิดย่อยประจำถิ่นที่พบทางเหนือมักจะเป็น peregrinator ซึ่งมีลำตัวด้านล่างสีออกน้ำตาลแดงและแทบไม่มีลาย
บริเวณสีดำบนใบหน้าก็ต่างกันชัดเจน โดยชนิดย่อยอพยพมีแก้มสีขาวเป็นวงกว้าง ชนิดย่อยประจำถิ่นมีวงแก้มสีอ่อนกินพื้นที่เว้าเข้าไปน้อยกว่าชนิดย่อยอพยพ โดยเฉพาะ ernesti ซึ่งจะมีแก้มสีดำเช่นเดียวกับกระหม่อม ชนิดย่อยประจำถิ่นมักพบใกล้ป่า โดยเฉพาะบริเวณที่มีชะง่อนผาหรือเขาหินปูน พบเห็นตัวได้ยากกว่าชนิดย่อยอพยพ ชอบเกาะอยู่ตามเสาสูงๆ กลางที่โล่ง จับนกด้วยกันกินเป็นอาหาร
มันเป็นนักล่าที่ทรงพลังมาก สามารถจับเหยื่อขนาดใหญ่อย่างนกเป็ดน้ำที่หนักกว่ามันได้ ในอเมริกาเหนือจึงเคยถูกเรียกว่า Duck Hawk นอกจากนี้มันยังเป็นเจ้าของสถิตินกที่พุ่งตัวเร็วที่สุดในแนวดิ่ง และมีขอบเขตการแพร่กระจายที่กว้างขวางที่สุดชนิดหนึ่งของโลกอีกด้วย มีการตั้งข้อสังเกตว่าชุดขนของนกล่าเหยื่อชนิดอื่น มักมีสีสันคล้ายของเหยี่ยวเพเรกรินที่พบในภูมิภาคเดียวกัน โดยเฉพาะเหยี่ยวขนาดเล็กกว่าอย่างพวกเหยี่ยวฮอบบี้ อาจเป็นการวิวัฒนาการ“เลียนแบบ”ชนิดที่มีความก้าวร้าวดุร้ายมากกว่า เพื่อลดความเสี่ยงในการถูกโจมตีนั่นเอง
เหยี่ยวเพเรกริน
ชื่ออังกฤษ Peregrine Falcon, Duck Hawk
ชื่อวิทยาศาสตร์ Falco peregrinus (Tunstall, 1771)
วงศ์ (Family) Falconidae (วงศ์เหยี่ยวปีกแหลม)
อันดับ (Order) Falconiformes (อันดับเหยี่ยวปีกแหลม)