นกป่าสัปดาห์ละตัว : นกจับแมลงเล็กขาวดำ | คมชัดลึก

 

                    สัปดาห์นี้ผู้เขียนได้รับเกียรติเป็นสมาชิกทีมจากประเทศไทยในการแข่งขันดูนก Fraser’s Hill International Bird Race 2016 ที่ประเทศมาเลเซีย ซึ่งจัดขึ้นในวันที่ 14-15 พฤษภาคม บนภูเขา Bukit Fraser ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติและสถานที่ดูนกที่ได้รับความนิยมที่สุดแห่งหนึ่งในภูมิภาค

 

                    ตอนล่างของคาบสมุทรมลายูนั้นเต็มไปด้วยยอดเขาที่มีสูงราวๆ 2,000 เมตรจากระดับน้ำทะเล เป็นป่าดิบเขาที่มีชนิดนกคล้ายคลึงกับทางภาคเหนือของประเทศไทย สัปดาห์นี้ขอแนะนำให้รู้จักกับ นกจับแมลงเล็กขาวดำ (Little Pied Flycatcher) ซึ่งเป็นนกประจำถิ่นที่พบได้ตามป่าบนภูเขาทางภาคเหนือ ภาคตะวันตก และภาคอีสานของไทย แม้จะพบได้ทั่วไปบนภูเขาในมาเลเซีย แต่ในภาคใต้ของไทยมีรายงานเฉพาะที่เขาหลวง จ.นครศรีธรรมราช ภูเขาในป่าฮาลาและพื้นที่ใกล้เคียงใน จ.ยะลา เท่านั้น

 

                    นกจับแมลงเล็กขาวดำน่าจะเป็นนกประจำถิ่นบนป่าดิบเขาที่มีการกระจายพันธุ์ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กว้างขวางที่สุด พบได้บนเกาะใหญ่แทบทุกเกาะในอินโดนีเซียและฟิลิปปินส์ ประชากรแถบหิมาลัยบางส่วนมีการย้ายถิ่นตามฤดูกาล โดยอพยพเป็นระยะสั้นๆ หรือตามระดับความสูง พบลงมาถึงตีนเขาหรือที่ราบในช่วงฤดูหนาว

 

                    เพศผู้มีลำตัวด้านล่างสีขาว ตัดกับด้านบนสีดำ มีแถบปีกและแถบคิ้วหนาสีขาว สีขาว-ดำของมันเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวมาก แต่ดูผ่านๆ ก็คล้ายนกเขนน้อยปีกแถบขาว (Bar-winged Flycatcher-shrike) นกเสือแมลงปีกแดง (Blyth’s Shrike-babbler) และนกยอดหญ้าหลังเทา (Grey Bushchat) เพศผู้ ต่างจากเพศเมียซึ่งจะมีลำตัวด้านบนสีเทาหรือน้ำตาลอ่อน หางมีสีออกน้ำตาลแดง ชนิดย่อยทางภาคเหนือของไทยมีลำตัวด้านบนสีน้ำตาลอมเทาอ่อน ไม่เป็นสีเทาล้วนแบบทางภาคใต้ ทั้งสองเพศมีบริเวณด้านล่างสีขาวสะอาดกว่าทางใต้ นอกจากนี้เพศผู้ทางเหนือนั้นโดยเฉลี่ยจะมีแถบปีกหนากว่าทางใต้ด้วย

 

                    นกจับแมลงเล็กขาวดำมีเชื้อสายใกล้ชิดกับ นกจับแมลงสีคราม (Ultramarine Flycatcher) มากที่สุด ถัดมาเป็น นกจับแมลงหัวสีฟ้า (Sapphire Flycatcher) สองชนิดนี้มีสถานภาพเป็นนกอพยพนอกฤดูผสมพันธุ์ หายากกว่านกจับแมลงเล็กขาวดำมาก ทั้งสามชนิดมีขนาดเล็กเมื่อเทียบกับญาติในสกุลเดียวกันส่วนใหญ่ มักอาศัยอยู่ตามป่าโปร่งและชายป่า ใครขึ้นเขาบ่อยๆ ลองมองหาตัวนกจับแมลงตัวเล็กสีสวยเหล่านี้ดูนะครับ

 

 

----------------

 

 

 

 

ชื่ออังกฤษ  Little Pied Flycatcher

 

ชื่อวิทยาศาสตร์  Ficedula westermanni (Sharpe, 1888)

 

วงศ์ (Family)  Muscicapidae (วงศ์นกเขนและนกจับแมลง)

 

อันดับ (Order)  Passeriformes (อันดับนกเกาะคอน)

 

 

----------------