‘พระพุทธสุโขทัย’พระประธานในอุโบสถวัดปริวาสฯยานนาวา | คมชัดลึก

            พระพุทธสุโขทัย พระประธานในอุโบสถ วัดปริวาสราชสงคราม พุทธลักษณะปางมารวิชัย นั่งขัดสมาธิราบ ขนาดหน้าตักกว้าง ๖๓ นิ้ว สูง ๗๖ นิ้ว  พุทธศิลป์ สมัยสุโขทัย เนื้อโลหะสำริดปิดทอง

            ในสมัยรัชกาลที่ ๓ (พ.ศ.๒๓๖๗-๒๓๙๔) สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ ทรงสร้างวัดไพชยนต์พลเสพย์ ขึ้นที่ริมคลองลัดหลวง ฝั่งตะวันตก โดยมีขุนนาง ๒ ท่านที่มีบทบาทสำคัญในการก่อสร้างวัด คือ พระยาเพชรพิไชย (เกตุ) และพระยาราชสงคราม (ทองสุก) เป็นแม่กองงานก่อสร้าง

            เมื่อสร้างวัดไพชยนต์สำเร็จแล้ว พระยาเพชรพิไชย (เกตุ) ได้ทูลขอสร้างวัดขึ้นเช่นกันบนอีกฝั่งคลองหนึ่ง ซึ่งต่อมาได้รับพระราชทานชื่อ วัดโปรดเกศเชษฐาราม

            ส่วนพระยาราชสงครามได้บูรณปฏิสังขรณ์วัดสุนทริการาม ที่อยู่ฝั่งตรงข้ามกับวัดโปรศเกศ ซึ่งขณะนั้นชำรุดทรุดโทรมให้ดีขึ้น  โดยนำวัสดุที่เหลือจากการใช้สร้างวัดไพชยนต์และวัดโปรดเกศมาซ่อมแซมจนงดงามสมบูรณ์ แล้วตั้งชื่อตามราชทินนามของท่านว่า วัดปริวาสราชสงคราม แต่คนในท้องถิ่นมักนิยมเรียกกันสั้นๆ ว่า “วัดปริวาส”

            วัดปริวาส เป็นวัดราษฎร์ที่สมบูรณ์พร้อมด้วยเสนาสนะต่างๆ มีพระประธานที่มีความศักดิ์สิทธิ์และเป็นที่ศรัทธาของชุมชนและคนทั่วไป  คือ พระพุทธสุโขทัย (พ.ศ.๑๗๙๒-๒๑๒๖) พระพุทธรูปองค์นี้ไม่มีบันทึกปรากฏความเป็นมาที่ชัดเจน รวมทั้งชื่อของพระประธานองค์นี้ด้วย โดยเรียกกันติดปากมานานแต่โบราณว่า

            “พระพุทธสุโขทัย”

            คำว่า “สุโขทัย” มาจาก “สุข+อุทัย” มีความหมายว่า ความสุขและความรุ่งเรือง, รุ่งอรุณแห่งความสุข ความเจริญ เป็นความหมายที่ดีและงดงาม

            หลายปีก่อนมีผู้เชี่ยวชาญด้านโบราณคดีหลายท่านมาชมและพิจารณาองค์พระพุทธสุโขทัย ให้ความเห็นว่า พระพุทธรูปองค์นี้มีพุทธลักษณะศิลป์แบบสุโขทัยแท้ยุคกลาง ซึ่งเป็นยุคสมัยที่เมืองสุโขทัยมีความเจริญรุ่งเรืองที่สุด พระพุทธรูปที่สร้างขึ้นในช่วงดังกล่าวจึงมีพุทธศิลป์งดงามเป็นพิเศษ

            แต่เดิมพระประธานองค์นี้ไม่มีพระเกศเปลวเพลิง เนื่องจากได้ชำรุดสูญหายไป ต่อมาเมื่อ พ.ศ.๒๕๔๒ พระพิพิธพัฒนาทร (หลวงพ่อสมชาย) เจ้าอาวาสวัดปริวาส รูปปัจจุบัน ได้หล่อพระเกศเปลวเพลิงขึ้นมาใหม่แล้วบรรจุไว้ที่เดิม

            พระพุทธสุโขทัยองค์นี้เป็นตัวอย่างหนึ่งของพระพุทธรูปโบราณ ที่ถูกเคลื่อนย้ายจากเมืองสุโขทัย ชะลอมาสู่วัดวัดปริวาส ริมแม่น้ำเจ้าพระยา โดยไม่มีบันทึกประวัติใดๆ ให้ศึกษา

            อย่างไรก็ตาม พระพุทธสุโขทัย วัดปริวาส ก็ยังเป็นที่เคารพศรัทธาของผู้คนทั่วไป โดยเชื่อกันว่ามีความศักดิ์สิทธิ์ในด้านเมตตา โชคลาภ ขอพรสิ่งใดก็จะสำเร็จดั่งประสงค์ทุกรายไป

            (ส่วนหนึ่งจากบันทึก “พระคู่บ้านคู่เมือง” ของคุณวรนันทน์ ชัชวาลทิพากร พ.ศ.๒๕๔๔)

            เมื่อ พ.ศ.๒๕๕๑ พระพิพิธพัฒนาทร (หลวงพ่อสมชาย) ได้วางโครงการก่อสร้างอุโบสถและวิหารขึ้นใหม่ บนวิสุงคามสีมาเดิม โดยรูปแบบของอุโบสถและวิหารหลังใหม่เป็นสถาปัตยกรรมและประติมากรรมแบบประยุกต์ศิลป์ โดยฝีมือช่างไทยที่สร้างแบบโบราณ มีรูปปูนปั้นที่ตำเนื้อปูนแบบเก่า และปั้นตามรูปแบบจินตนาการ ประดับด้วยเบญจรงค์หลากสี และหินรัตนชาติล้ำค่ามากมาย ทั้งภายในและภายนอกอุโบสถ งดงามอลังการมาก

            โดยเฉพาะภาพพุทธชาดกแบบนูนสูง ที่ดูราวกับมีชีวิต ตัวละครดุจลอยออกมาจากผนังภายในอุโบสถ เป็นผลงานสร้างสรรค์โดยช่างฝีมือคนไทย ในแต่ละวันจะมีผู้คนไปชมอุโบสถหลังใหม่นี้ และสักการะกราบไหว้ พระพุทธสุโขทัย ตลอดเวลา โดยเฉพาะวันเสาร์วันอาทิตย์จะมีมากเป็นพิเศษ

            วัดปริวาสราชสงคราม ตั้งอยู่ที่ถนนพระราม ๓ ซอย ๓๐ เขตยานนาวา กทม. โทร.๐-๒๒๙๔-๗๗๑๑, ๐๘-๙๙๘๔-๓๔๕๘