โวยราชบัณฑิตย่อ“ร.ร.”โรงเรียนเหมือน “รร.”โรงแรม"

 เมื่อวันที่ 28 ก.ค. 2552   นายวัฒนะ     บุญจับ     นักวิชาการสำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร  กระทรวงวัฒนธรรม  เปิดเผยว่า ขณะนี้ราชบัณฑิตยสถานเกิดความคิดพิสดาร คิดทำพจนานุกรมคำย่อออกมาให้เกิดความปั่นป่วนในวงการอีก ปรากฏอยู่บนหน้าเว็บไซด์ของราชบัณฑิต ทำให้คนที่เคยเรียนภาษาไทยมาแต่ครั้งอดีตหงุดหงิดที่ได้เห็น คือเกณฑ์ข้อ 3 ที่ว่าถ้าเป็นคำประสม เวลาย่อให้ใช้พยัญชนะต้นของแต่ละคำ เช่น โรงเรียน ย่อ รร. ซึ่งแต่ไหนแต่ไรมาก็ท่องจำกันว่าโรงเรียน ให้ย่อว่า ร.ร. ส่วน รร. นั้นหมายถึงโรงแรม เรื่องนี้มีคนสอบถามที่ราชบัณฑิต ซึ่งได้รับคำตอบคือกำหนดให้ทั้งคำว่าโรงเรียน และ โรง แรม ย่อเป็น รร. ทั้งคู่ ส่วนเมื่อคนอ่านไปเห็นคำย่อ รร. เข้า ต้องการจะรู้ว่าเป็นโรงเรียนหรือโรงแรม ให้ดูความรอบข้างที่เขาเรียกกันว่าบริบทเอาเอง ซึ่งไม่รู้เหมือนกันว่าหากมีข่าวพาดหัวว่า “นร.ใช้ รร. เป็น รร.” แล้วจะให้แปลว่าอะไรดีเหมือนกัน

 นายวัฒนะ กล่าวอีกว่า นอกจากนี้ยังมีเกณฑ์ข้อ 9 ซึ่งกำหนดว่า ตัวย่อต้องมีจุดกำกับเสมอ ตัวย่อตั้งแต่ 2 ตัวขึ้นไปให้จุดที่ตัวสุดท้ายเพียงจุดเดียว ยกเว้นตัวที่ใช้กันมาก่อนแล้ว เช่น ตำบล ย่อ ต. รองศาสตราจารย์ ย่อ รศ. และพุทธศักราช ย่อ พ.ศ. ก็ยิ่งงงว่าราชบัณฑิตยึดอะไรมากำหนดขอบเขตของคำว่า ยกเว้นตัวที่ใช้กันมาก่อนแล้ว เพราะคำว่าพุทธศักราช ซึ่งเพิ่งกำหนดใช้อย่างเป็นทางการในรัชกาลที่ 6 หลังการให้กำเนิดโรงเรียนในรัชกาลที่ 5 เสียอีก แต่ราชบัณฑิตกลับประกาศให้เปลี่ยนคำย่อของโรงเรียนจาก ร.ร. เป็น รร. แต่พอเป็นพุทธศักราช กลับคงใช้ พ.ศ. ตามเดิม โดยบอกว่ายกเว้นให้เพราะเป็นตัวที่ใช้กันมาก่อนแล้ว น่าสงสารคนไทยที่ต้องถูกบังคับให้เชื่อราชบัณฑิตยุคนี้เสียจริงๆ

  “ราชบัณฑิตตั้งกติกาไว้เกี่ยวกับคำย่อ เมื่อพิจารณากันให้รอบคอบก็จะเห็นได้ว่ายังลักลั่น ไม่มีมาตรฐานอะไรอีกทั้งคนในสังคมจะไม่ได้ได้ประโยชน์อะไรแล้ว ยังพาให้กระทบสังคมวุ่นวายสับสนมากขึ้นอีกด้วย คงต้องขอตำหนิหน่วย งานนี้ ภายใต้การกำกับดูแลของสำนักนายกรัฐมนตรี และสถาบันภาษาไทยของกระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งต้องรับผิดชอบโดยตรงกับการสร้างหลักสูตรการเรียนการสอนสาระวิชาภาษาไทย ในภาคการศึกษาของเยาวชนคนไทยทั้งประเทศ” นายวัฒนะ กล่าว

  ศ.ดร.กาญจนา   นาคสกุล   ราชบัณฑิตและนายกสมาคมครูภาษาไทยแห่งประเทศไทย กล่าวว่า การกำหนดจุดในการเขียนคำย่อรูปแบบใหม่ โดยเฉพาะคำว่า “โรงเรียน” จากเดิมย่อว่า ร.ร. เปลี่ยนเป็น รร. ซึ่งไปซ้ำกับ รร. ที่ย่อมาจากคำว่า “โรงแรม” นั้น ไม่น่าจะสร้างความสับสนในการใช้ภาษา เนื่องจากสามารถใช้บริบทแวดล้อมในการสื่อความ หมายได้ เพราะเราจะรู้ว่าเมื่อไหร่จะใช้คำกล่าวนั้น รวมทั้งจะมีคำบริบทแวดล้อมเป็นตัวช่วยบอกว่าคำดังกล่าว 

 นายเนาวรัตน์    พงษ์ไพบูลย์    ศิลปินแห่งชาติสาขาวรรณศิลป์ ประจำปี 2536 และกวีซีไรท์ กล่าวว่า กรณีปัญหาของคำที่มีตัวย่อซ้ำกันในลักษณะเดียวกับคำว่า โรงเรียน (รร.) กับ โรงแรม (รร.)นั้น  คงจะมีปัญหาในการใช้ไม่มาก หากจะใช้บริบทช่วยบอกความหมายจะต้องทำได้จริง โดยส่วนตัวเห็นว่าควรมีทางแก้ปัญหาวิธีอื่นเพื่อให้ตัวย่อของคำ 2 คำนี้มีความแตกต่างกัน เช่น เอาชื่อโรงแรมไว้ก่อนตัวย่อ รร. ส่วนชื่อโรงเรียนให้เอาตัวย่อไว้ด้านหน้า หรืออาจยกคำว่า โรงเรียน ให้เป็นกรณีพิเศษในกลุ่มคำที่ใช้กันเป็นที่นิยมแล้ว เช่นเดียวกับ ตัวย่อ พ.ศ. ที่มาจาก พุทธศักราช ก็ได้  อย่างไรก็ตาม เห็นด้วยกับการกำหนดเกณฑ์มาตรฐานต่างๆ ในการใช้ภาษาไทยเพื่อให้เกิดความเข้าใจตรงกัน  แต่จะต้องมีการเผยแพร่อย่างเพียงพอเพื่อให้เกิดการรับรู้และสามารถนำไปใช้อย่างถูกต้อง